Operacje i leczenie zatok

Czym są zatoki?

Zatoki przynosowe to wypełnione powietrzem jamy, znajdujące się wewnątrz kości czaszki. Ich rolą jest m.in. nawilżanie wdychanego powietrza, ochrona mózgoczaszki przed urazami oraz zmniejszenie wagi szkieletu twarzoczaszki.

Człowiek posiada cztery pary zatok:

• zatoki czołowe
• zatoki sitowe
• zatoki szczękowe
• zatoki klinowe

Wszystkie są połączone z jamą nosową.

Zapalenie zatok - objawy

Zatoki wyściela błona śluzowa. Gdy dochodzi do rozwoju stanu zapalnego, staje się ona obrzęknięta. To z kolei sprzyja gromadzeniu się wydzieliny w zatokach i blokuje ich ujście do jamy nosowej. Infekcja szybko się rozprzestrzenia, a ze względu na położenie zatok nie jest łatwa do wyleczenia. A niewyleczona dokładnie, lubi nawracać.

Objawy zapalenia zatok to:

• zatkany nos
• ból głowy
• wydzielina spływająca po tylnej ścianie gardła
• obrzęk tkanek miękkich w okolicy oczu
• pogorszenie węchu

Charakterystyczny jest również ból u nasady nosa oraz po obu jego stronach, który nasila się podczas pochylania. Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych charakteryzuje się podobnymi symptomami, choć o nieco mniejszym natężeniu.

Przyczyny zapalenia zatok

Funkcją zatok jest produkowanie rzadkiej, wodnistej wydzieliny, która dostając się do jamy nosowej nawilża wdychane powietrze. Podstawowym czynnikiem predestynującym do dolegliwości zatokowych jest zwężenie ujść zatok. Najczęściej jest to problem wrodzony (dotyczy 15% społeczeństwa). Przerośnięte małżowiny nosowe, czy skrzywiona przegroda nosowa dają ten sam efekt dolegliwości. Naturalną reakcją na podrażnienie błony śluzowej jest jej obrzęk. Jeżeli ujścia zatok są zwężone, dochodzi do ich zablokowania i powstania stanu zapalnego.

Zapalenie zatok powstaje najczęściej wskutek zakażenia wirusowego lub bakteryjnego, rzadko grzybiczego. Choroba często rozwija się wskutek niewyleczonej infekcji górnych dróg oddechowych i nawracających przeziębień, ale może również być skutkiem stanu zapalnego dotyczącego zębów, który rozszerzył się na zatoki.

Warto wiedzieć, że problemy z zatokami znacznie częściej dotyczą alergików, astmatyków oraz osób cierpiących z powodu alergicznego nieżytu nosa. Do nawracającego zapalenia zatok przyczyniają się także: skrzywiona przegroda nosowa, przerost małżowin nosowych, migdałków podniebiennych i migdałka gardłowego.

Jak wyleczyć zatoki?

Z łagodnym zapaleniem zatok można wybrać się do internisty, jednak jeśli choroba będzie nawracać lub się przeciągać, konieczna będzie wizyta u laryngologa. Zapalenie zatok można wyleczyć na kilka sposobów, a metodę leczenia należy dopasować do etapu rozwoju schorzenia oraz jego przyczyny. Aby ją poznać, konieczna będzie odpowiednia diagnostyka. Oprócz wywiadu z pacjentem lekarz może skierować go na tomografię zatok. Badanie jest w stanie wykazać zmiany zapalne w błonie śluzowej, a także stwierdzić czy problemem są zmiany strukturalne. Tomografia komputerowa pozwala również ocenić, czy stan zapalny nie zaczął rozszerzać się na okolice zatok, np. oczodoły.

Innym przeprowadzanym przez laryngologów badaniem jest endoskopia nosa i zatok. Polega ona na wprowadzeniu cienkiego endoskopu zakończonego kamerą, który umożliwia ocenę stanu trudno dostępnych miejsc, np. ujść zatok czy głębszej części przegrody nosowej.

Jeśli podejrzewa się alergiczne tło zapalenia zatok, wskazane jest wykonanie badań potwierdzających alergię, np. testów skórnych.

Jak leczyć zatoki? Sposoby nieinwazyjne

Gdy zaobserwujemy u siebie pierwsze objawy zapalenia zatok, warto jak najszybciej podjąć odpowiednie działania. W aptece znajdziemy wiele leków na zatoki bez recepty. Te popularne zawierają wyciągi roślinne o działaniu sekretolitycznym, czyli rozrzedzającym produkowaną w nosie wydzielinę. Przywrócenie jej właściwej lepkości sprawia, że jest ona lepiej transportowana w układzie oddechowym, co umożliwia bardziej efektywne pozbycie się razem z nią chorobotwórczych drobnoustrojów.

