Diagnostyka zmian skórnych

Badanie dermatoskopowe skóry

Dermatoskopia to popularne badanie, które pozwala obejrzeć w powiększeniu znamiona, a przez to ocenić wstępnie ich charakter przez lekarza. Odgrywa ono istotną rolę przede wszystkim w rozpoznawaniu znamion barwnikowych, które niosą ze sobą ryzyko rozwoju czerniaka. Specjalne urządzenie, jakim jest dermatoskop, umożliwia dermatologowi obejrzenie zmiany w bardzo dużym, około 10-krotnym powiększeniu. Zdecydowanie pomaga to w odróżnieniu niegroźnych “pieprzyków” od znamion atypowych.

Podczas badania dermatoskopowego lekarz ocenia:

• granice zmiany
• jej ewentualną asymetrię
• kolor znamienia
• obecność dodatkowych struktur, takich jak kropki czy smugi

Do każdego z parametrów przypisuje się wartość liczbową, z której następnie oblicza się wskaźnik TDS (całkowity wskaźnik dermatoskopowy). Wynik poniżej 4,75 oznacza łagodne znamię barwnikowe. Wskaźnik od 4,75 do 5,45 świadczy o tym, że badana zmiana jest podejrzana i wymaga kontroli. Wynik powyżej 5,45 powinien pociągnąć za sobą chirurgiczne usunięcie zmiany i poddanie jej badaniu histopatologicznemu.

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania.

Badanie videodermatoskopowe skóry

W diagnostyce czerniaka stosuje się także badanie, jakim jest videodermatoskopia. Przeprowadza się je z użyciem bardziej zaawansowanego urządzenia – videodermatoskopu. Samodzielnie ocenia on wszelkie parametry znamienia, po czym oblicza opisany wyżej wskaźnik TDS. Co ważne, system pozwala ocenić także rozwój zmian podczas kolejnych badań kontrolnych. Poza zdiagnozowaniem czerniaka, videodermatoskop pomoże w zidentyfikowaniu także innych zmian skórnych.

Niektóre placówki posiadają w swoich ofertach tak zwany indeks znamion. To kompleksowe badanie, podczas którego wszystkie znamiona na ciele pacjenta ocenia się za pośrednictwem dermatoskopu lub videodermatoskopu pod kątem złośliwości.

Badanie zmian skórnych mikroskopem konfokalnym

Stosunkowo mało popularnym badaniem jest jeszcze ocena zmian skórnych z użyciem mikroskopu konfokalnego. Urządzenie to pozwala na obserwację pełnej grubości naskórka i skóry właściwej (w niektórych przypadkach aż do warstwy brodawkowatej), umożliwiając wykonanie “wirtualnej biopsji”. Badanie mikroskopem konfokalnym szczególnie dobrze sprawdza się u pacjentów z mnogimi znamionami atypowymi, u których pomaga w diagnostyce czerniaka i innych nowotworów skóry bez interwencji chirurgicznej. Dopiero uwidocznienie struktur świadczących o rozwoju procesu nowotworowego zmusza do wycięcia zmiany i jej badania histopatologicznego.

Należy wiedzieć, że refleksyjna mikroskopia konfokalna jest badaniem trudnym w ocenie, przez co wymaga dużego doświadczenia ze strony lekarza. Otrzymany obraz jest widoczny jedynie w skali szarości, nie zawsze też możliwe jest uwidocznienie warstwy brodawkowatej skóry. Może się zatem zdarzyć, że jednoznaczna ocena zmiany skórnej w badaniu mikroskopem konfokalnym nie będzie możliwa. Wówczas trzeba będzie przeprowadzić klasyczną biopsję.

Trychoskopia - gdy włosy wypadają

Nadmierna utrata włosów to problem, z którym do dermatologów i trychologów zgłasza się wielu pacjentów. Kluczowa w diagnostyce łysienia jest trychoskopia. Badanie to wykonuje się za pomocą kamery ze specjalną soczewką, która powiększa badany obszar nawet 60-krotnie. Dzięki temu możliwa jest dokładna ocena kondycji skóry głowy, a także gęstości, grubości i struktury włosów. Trychoskopia uwidacznia także objawy chorób, stany zapalne czy łupież, dlatego warto wykonać ją w przypadku objawów takich jak m.in.:

• nadmierne wypadanie włosów
• świąd skóry głowy
• przetłuszczanie się włosów
• łupież

Badanie histopatologiczne

Badanie histopatologiczne przeprowadza się w przypadku podejrzenia czerniaka. Wycinki pobrane ze zmienionych chorobowo miejsc poddaje się następnie ocenie pod mikroskopem. Ze względu na różnice w układzie i rodzaju komórek, w ten sposób można odróżnić np. typowe znamię barwnikowe od nowotworu złośliwego. Pobranie wycinka przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu procedura jest bezbolesna. Następnie zakłada się szwy (wyjątek stanowią bardzo małe zmiany), które zdejmuje się po 7-14 dniach po zabiegu.

Testy alergiczne naskórkowe

Tak zwane testy płatkowe wykonuje się w celu wykrycia przyczyn alergii skórnych, czyli kontaktowych. Badanie wskazuje alergeny uczulające danego pacjenta, dzięki czemu wie on czego musi unikać. Mogą to być np. metale, składniki kosmetyków (głównie substancje zapachowe), leki czy rośliny. Wskazaniem do przeprowadzenia testów płatkowych jest przewlekły, swędzący i łuszczący się wyprysk. Podczas badania substancje z określonymi alergenami nakłada się na skórę pleców w formie plastra, który zdejmuje się po dwóch dobach. Reakcję skórną na alergen ocenia się jeszcze po 72 i 96 godzinach od naklejenia plastra.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o diagnostykę zmian skórnych

• Ile kosztuje dermatoskopia?

  Średnia cena badania dermatoskopowego skóry to 180 zł. Koszt jest uzależniony m.in. od renomy i lokalizacji placówki oraz sprzętu wykorzystywanego do badania.

• Jaka jest cena badania videodermatoskopowego?

  Za badanie videodermatoskopowe skóry trzeba zapłacić średnio 270 zł, jednak ceny zaczynają się już od 150 zł.

• Ile kosztuje trychoskopia?

  Średnia cena badania trychoskopowego to około 250 zł, jednak w niektórych placówkach trychoskopię można wykonać już za 150 zł.

• Jaka jest cena badania histopatologicznego?

  Za badanie histopatologiczne trzeba zapłacić średnio 80 zł. Cena ta jest jednak uzależniona od danego laboratorium - jego renomy i lokalizacji.