Co to są zatoki przynosowe?
Wszystkie są jamami powietrznymi wewnątrz czaszki. Wszystkie sąsiadują z nosem i łączą się z nim, toteż razem noszą nazwę zatok przynosowych. Przypisuje się im kilka funkcji, m.in. zmniejszenie ciężaru czaszki, izolowanie termiczne jej wnętrza czy ochronę mózgu przez urazami. Zatoki są odpowiedzialne również za ogrzewanie i nawilżanie wdychanego powietrza oraz wyrównywanie różnicy ciśnień podczas oddychania.
Mamy cztery pary zatok:
- szczękowe – za policzkami, nad górną szczęką,
- czołowe – nad brwiami,
- sitowe – za oczami,
- klinowe – za jamą nosową, blisko ucha.
Infekcja zatok przynosowych
Zatoki wyściela błona śluzowa. Dość łatwo ulega infekcjom. Najczęściej – wirusowym (koronawirus też tak na nią działa). W ich trakcie dochodzi do wtórnego zakażenia, pod wpływem namnażających się bakterii. To samo dzieje się przy reakcjach alergicznych. Z kolei u osób z upośledzoną odpornością albo z cukrzycą zdarzają się grzybicze zapalenia zatok. Innym powodem bywa skrzywienie przegrody nosa.
Przy zakażeniu następuje obrzęk błony, która zaczyna produkować większą ilość śluzu. Blokuje on przejścia między zatokami a nosem. Nie mogąc się wydostać, wydzielina zalega w zatokach, więc nie ma tam już miejsca dla powietrza. A przy braku wentylacji bakterie mnożą się jeszcze obficiej. I tak w kółko.
Stany zapalne zatok przynosowych dzieli się na:
- ostre – jeśli trwają maksymalnie cztery tygodnie i zaczęły się gwałtownie,
- podostre – jeśli trwają od czterech do ośmiu tygodni,
- przewlekłe – jeśli trwają ponad osiem tygodni lub mają tendencje do nawrotów.
Możliwe konsekwencje nieleczenia zatok to: astma, zapalenie ucha środkowego, stany zapalne oczodołu, kości i okolic mózgowia, pogorszenie wzroku, zapalenie opon mózgowych, zakrzepica żył w obrębie twarzoczaszki.
Operacja na zatoki
Pacjenci, u których zapalenie zatok weszło w stan przewlekły, kwalifikują się do leczenia operacyjnego. W jego trakcie usuwa się błonę śluzową zmienioną przez stan zapalny oraz wydzielinę blokującą połączenia z nosem. To połączenie jeszcze się poszerza i w efekcie udrażnia zatoki.
Obecnie standardem jest minimalnie inwazyjny zabieg z użyciem endoskopu. Nazywa się go albo po polsku – FEOZ (Funkcjonalna Endoskopowa Operacja Zatok), albo po angielsku – FESS (Functional Endoscopic Sinus Surgery). Pozwala on dostać się do wnętrza czaszki przez naturalne otwory ciała, bez rozcinania tkanek.
Przeciwwskazania do zabiegu:
- ostre przeziębienie,
- ogólnie zły stan zdrowia pacjenta,
- alergia na składniki preparatów stosowanych do anestezji,
- zażywanie leków rozrzedzających krew,
- skaza krwotoczna,
- cukrzyca w zaawansowanym stadium.
Endoskopowa operacja zatok: zabieg
Przygotowania do niego należy zacząć od szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Jest ono podzielone na trzy dawki: drugą przyjmuje się po miesiącu, trzecią po pół roku. Zabieg chirurgiczny jest dopuszczalny dwa tygodnie po drugiej dawce. Nie ma tego problemu, gdy pacjent był już zaszczepiony wcześniej i dysponuje potwierdzającym ten fakt dokumentem. Ewentualnie może dostarczyć szpitalowi aktualne wyniki badań na obecność wirusów WZW typu B i C.
Na dwa tygodnie przed FESS, nie wcześniej, robi się diagnostykę laboratoryjną i obrazową: oznaczenie grupy krwi, morfologia, OB, badania krzepliwości krwi, poziomu kreatyniny, elektrolitów, glukozy i hormonów tarczycy, EKG, RTG klatki piersiowej.
Przed operacją konieczna jest konsultacja laryngologiczna i anestezjologiczna. Pierwszy z lekarzy ocenia, jakie zmiany w zatokach należy wprowadzić. Drugi sprawdza, czy pacjenta można poddać narkozie.
Na trzy dni przed operacją trzeba odstawić niektóre leki. Przede wszystkim te z kwasem acetylosalicylowym, zmniejszającym krzepliwość krwi (np. aspiryna).
Na sześć godzin przed wejściem na salę operacyjną nie wolno jeść ani pić.
Podczas FESS zatok pacjent znajduje się w znieczuleniu ogólnym. Chirurg operuje od strony jamy nosowej. Właśnie tą drogą wprowadza endoskop. Dzięki końcówkom optycznym urządzenia widzi na ekranie wnętrze zatok i to wszystko, co je blokuje.
Również przez nos wprowadza specjalne mikronarzędzia. Mają one niewielkie rozmiary, są bardzo precyzyjne. Służą do usuwania zainfekowanej błony śluzowej i – tym samym – udrażniania zapchanych zatok.
