Pierwszą metodą stosowaną w celu modelowania rogówki z użyciem lasera excimerowego dla poprawy refrakcji była keratektomia fotorefrakcyjna PRK (ang. Photorefractive Keratectomy). Wzmianki o metodzie LASEK (ang. Laser Epithelial Keratomileusis) pojawiły się około roku 2000. Dziś jest to jeden z najpopularniejszych sposobów na korektę wzroku laserem. Na czym dokładnie on polega?
Leczenie wielu rodzajów wad wzroku
Krótkowzroczność, nadwzroczność czy astygmatyzm to pojęcia dobrze znane osobom, które na co dzień nie rozstają się ze szkłami korekcyjnymi, bądź soczewkami korygującymi. Bez mechanizmu korekcyjnego ich aparat wzrokowy nie funkcjonuje właściwie. Powodem jest powstawanie obrazu nie na siatkówce ale przed nią jak to się dzieje w krótkowzroczności lub za nią jak to mam miejsce przy nadwzroczności. W przypadku osób z astygmatyzmem dodatkowo zmianie ulega kształt rogówki z kulistej na owalną co powoduje zniekształcenie widzianego obrazu.
Okulary to soczewki, które pozwalają na uzyskanie ostrości widzenia poprzez zakrzywienie wpadającej wiązki światła tak aby obraz powstał na siatkówce a nie poza nią. Taką samą sytuację można uzyskać przy noszeniu soczewek kontaktowych, jednak ze względu na bezpośredni kontakt soczewki z rogówką oka osoby je noszące mogą odczuwać dyskomfort i są częściej narażone na reakcje zapalne oka.
Przebieg laserowej korekty wzroku LASEK
W metodzie LASEK (ang. Laser Epithelial Keratomileusis) nabłonek rogówki w postaci płatka jest najpierw oddzielany z użyciem alkoholu. Następnie wykonywana jest fotoablacja laserem, a później płukanie rogówki roztworami antybiotykowymi i nakładanie soczewki opatrunkowej. Sposób modelowania rogówki laserem zależny jest od wady podlegającej korekcji, rogówka jest spłaszczana w centrum, gdy koryguje się krótkowzroczność lub uwypuklana gdy leczona jest nadwzroczność. Po zakończeniu modelowania odpreparowany płatek rogówki jest ponownie przenoszony na swoje miejsce. Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Po zakończonej procedurze na operowane oko oprócz płatka nabłonka służącego jako “naturalny opatrunek” zakładana jest soczewka kontaktowa, którą pacjent nosi przez okres od 3 do 7 dni. W tym czasie płatek podlega złuszczaniu i zachodzi naturalny proces regeneracji nabłonka. Soczewki są usuwane przez lekarza podczas wizyty kontrolnej.
Metoda LASEK - co jeszcze warto wiedzieć?
Zabieg laserowy metodą LASEK jest stosunkowo krótką procedurą - zwykle trwa on kilkanaście minut, a etap w którym używa się lasera jest mierzony w sekundach. Przygotowanie do zabiegu trwa około 30 minut.
Metoda LASEK czasem budzi wśród pacjenta obawy związane z nieco późniejszym niż w przypadku metody LASIK powrotem do zajęć codziennych czy możliwością wystąpienia dolegliwości bólowych. Warto jednak pamiętać, że wybór odpowiedniej metody korekcji wady refrakcji jest uzależniony od korzyści odnoszonych później przez pacjenta, dlatego decyzji tej dokonuje zawsze ostatecznie lekarz prowadzący.
Kwalifikacja do zabiegu LASEK
Przed zabiegiem należy wykonać szereg badań wstępnych. Obejmują one:
- badanie ostrości wzroku
- pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego
- badanie aparatu ochronnego oka
- badanie dna oka
- badanie odcinka przedniego gałki ocznej
- topografię rogówki (mapę rogówki)
Jednym z przeprowadzanych badań kwalifikacyjnych jest również pachymetria, czyli pomiar grubości rogówki, która dostarcza lekarzowi niezbędnych informacji co do decyzji dotyczącej wyboru najlepszej metody laserowej korekcji wzroku dla badanego pacjenta. Metodę LASEK okuliści polecają w przypadku, gdy pacjent ćwiczy sporty kontaktowe typu boks. Jeżeli pacjent ma cienką rogówkę lub nie mogą być u niego z pewnych uzasadnionych powodów zastosowane innego typu korekcje laserowe, również wybierana jest metoda LASEK.