Inny rodzaj leków to tabletki o działaniu przeciwzapalnym i obkurczającym błonę śluzową nosa. Nie należy jednak z nimi przesadzać, a jeśli po trzech dniach objawy zapalenia zatok będą się utrzymywać, trzeba przerwać ich stosowanie i zasięgnąć porady lekarza, który zdecyduje o dalszym sposobie leczenia.

Innym, zyskującym popularność sposobem, jest płukanie zatok roztworem chlorku sodu przy użyciu specjalnej butelki. To dobra metoda.

Jeśli infekcja będzie się utrzymywać mimo wdrożenia powyższych sposobów, specjalista może zalecić antybiotykoterapię. Warto wiedzieć, że w przypadku chorych zatok antybiotyki stosuje się minimum 7 dni.

Przy alergicznym nieżycie nosa dodatkowo stosuje się u pacjentów leki antyhistaminowe oraz krople do nosa ze sterydami.

Domowe sposoby na zatoki

W leczeniu zapalenia zatok wspomagająco można zastosować domowe sposoby, spośród których najpopularniejsze są inhalacje na zatoki oraz ich ogrzewanie. Zabiegi te pozwalają zatokom się oczyścić.

Aby zapobiec rozwojowi choroby lub wspomóc proces leczenia, warto także nawadniać organizm i przebywać w dobrze wywietrzonych pomieszczeniach o odpowiednim poziomie wilgotności. Tutaj może sprawdzić się nawilżacz powietrza. W przypadku smogu lub zanieczyszczeń miejskich, warto zaopatrzyć się natomiast w oczyszczacz powietrza. Pył, dym i związki chemiczne uszkadzają bowiem błonę śluzową nosa.

W przypadku alergików należy też ograniczyć kontakt z alergenami.

Zapalenie zatok u dziecka

Zatoki zaczynają rozwijać się jeszcze w życiu płodowym. Jako pierwsza wykształca się zatoka szczękowa. Zatoki klinowe i czołowe osiągają ostateczne wymiary między 15. a 20. rokiem życia - z tego powodu u dzieci w wieku przedszkolnym diagnozuje się jedynie zapalenie zatok sitowych i szczękowych. Zapalenie zatok czołowych i klinowych występuje natomiast dopiero u nastolatków.

A zatem jak leczyć zatoki u dziecka? Przede wszystkim u lekarza pediatry. Gdy maluchowi doskwiera jedynie katar, z pewnością poradzimy sobie z tym sami, jednak gdy dołączają do niego objawy typowe dla zapalenia zatok, lepiej zasięgnąć opinii specjalisty. W zależności od podłoża choroby, zastosuje on leki przeciwwirusowe, specjalne leki na zatoki u dzieci bądź antybiotyk.

Zapalenie zatok - jak leczyć, gdy nic nie pomaga?

Gdy małoinwazyjne sposoby nie pomagają, a zapalenie zatok utrzymuje się lub nawraca, specjalista może zalecić pacjentowi kilka różnych rozwiązań.

Płukanie zatok Hydroebriderem

Jednym z nich jest płukanie zatok Hydroebriderem. Urządzenie posiada dwa rodzaje końcówek - jedną do zatok szczękowych, sitowych i klinowych, a drugą do czołowych. Roztwór soli fizjologicznej, którym płukane są zatoki, jest wyrzucany w postaci sprayu pod ciśnieniem i w tym samym czasie odsysany. Dzięki temu zabieg jest w stanie usunąć zmiany zapalne z najtrudniej dostępnych zakamarków zatok.

Płukanie zatok metodą Proetza

Nieco innym rozwiązaniem jest płukanie zatok metodą Proetza. Podczas procedury pacjent musi położyć się z wygiętą do tyłu głową. Wówczas lekarz wprowadza do nosa niewielką ilość płynu, w którym znajdują się leki przeciwzapalne oraz bakteriobójcze. Roztwór jest odsysany przez drugą dziurkę przy pomocy ssaka. Pacjent w czasie zabiegu musi wypowiadać sylaby takie jak “kukuku” - sprawiają one, że podniebienie miękkie napina się, przez co dochodzi do chwilowego oddzielenia jamy nosa od gardła. Lek nie zostaje wówczas połknięty.

Balonikowanie zatok

Stosunkowo mało popularną metodą jest endoskopowe cewnikowanie zatok, nazywane także balonikowaniem zatok. Podczas zabiegu do zatok wprowadza się niewielki cewnik ze specjalnym balonikiem medycznym. Następnie napełnia się go płynem na zaledwie kilka sekund. Powstające w ten sposób wysokie ciśnienie sprawia, że zatoki stają się udrożnione, jednocześnie nie uszkadzając błony śluzowej.

Operacja zatok

Zdarza się, że jedynym sposobem na uwolnienie się od przewlekłych bądź nawracających, ostrych stanów zapalnych zatok, jest przeprowadzenie operacji.

