Czym się zajmuje onkolog dziecięcy?

Onkolog dla dzieci to specjalista, który diagnozuje i przeprowadza leczenie chorób nowotworowych wieku dziecięcego. Jego pacjentami są dzieci cierpiące np. na takie choroby jak neutropenia, małopłytkowość, leukopenia, niedokrwistość czy inne dolegliwości hematologiczne bądź na nowotwory o charakterze złośliwym. W przebiegu procesu terapeutycznego zadaniem onkologa dziecięcego jest podejmowanie decyzji dotyczących przebiegu leczenia oraz wdrażania określonych terapii: radio- lub chemoterapii bądź leczenia farmakologicznego. Jeżeli natomiast pojawia się potrzeba usunięcia powstałych zmian nowotworowych, decyduje on o przeprowadzeniu zabiegu (realizowanym przez chirurga onkologa dziecięcego).

Czy wiesz, że: Onkolog dla dzieci czasami nazywany jest dziecięcym lekarzem od raka. Należy natomiast podkreślić, że wizyta u takiego specjalisty wcale nie musi zakończyć się rozpoznaniem nowotworu złośliwego.

Najczęstsze choroby onkologiczne u dzieci:

  • białaczka – rak dotykający szpik kostny; najczęstszy wśród nowotworów dziecięcych;
  • chłoniak – nowotwór atakujący układ chłonny; najczęstsze typy chłoniaków u dzieci to chłoniak Hodgkina i chłoniak nieziarniczy;
  • neuroblastoma – rak tkanki nerwowej; wśród dzieci zazwyczaj diagnozowany przed ukończeniem 3. roku życia;
  • retinoblastoma – nowotwór złośliwy siatkówki o podłożu genetycznym;
  • mięsaki tkanek miękkich – nowotwory złośliwe, które głównie powstają w tkance łącznej i mięśniowej; szacuje się, że stanowią one 16% chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży;
  • nowotwory kości – wśród dzieci najczęstszy jest mięsak Ewinga oraz mięsak kościopochodny;
  • guzy mózgu – najpowszechniejszy spośród nich u dzieci jest glejak, gwoździak, rdzeniak i wyściółczak; guzy mózgu stanowią 22% wszystkich dziecięcych chorób onkologicznych.

Warto wiedzieć: Na białaczkę cierpi aż 26% dzieci chorych na nowotwór. Drugim najczęściej występującym rodzajem nowotworu u dzieci jest guz mózgu (22% wszystkich dziecięcych chorób onkologicznych).

Kiedy wybrać się z dzieckiem do onkologa?

Wizyta u onkologa dziecięcego jest konieczna, kiedy lekarz pierwszego kontaktu uzna, że dane objawy mogą wynikać z choroby nowotworowej. Niestety symptomy nowotworu nie są charakterystyczne, a więc mogą wskazywać na szereg innych dolegliwości. Dlatego tak ważna jest odpowiednio poprowadzona wstępna diagnostyka, a następnie konsultacja ze specjalistą onkologiem, który dokona odpowiedniego rozpoznania – lub skieruje pacjenta do lekarza innej specjalizacji.

Niemniej rodzic czy opiekun zawsze powinien zareagować w przypadku nawracających, ciężkich infekcji u dziecka, występującej u niego anemii, bólów kości i głowy, wymiotów na czczo czy asymetrii i zniekształcenia brzucha oraz innych, wymienionych poniżej objawów. Wskazana jest wówczas wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który podejmie decyzje o dalszym procesie diagnostycznym.

Pamiętaj: Niektóre choroby onkologiczne nie dają żadnych objawów. Dotyczy to m.in. retinoblastomy – nowotworu złośliwego siatkówki o podłożu genetycznym.

Uwaga: Najczęstszym objawem chłoniaka jest powiększenie węzłów chłonnych, podczas gdy neuroblastoma daje o sobie znać poprzez wystąpienie u pacjenta guzowatych zmian.

Możliwe objawy chorób onkologicznych u dzieci:

  • anemia,
  • drgawki,
  • nawracające, ciężkie infekcje,
  • utrzymujące się bóle kości,
  • szybka utrata masy ciała,
  • osłabienie i ogólny ból,
  • utrzymujący się brak apetytu,
  • wymioty na czczo,
  • nawracające bóle głowy,
  • powiększenie jąder,
  • przewlekłe zaparcia i biegunki,
  • asymetria i zniekształcenia brzucha,
  • guz wyczuwalny przez powłoki skórne,
  • przewlekła gorączka o nieznanej przyczynie,
  • powiększone węzły chłonne bez związku z infekcją,
  • krwawienie o nieznanej przyczynie z przewodu pokarmowego lub innych części ciała.

Warto wiedzieć: Rozwój choroby nowotworowej przebiega w nieco innym trybie u dzieci niż u osób dorosłych. Właśnie dlatego zarówno proces diagnostyczny, jak i terapeutyczny, wymaga wdrożenia specjalnych metod – ustalonych i wdrożonych przez onkologa dziecięcego.

Jak przebiega wizyta u onkologa dziecięcego?

Podczas wizyty u onkologa dziecięcego kluczowe znaczenie ma rozmowa podmiotowa (inaczej anamneza) na temat doświadczanych przez pacjenta dolegliwości. Tuż po wywiadzie specjalista przeprowadza badanie fizykalne, czyli przedmiotowe, którego celem jest zyskanie dodatkowych informacji na temat aktualnej kondycji pacjenta. W kolejnym etapie, jeżeli jest to możliwe, stawiana jest diagnoza. W innym wypadku lekarz zleca wykonanie dodatkowych badań bądź kieruje pacjenta do innego specjalisty. Rozpoznaniu bardzo często służy tomografia komputerowa, USG, RTG, endoskopia i rezonans magnetyczny.

Uwaga: Częstym wymaganiem wobec małych pacjentów jest to, by byli oni na czczo w dniu wizyty u specjalisty onkologa.

Jakie badania może zlecić onkolog dziecięcy?

Onkolog dziecięcy zazwyczaj zleca pacjentowi wykonanie następujących badań:

  • RTG,
  • USG,
  • tomografia komputerowa,
  • rezonans magnetyczny,
  • endoskopia,
  • testy DNA,
  • morfologia krwi obwodowej z rozmazem, CRP, OB.,
  • biopsja skóry z oceną histopatologiczną.

Ile kosztuje wizyta u onkologa dla dzieci?

Konsultacja onkologiczna dziecięca kosztuje zazwyczaj ok. 300 zł za wizytę – w zależności m.in. od lokalizacji danego gabinetu.