Operacja i leczenie kolana

Czym jest staw kolanowy?

Staw kolanowy to największy staw ciała człowieka, a przy tym drugi najbardziej obciążany staw, po stawie skokowym. Przeciążenia te są związane przede wszystkim z siłą mięśnia czworogłowego uda, który może wywierać na rzepkę nacisk nawet do 300 kg. W stawie kolanowym występuje ruch zginania i prostowania oraz ruchy rotacyjne, które są możliwe przy zgiętym kolanie.

W stawie kolanowym kość udowa łączy się z kością piszczelową. Jego istotnym elementem jest także rzepka, która jest uważana za największą trzeszczkę w ciele człowieka. Do górnego bieguna (podstawa rzepki) przyczepia się ścięgno mięśnia czworogłowego, natomiast w jej dolnym biegunie (szczyt rzepki) swój początek ma więzadło właściwe rzepki, które następnie kończy się dalszym przyczepem na guzowatości kości piszczelowej – całość tworzy aparat wyprostny kolana.

Staw kolanowy posiada dwie łąkotki, których główną funkcją jest amortyzacja w trakcie ruchu, a także funkcja stabilizująca kolano. Ponadto stabilizacja kolana zapewniona jest przez więzadła poboczne oraz więzadła krzyżowe przednie i tylne. Istotną częścią stawu jest chrząstka stawowa, która dzięki swej zwartej strukturze i gładkiej powierzchni umożliwia płynny ruch w stawie.

Ból kolana - przyczyny i objawy

Często pierwszym sygnałem tego, że w stawie kolanowym nie wszystko funkcjonuje prawidłowo jest ból kolana. Bardzo często jest on skutkiem urazu, jednak może być też objawem choroby przewlekłej. Wśród najczęstszych urazów można wyróżnić:

• naderwanie lub zerwanie więzadeł
• uszkodzenie łąkotki
• uszkodzenie chrząstki stawowej
• zwichnięcie lub złamanie rzepki
• złamanie przezstawowe kości piszczelowej lub udowej

Do chorób przewlekłych zaliczamy m.in.:

• chorobę zwyrodnieniową
• choroby zapalne np. reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów

Bólowi kolana charakterystycznemu dla urazu często towarzyszy obrzęk powstający szybko po urazie oraz uczucie wzmożonego ucieplenia w okolicy stawu. W zależności od tego, jakie struktury zostały uszkodzone, mogą pojawić się także objawy takie jak poczucie braku stabilności podczas obciążania kończyny, brak możliwości zgięcia lub pełnego wyprostu czy zgrubienie w miejscu urazu.

Przewlekły ból kolana najczęściej związany jest ze zmianami zwyrodnieniowymi, które, wbrew pozorom, pojawiają się nie tylko w podeszłym wieku. Mogą być one także wynikiem nadwagi, dźwigania czy biegania w nieodpowiednim obuwiu, które nie amortyzuje wystarczająco wstrząsów. Często u podłoża choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych leżą zaburzenia osi kończyn czyli np. nadmierna szpotawość lub koślawość kończyn. W chorobie zwyrodnieniowej podstawowym objawem jest przewlekły, z czasem narastający ból, uczucie sztywności stawu wraz z postępującym ograniczeniem ruchomości. Pacjent w trakcie ruchu może odczuwać również trzeszczenie w stawie kolanowym.

Choroba reumatyczna to kolejne schorzenie, którego objawem może być ból kolana. Dodatkowe symptomy to jego obrzęk, zaczerwienienie oraz poranna sztywność stawu. Ból kolana może pojawić się również w przebiegu infekcji bakteryjnej. Wówczas towarzyszą mu: podwyższona temperatura, wzmożone ucieplenie, obrzęk oraz zaczerwienienie skóry.