Funkcjonalna endoskopowa operacja zatok FESS / FEOZ

Najbardziej nowoczesną metodą jest obecnie tak zwana funkcjonalna endoskopowa operacja zatok (FEOZ). W jej przebiegu zmiany chorobowe usuwa się przy użyciu specjalnych mikronarzędzi. Dodatkowo w ten sposób możliwe jest również poszerzenie naturalnych ujść zatok. Zabieg trwa od 45 minut do dwóch godzin i jest przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym.

Korekcja krzywej przegrody nosowej

Jeśli przyczyną przewlekłego zapalenia zatok jest znaczne skrzywienie przegrody nosowej (wrodzone lub spowodowane np. urazem), wówczas zaleca się przeprowadzenie zabiegu zwanego septoplastyką. Tego rodzaju operację można przeprowadzić techniką klasyczną lub endoskopową. Dodatkowo możliwe jest także skorygowanie kształtu czubka nosa - taką operację nazywa się wówczas totalną korekcją nosa.

Usuwanie polipów nosa

Przewlekły, nieleczony stan zapalny zatok może przyczynić się do powstania tak zwanych polipów nosa. Jeśli leczenie preparatami ze sterydami oraz antybiotykoterapia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, jedyną metodą leczenia tej przypadłości staje się operacja. Usuwanie polipów nosa można przeprowadzić endoskopowo (wspomnianą wcześniej metodą FEOZ) lub laserowo. Takie techniki minimalizują ryzyko rozwoju ewentualnych powikłań.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o leczenie i operacje zatok

• Co na ból zatok?

  Ból zatok jest sygnałem, że zatoki nie działają prawidłowo. Doraźnie można zatem sięgnąć po dostępne w aptekach leki przeciwbólowe (np. z dodatkiem substancji działającej na śluzówkę obkurczająco), jednak jeśli dolegliwości nie będą ustępować, trzeba będzie wybrać się do lekarza.

• Co jest dobre na zatoki?

  W pierwszej kolejności należy wspomnieć o stylu życia. Noszenie czapki jesienią i zimą, nawadnianie się i oddychanie czystym, nawilżonym powietrzem to doskonałe działania profilaktyczne. W przypadku infekcji sprawdzić mogą się także domowe sposoby, takie jak inhalacje zatok czy przyjmowanie leków dostępnych bez recepty. Jeśli to nie pomoże, należy udać się do lekarza, który zdiagnozuje pacjenta i wówczas zaleci mu najlepsze dla niego działanie.

• Co na zapalenie zatok?

  W pierwszym etapie choroby warto sięgnąć po preparaty działające przeciwzapalnie i obkurczające śluzówkę nosa i zatok. Jeśli nie przynoszą one oczekiwanych rezultatów, wówczas konieczna może okazać się antybiotykoterapia. W walce z zapaleniem zatok pomogą także metody wspomagające: płukanie, inhalacje czy ogrzewanie zatok.

• Co na zatoki bez recepty?

  W aptece znajdziemy wiele preparatów na zatoki bez recepty. Wśród nich ziołowe tabletki o działaniu rozrzedzającym zalegającą w zatokach wydzielinę, jak również leki przeciwzapalne czy obkurczające błonę śluzową nosa. Dostępne są również specjalne zestawy do płukania zatok, które cechują się wysoką skutecznością, jeśli korzysta się z nich regularnie.

• Co na katar zatokowy?

  W aptece znajdziemy wiele preparatów na zatoki bez recepty. Wśród nich ziołowe tabletki o działaniu rozrzedzającym zalegającą w zatokach wydzielinę, jak również leki przeciwzapalne czy obkurczające błonę śluzową nosa. Dostępne są również specjalne zestawy do płukania zatok, które cechują się wysoką skutecznością, jeśli korzysta się z nich regularnie.

• Co na zatoki dla dziecka?

  Zapalenie zatok u dziecka najlepiej leczyć zgodnie z wytycznymi lekarza pediatry. Szybko wdrożona terapia zapobiegnie bakteryjnemu zakażeniu i sprawi, że maluch szybko wyzdrowieje. Lekarz może dodatkowo skierować małego pacjenta także na dodatkowe badania, które wskażą na przyczynę choroby, np. tomografię zatok czy alergiczne testy skórne.

Leczenie i operacje zatok - opinie pacjentów

Poniżej przeczytasz opinie pacjentów, którzy zdecydowali się na operacje zatok. Wszystkie zamieszczone komentarze pochodzą od osób, które zapisały się na zabieg za pośrednictwem naszego portalu, dzięki czemu są one w 100% rzetelne i zweryfikowane.

Umów wizytę!

Jeśli Ty także chcesz wykonać operację zatok, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę spośród 43 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.

Zadzwoń do nas: (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)