Leczenie nadżerek szyjki macicy

Nadżerka – co to jest?

Nadżerka to nieprawidłowe, choć powszechnie stosowane określenie ektopii – zmian, które powstają w błonie śluzowej wyściełającej szyjkę macicy. Polegają one na przemieszczeniu się nabłonka gruczołowego z kanału szyjki macicy na tarczę pochwowej części szyjki, gdzie w normalnych warunkach obecny jest inny typ nabłonka. Ektopię diagnozuje się u kobiet dojrzałych płciowo, zwłaszcza w ciąży, po porodzie lub po poronieniu. O faktycznej nadżerce mówimy w przypadku pojawienia się ubytku nabłonka błony śluzowej. Może do niego dojść wskutek nieleczonego stanu zapalnego, urazu mechanicznego czy niedoboru estrogenów. Ektopia jest zaś wywołana głównie zmianami hormonalnymi, które wiążą się z osiągnięciem dojrzałości płciowej, zajściem w ciążę, połogiem czy poronieniem. Zarówno nadżerka, jak i ektopia, mogą dawać w badaniu obraz różnej wielkości czerwonych plam na szyjce macicy. Ich stwierdzenie wymaga przeprowadzenia pogłębionej diagnostyki – posiewu, cytologii i/lub kolposkopii.

Nadżerka – objawy

Objawy nadżerki szyjki macicy nie są charakterystyczne dla tej zmiany i mogą sugerować inne problemy ginekologiczne. Zdarza się również, że nadżerka nie daje żadnych symptomów. Lekarza należy odwiedzić po zaobserwowaniu:

• plamień po stosunku
• krwawień między miesiączkami
• dolegliwości bólowych w okolicy krzyżowo-lędźwiowej
• bólu w podbrzuszu
• upławów (najczęściej białych) o nieprzyjemnym zapachu

Nadżerka szyjki macicy – leczenie

O ile bezobjawowa ektopia nie wymaga leczenia i zwykle ustępuje sama, tak nadżerka jest stanem wymagającym podjęcia określonych działań leczniczych (metody leczenia nadżerki szyjki macicy). Wiele zależy tu jednak od przyczyn jej powstania. Jeśli do wystąpienia zmian doprowadziły nieleczone stany zapalne, konieczne jest ich dopochwowe leczenie. W przypadku niedoboru estrogenów należy podwyższyć ich stężenie farmakologicznie, zaś jeśli nadżerka szyjki macicy pojawiła się wskutek urazu, zwykle wystarczy utrzymywanie prawidłowej flory bakteryjnej pochwy. Nadżerkę uznaje się jako stan przedrakowy, dlatego jeśli leczenie zachowawcze nie przyniesie oczekiwanych rezultatów wówczas konieczne będzie chirurgiczne usunięcie zmiany. 

Metody usuwania nadżerki

Mniejsze nadżerki można potraktować tak zwaną koagulacją chemiczną. Wówczas smaruje się je specjalnym preparatem, który niszczy chory nabłonek. Większych nadżerek można się pozbyć w przebiegu:

• elektrokoagulacji, czyli zabiegu z wykorzystaniem prądu
• krioterapii, czyli zamrażania
• fotokoagulacji, czyli procedury, podczas której na nadżerkę oddziałuje laser

Powyższe zabiegi są wykonywane przezpochwowo, w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu nie wymagają hospitalizacji. Bardzo duże nadżerki, którym towarzyszy zły wynik badania cytologicznego, powinny być usunięte chirurgicznie. W takiej sytuacji zabieg przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym, a pacjentka musi pozostać przez kilka dni w szpitalu.

Leczenie nadżerki w ciąży

Może się zdarzyć, że nadżerka szyjki macicy zostanie wykryta w okresie ciąży. Wówczas z reguły stosuje się leki o działaniu przeciwzapalnym, a z wycięciem zmiany czeka się do porodu. Konieczne jest regularne kontrolowanie nadżerki, aby ocenić czy ubytek błony śluzowej nie powiększa się. Sama nadżerka nie ma wpływu na płód i przebieg porodu, jednak jeśli powstała ona wskutek stanu zapalnego, konieczne jest pozbycie się patogenów, które ją wywołały.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o leczenie nadżerek szyjki macicy

• Czy nadżerkę szyjki macicy można leczyć naturalnie, np. ziołami?

  Leczenie nadżerki powinno przebiegać pod kontrolą ginekologa i opierać się na zaleconych przez niego działaniach. Odradza się leczenie nadżerki domowymi sposobami, bez konsultacji z lekarzem.

• Jakie są przyczyny nadżerki na szyjki macicy?

  Nadżerka na szyjce macicy powstaje najczęściej wskutek nieleczonego stanu zapalnego, urazu mechanicznego lub niedoboru estrogenów.

• Czy istnieją leki na nadżerkę bez recepty?

  W przypadku nadżerki nie należy przyjmować leków na własną rękę. Konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem, który przepisze pacjentce odpowiednie preparaty.

• Czy mając nadżerkę można uprawiać seks?

  Obecność nadżerki nie wyklucza współżycia, jednak może być ono bolesne. Ze względu na to, że zmiana może być powiązana z wirusem HPV zaleca się stosowanie prezerwatyw, a przede wszystkim: udanie się do lekarza celem wykonania odpowiednich badań.

• Czy obecność nadżerki jest powiązana z rakiem?

  Każda nadżerka wymaga przeprowadzenia diagnostyki w kierunku raka szyjki macicy, jednak obecność zmiany nie oznacza od razu nowotworu.