Laserowa korekcja LASEK - rekonwalescencja
Odczuwanie bólu po zabiegu może trwać od 3 do 5 dni. W tym czasie warto zastosować przepisane przez lekarza środki przeciwbólowe. Pacjent otrzyma również środki przeciwzapalne i antybiotyk w postaci kropli do oczu. Leki te przyjmuje się zwykle przez okres 2 tygodni, ponadto przez 1-2 miesiące trzeba stosować również krople nawilżające, które mają również za zadanie stymulację przebudowy tkanki rogówki. Powrót do codziennych zajęć możliwy jest (po uprzednim uzgodnieniu z lekarzem) po kilku dniach po zabiegu, natomiast efekt w postaci prawidłowego widzenia pojawia się stopniowo po czasie od 2 do 4 tygodni. Powikłania po zabiegu metodą LASEK zdarzają się rzadko i mogą obejmować światłowstręt, wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego o przejściowym charakterze czy wystąpienie stanu zapalnego. Może również wystąpić nieznaczny efekt “haze”, czyli przymglenie rogówki.
Kto może poddać się laserowej korekcji wzroku?
Metoda laserowej korekcji wady refrakcji może być stosowana u osób, które przekroczyły 21 rok życia. Granica ta związana jest z osiągnięciem fizycznego rozwoju przez aparat wzrokowy, jak również stabilizacją wady wzroku, co jest konieczne do przeprowadzenia zabiegu. Jakkolwiek lekarze zaznaczają, że każdy z przypadków traktowany jest indywidualnie i zdarzają się osoby, które mimo, że są nieznacznie młodsze, mogą poddać się laserowej korekcji wady wzroku. Do zabiegu mogą być kwalifikowane osoby do 50, a nawet według niektórych lekarzy do 65 roku życia. W starszej grupie wiekowej pozostaje jeszcze do rozważenia jeden aspekt, jakim jest leczenie presbiopii czyli starczowzroczności.
Często osoby w wieku 40-45 lat pomimo braku wcześniejszych problemów ze wzrokiem zauważają, że trudniej im czytać tekst w odległości 30-50 cm od oka. Powodem takiego stanu jest prawdopodobnie soczewka, która ze względu na starzenie się staje się mniej elastyczna, co powoduje jej mniejszą podatność na zmianę kształtu podczas akomodacji. Korekcja laserowa wady wzroku wynikającej z presbiopii jest trochę bardziej skomplikowana, jednakże możliwa do przeprowadzenia przy zastosowaniu lasera excimerowego i procedur dodatkowych, czego przykładem może być metoda LBV z mikromonowizją stosowana w klinice Mavit.
Zakres wad korygowanych metodą LASEK
Spektrum wad, które można skorygować tą metodą, to: (na przykładzie zabiegów proponowanych we Wrocławskim Centrum Okulistycznym):
- krótkowzroczność od -0,5 dioptrii sferycznych (Dsph) do -10,0 Dsph,
- nadwzroczność od +0,75 Dsph do + 4,0 Dsph
- astygmatyzm do 6,0 dioptrii cylindrycznych (Dcyl).
Do przeciwskazań laserowej korekcji wad refrakcyjnych zalicza się między innymi zapalne stany oka, jaskrę i zaćmę, zmiany w rogówce, stożek rogówki, brak stabilizacji wady refrakcji, odwarstwienie siatkówki, zmiany zwyrodnieniowe siatkówki, atopie lub silne alergie, pourazowe uszkodzenie rogówki, choroby na tle reumatycznym, choroby autoimmunologiczne, implantowany rozrusznik serca, niedobór wydzielania łez, choroby tkanki łącznej i skłonność do tworzenia keloidów, choroby w przebiegające ze spadkiem odporności, choroby neurologiczne, stany drgawki, padaczka, schorzenia psychogenne, dermatologiczne, endokrynologiczne, stomatologiczne, ciążę, karmienie piersią, sterydoterapię, cukrzycę i inne choroby metaboliczne, palenie papierosów, narkotyki, nadużywanie alkoholu.
Czy warto się zdecydować na laserową korekcję wzroku?
Zabiegi laserowej korekcji wad wzroku nie są niestety refundowane przez NFZ. W Polsce za obuoczną korekcję wady wzroku za pomocą lasera trzeba zapłacić około 4500 zł. W brytyjskiej klinice Optimax cena promocyjna zabiegu LASEK to 1195 £ za korekcję wady w jednym oku, podczas gdy w amerykańskim Stanford Eye Laser Center kwota ta jest jeszcze wyższa i wynosi 2950$ za korekcję w tym samym zakresie.
Czytelnikowi jednak pozostawiamy odpowiedź na pytanie czy jest to tak duży wydatek, kiedy w perspektywie czeka nas poprawa jakości życia i często pożegnanie z okularami na zawsze.