Ból kolana - leczenie

Każdy proces leczenia musi poprzedzić dokładna diagnostyka. W przypadku bólu kolana sprowadza się ona do wywiadu lekarskiego oraz badania fizykalnego, w przebiegu którego ortopeda sprawdza m.in. ruchomość stawu oraz wykonuje specyficzne dla kolana testy kliniczne. Jeśli specjalista będzie miał wątpliwości co do dolegliwości, z jaką boryka się pacjent, z pewnością skieruje go na badanie RTG lub USG. W niektórych przypadkach zleca się również rezonans magnetyczny.

Decyzję o charakterze leczenia podejmuje się w zależności od przyczyny bólu, a także oczekiwań i stanu ogólnego pacjenta. Czasami wystarczy miejscowe zastosowanie preparatów przeciwbólowych i przeciwzapalnych, innym razem konieczne może okazać się wdrożenie doustnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Niektórym pacjentom lekarz może zalecić rehabilitację czy też iniekcje dostawowe.

Operacja kolana - wskazania, rodzaje, przebieg

Leczenie operacyjne kolana wdraża się, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi zadowalających rezultatów i nie ma szans na mniej inwazyjne pozbycie się dolegliwości. Obecnie, w wielu przypadkach przeprowadza się artroskopię, czyli zabieg z użyciem specjalnego urządzenia do wziernikowania stawu, które jest odmianą endoskopu. Zbudowany ze światłowodu artroskop jest zarówno źródłem światła, jak i przekaźnikiem obrazu, który pozyskiwany jest dzięki umieszczonej w jego wnętrzu kamerze. Za jego sprawą, chirurg może przez cały czas obserwować staw kolanowy od wewnątrz na monitorze.

Artroskopia stawu kolanowego

Artroskop pozwala specjaliście dokładnie obejrzeć staw od środka pod odpowiednim powiększeniem. Poprzez drugi portal chirurg wprowadza narzędzia, dzięki którym może wykonać niezbędne zabiegi naprawcze w obrębie kolana.

Na liście wskazań do wykonania artroskopii stawu kolanowego znajdują się m.in.:

• uszkodzenia łąkotek
• uszkodzenia więzadeł krzyżowych
• uszkodzenia chrząstki stawowej

Przed zabiegiem lekarz przeprowadza kwalifikację pacjenta - polega ona na ocenie jego stanu zdrowia i sprawdzeniu, czy umożliwia on przeprowadzenie procedury. Równie ważne jest dokładne wytłumaczenie pacjentowi na czym będzie polegać leczenie i ewentualny zabieg operacyjny. Po zakończonej wizycie pacjent powinien wiedzieć jak przygotować się do zabiegu i jak postępować po jego zakończeniu.

Artroskopię kolana można przeprowadzić w znieczuleniu podpajęczynówkowym (pacjent jest wówczas przytomny w trakcie zabiegu) lub ogólnym. Rodzaj znieczulenia jest dobierany w zależności od stanu zdrowia pacjenta. Kolejny krok to zrobienie niewielkiego nacięcia, przez które wprowadza się artroskop. Następnie staw jest wypełniany solą fizjologiczną (jedynie na czas trwania zabiegu). Poprzez artroskop można wprowadzić również dodatkowe instrumenty chirurgiczne, które służą do cięcia, usuwania i szycia tkanek. Po zakończeniu procedury nacięcie zamyka się szwem i zabezpiecza opatrunkiem. Powikłania po artroskopii stawu kolanowego występują niezwykle rzadko.

Endoprotezoplastyka stawu kolanowego

Endoprotezoplastyka to zabieg zalecany przede wszystkim w przypadku zmian zwyrodnieniowych stawu. Gdy dolegliwości bólowe są silne, ograniczenie ruchomości postępuje, a inne metody leczenia zawodzą, wówczas warto przemyśleć wszczepienie endoprotezy. Implant dobiera się indywidualnie, w zależności od charakteru i zaawansowania zmian w stawie. Endoproteza może zastąpić cały staw kolanowy lub być ograniczona do jednego przedziału kolana w zależności od wskazań. Wykonana jest z materiałów bio-obojętnych, które łączy się z kością za pomocą specjalnego cementu.