Wszystko trwa od 45 minut do dwóch godzin.
Zalecenia po operacji zatok FESS
Hospitalizacja trwa różnie, bo od kilku godzin do czterech dni. Po usunięciu wewnętrznego opatrunku pacjent wraca do domu.
Będzie się pojawiał w szpitalu jeszcze kilkakrotnie, na oczyszczanie nosa. Sam musi go przepłukiwać roztworem chlorku sodu i przyjmować przepisane przez lekarza sterydy. Musi też pozostawać na zwolnieniu i ograniczać aktywność fizyczną. Do pracy i zwykłych zajęć wróci najwcześniej po tygodniu.
Endoskopowa operacja zatok: powikłania
Niepożądane skutki FESS dzielą się na częste, choć niegroźne, i rzadkie, ale poważne.
Do tych pierwszych należą:
- krwawienie,
- opuchlizna i zasinienie twarzy, zwłaszcza przy oczach,
- ból w okolicy nosa i oczodołów,
- nawracające zapalenie tkanek miękkich i kości,
- skrzepy i strzępki tkanek w wydzielinie z nosa,
- zrosty,
- nerwobóle.
Bardzo rzadko zdarzają się:
- krwotok wewnętrzny,
- trwała utrata węchu,
- ślepota oka po zoperowanej stronie,
- podwójne widzenie,
- uszkodzenie nerwu wzrokowego,
- krwiaki oczodołów,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- odma śródczaszkowa (do wnętrza czaszki dostaje się powietrze), wymagająca operacji neurochirurgicznej.
FAQ, czyli najczęściej zadawane pytania o endoskopową operację zatok
Co to jest endoskopowa operacja zatok?
Endoskopowa operacja zatok umożliwia pozbycie się przewlekłego stanu zapalnego tych okolic bez klasycznego "otwierania" pacjenta. Zabieg pozwala dostać się do operowanego miejsca przez naturalne otwory ciała i nie wymaga rozcinania tkanek. W tym celu chirurg wykorzystuje endoskop oraz specjalne mikronarzędzia.
Ile trwa zabieg FESS?
Precyzyjne podanie czasu trwania zabiegu FESS nie jest możliwe, jednak zazwyczaj jest on wykonywany w przedziale od 45 minut do dwóch godzin.
FESS - co to znaczy?
FESS to skrót od angielskiego sformułowania Functional Endoscopic Sinus Surgery, które oznacza funkcjonalną, endoskopową operację zatok. Właśnie dlatego w użyciu jest również polski skrót - FEOZ.
Ile kosztuje endoskopowa operacja zatok?
W różnych miastach różnie wycenia się zabieg FESS/FEOZ. Z analizy ofert szpitali i klinik wynika, że najniższa stawka to 3,2 tys. zł, najwyższa – 9,5 tys. zł. Plus przedzabiegowa konsultacja laryngologiczna – od 120 zł do 220 zł.
Endoskopowa operacji zatok FEOZ/FESS - opinie pacjentów
Poniżej przeczytasz opinie pacjentów, którzy zdecydowali się na endoskopową operację zatok. Wszystkie zamieszczone komentarze pochodzą od osób, które zapisały się na zabieg za pośrednictwem naszego portalu, dzięki czemu są one w 100% rzetelne i zweryfikowane.
Zabieg wykonany fachowo i najważniejsze bezboleśnie. Ani razu po zabiegu nie poczułem bólu a po wyciągnięciu opatrunków mogłem wrócić do domu. Dwa dni po zabiegu nie było widać, że miałem jakikolwiek zabieg, a przy okazji fess miałem prostowaną przegrodę nosową.
Szybki powrót do codziennych spraw, bez żadnych komplikacji.
Umów wizytę!
Jeśli Ty także chcesz poddać się endoskopowej operacji zatok, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę spośród 14 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.
Zadzwoń do nas:22 417 40 62 (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)
Źródła:
- P.J.Wormald, "Endoskopowa chirurgia zatok. Anatomia, trójwymiarowa rekonstrukcja i technika chirurgiczna", Wydawnictwo Medisfera, Warszawa, 2015, ISBN: 978-83-63367-02-2
- J.Theissing, G.Rettinger, J.A.Werner, "Otorynolaryngologia. Chirurgia głowy i szyi", Wydawnictwo Medipage, Warszawa, 2014, ISBN: 978-83-62875-13-9
- C.A.Rosen, C.B.Simpson, "Techniki chirurgiczne w laryngologii", Warszawa, 2018, ISBN: 978-83-63367-18-3
- A.Krzeski, G.Janczewski, "Choroby nosa i zatok przynosowych", Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2003, ISBN: 83-87944-93-9
- Wikipedia, "Zatoki przynosowe" (pl.wikipedia.org)
- Mariola Zagor, "Operacje zatok" (www.mp.pl)
- Paweł Bielecki, Andrzej Sieśkiewicz, Marcin Garkowski, Marek Rogowski, Krzysztof Kowal, "Przewlekłe zapalenie zatok obocznych nosa: spojrzenie alergologa i laryngologa" (www.sciencedirect.com)
4.1/5 (opinie 47)