Operację kolana z zastosowaniem endoprotezy wykonuje się w znieczuleniu ogólnym lub podpajęczynówkowym. Po wykonaniu nacięcia, chirurg dokonuje resekcji powierzchni stawowych chorego kolana i zastępuje je endoprotezą. Na zakończenie zakłada szwy. Całość trwa zwykle od 1 do 1,5 godziny.

Ze względu na to, iż zabieg ten jest znacznie bardziej inwazyjny od artroskopii, pacjent po jego zakończeniu musi pozostać w klinice przez kilka dni. Rehabilitację rozpoczyna się już w pierwszej dobie po zabiegu, ponieważ wczesne uruchomienie pacjenta jest bardzo istotnym elementem leczenia. Co więcej, fizjoterapeuta wyjaśnia, jak prawidłowo poruszać stawem oraz wydaje zalecenia odnośnie dalszej rehabilitacji.

Rehabilitacja po operacji kolana

Istotne jest, aby po operacji kolana poddać się rehabilitacji. Odpowiednio poprowadzona, pomoże uniknąć powikłań oraz pomoże w osiągnięciu oczekiwanego efektu. Podstawą rehabilitacji jest kinezyterapia oraz terapia manualna. Dodatkowo można stosować fizykoterapię np. krioterapię.

Po wszczepieniu endoprotezy już w ciągu pierwszej doby powinno dojść do pionizacji pacjenta. Początkowo pacjent może poruszać się z asekuracją kul łokciowych co zwiększa jego komfort i bezpieczeństwo w trakcie chodzenia.

Całkowity powrót do sprawności może trwać od miesiąca do nawet roku - wszystko zależy od rodzaju i zakresu zabiegu, wieku pacjenta oraz tego, jak podchodzi on do rehabilitacji. Stosowanie się do zaleceń lekarskich pozwala zoptymalizować czas rekonwalescencji.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o operacje i leczenie kolana

• Ból kolana z boku - jak leczyć?

  Jeśli ból kolana pojawia się w wyniku przeforsowania (np. wyjątkowo intensywnego treningu), należy ograniczyć aktywność fizyczną i przez kilka dni obserwować swój organizm. Jeśli ból będzie utrzymywał się tydzień lub dłużej, wówczas należy wybrać się do lekarza. W czasie oczekiwania na konsultację można stosować żele i maści, które złagodzą nieprzyjemne dolegliwości.

• Operacja kolana - gdzie najlepiej ją zrobić?

  Operacji kolana zdecydowanie warto poddać się w placówce wyspecjalizowanej w tego rodzaju zabiegach. Doświadczony chirurg i nowocześnie wyposażona klinika to gwarancja prawidłowo przeprowadzonej operacji.

• Ile kosztuje operacja kolana?

  Cena operacji kolana jest uzależniona m.in. od charakteru wykonywanej procedury oraz stopnia zaawansowania zmian w stawie. Za artroskopową operację więzadła krzyżowego przedniego zapłacimy od 5000 zł wzwyż, a za endoprotezoplastykę całkowitą stawu kolanowego - od 11 do nawet 20 tys. zł.

• Czy endoprotezoplastykę stawu kolanowego można wykonać u osoby otyłej?

  Otyłość sama w sobie nie jest przeciwwskazaniem do wszczepienia protezy, jednak warto pamiętać, że stawy kolanowe osób borykających się z nadwagą i otyłością, ulegają większym przeciążeniom. W takiej sytuacji warto zatem rozważyć konsultację dietetyczną i zmianę stylu życia. Zrzucenie nadprogramowych kilogramów z pewnością przedłuży trwałość wszczepionej protezy.

 Umów wizytę!

Jeśli Ty także planujesz operację kolana, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę spośród 65 klinik w Polsce, wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.

Zadzwoń do nas: (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)