USG tarczycy

Czym jest badanie USG tarczycy?

Choroby tarczycy często wiążą się ze zmianami zachodzącymi w strukturze tego narządu. Obecność powiększenia tarczycy, czyli tak zwanego wola, pojawienie się w jej obrębie guzków lub zmian stopnia twardości to objawy towarzyszące szeregowi różnych schorzeń tego gruczołu. Zmiany te bywają trudne do uchwycenia w badaniu palpacyjnym, mogą być również niewidoczne w badaniu obrazowym, jakim jest scyntygrafia. Wówczas z powodzeniem można wykryć je z pomocą ultrasonografii.

Działanie ultrasonografu opiera się na zjawisku emisji, odbicia, rozproszenia oraz detekcji fal ultradźwiękowych. Urządzenie składa się z sondy generującej ultradźwięki i rejestrującej wywołane nimi echa drgań badanych tkanek. Cyfrowa obróbka impulsów umożliwia natomiast stworzenie obrazu badanego narządu, który jest następnie widoczny na ekranie komputera i opisywany przez wykonującego badanie ultrasonografistę.

Wskazania do USG tarczycy

Wskazaniami do wykonania badania USG tarczycy są przede wszystkim objawy, które wskazują na nieprawidłowe funkcjonowanie gruczołu tarczowego.

Objawy niedoczynności tarczycy to m.in.:

• sucha skóra
• wypadanie włosów
• uczucie zimna
• zmęczenie
• senność
• przybranie na wadze mimo braku zmian w diecie
• przewlekłe zaparcia

Do symptomów nadczynności tarczycy zaliczamy z kolei:

• nerwowość, pobudzenie, niepokój, drażliwość
• nadmierną potliwość
• problemy z koncentracją
• uczucie kołatania serca
• drżenie rąk
• wzmożony apetyt przy jednoczesnej utracie wagi
• biegunki

Badanie USG tarczycy powinno być również wykonane przy stwierdzeniu nieprawidłowych wyników badań laboratoryjnych oceniających funkcjonowanie tego gruczołu, takich jak: TSH, fT3, fT4, oraz obecności przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-TPO, anty-Tg, TRAB).

Wskazaniem do przeprowadzania USG tarczycy są także wyczuwalne guzki. Celem takiego badanie jest ocena ich wielkości i morfologii i na tej podstawie wytypowanie guzków podejrzanych o proces nowotworowy – takie zmiany kieruje się następnie do biopsji. Nawet jeśli zmiany w tarczycy nie wykazują w chwili obecnej cech zwiększonego ryzyka nowotworowego (np. proste torbiele), warto poddawać je regularnej kontroli ultrasonograficznej.

Jak przebiega USG tarczycy?

Badanie USG tarczycy jest bezbolesne i bezpieczne. Przed jego wykonaniem nie jest konieczne specjalne przygotowanie się przez pacjenta. Lekarz, po uprzednim nałożeniu na głowicę ultrasonografu specjalnego żelu, przykłada ją do szyi pacjenta w kilku miejscach. W ten sposób może uzyskać obrazy gruczołu w różnych przekrojach, a co za tym idzie - określić jego położenie, objętość, wielkość poszczególnych płatów, konsystencję oraz ewentualną obecność guzków. Pewna trudność w ocenie tego gruczołu występuje jedynie u pacjentów z ograniczoną ruchomością odcinka szyjnego kręgosłupa, zwłaszcza obejmującą możliwość odgięcia szyi do tyłu podczas badania.

Całość trwa kilkanaście minut, a wyniki są dostępne od razu po przeprowadzeniu badania.

USG tarczycy - wyniki

Wyniki badania USG tarczycy zawierają opis ewentualnych nieprawidłowości dotyczących jej położenia czy wielkości, a także cech patologicznych zmian, takich jak guzki. W razie, gdy zostaną one stwierdzone, konieczna może okazać się biopsja tarczycy - pozwoli ona określić ich szczegółowy charakter.

Zalecenia co do kolejnego, kontrolnego badania ultrasonograficznego lub konieczności wykonania scyntygrafii lub tomografii, również mogą znaleźć się na wynikach USG tarczycy. Normy dotyczące objętości tarczycy sugerują, że może ona wynosić maksymalnie 18-20 ml u kobiet i 25 ml u mężczyzn. W przypadku przekroczenia tych parametrów można podejrzewać, że doszło do rozwoju wola tarczycy. Jeśli jest ono jednolite, wówczas mówimy o wolu miąższowym. Jeżeli natomiast są w nim obecne pojedyncze guzki, mamy do czynienia z wolem guzkowym.

Należy wiedzieć, że badanie USG tarczycy w wielu przypadkach nie jest badaniem wystarczającym do pewnego i jednoznacznego rozpoznanie konkretnych jednostek chorobowych (np. choroby Hashimoto), ale pozwala na stwierdzenie cech w budowie tarczycy przemawiających za ich wystąpieniem – informacje te będą zawarte w opisie badania. Decyzja o ostatecznym rozpoznaniu schorzenia należy do endokrynologa, dlatego nie warto analizować wyników badania na własną rękę.

Gdzie wykonać USG tarczycy?

USG to popularne badanie, które w swojej ofercie posiada wiele placówek medycznych. Warto pamiętać, że nie każdy gabinet dysponuje nowoczesnym sprzętem, tymczasem jest to niezwykle istotne przy tym badaniu. Właśnie dlatego, aby mieć pewność, że uzyskany obraz będzie jak najbardziej precyzyjny, warto przed zapisaniem się na USG tarczycy dowiedzieć się czegoś więcej o wyposażeniu danej placówki. Takie informacje można znaleźć np. na portalu Kliniki.pl.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o USG tarczycy

• Jak przygotować się do USG tarczycy?

  Do USG tarczycy nie trzeba przygotowywać się w żaden szczególny sposób. Nie istnieją żadne wskazania dotyczące przyjmowania posiłków lub płynów przed, jak i po badaniu.

• Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do USG tarczycy?

  Nie istnieją żadne przeciwwskazania do wykonania badania USG tarczycy. Co więcej, można przeprowadzać je również u dzieci czy kobiet w ciąży.

• Czy badanie USG tarczycy jest bezpieczne?

  Natężenie ultradźwięków we wszystkich badaniach USG (w tym także tarczycy), nie przekracza dopuszczalnego poziomu, w związku z czym jest całkowicie bezpieczne, jak również bezbolesne.

• Ile kosztuje USG tarczycy?

  Średnia cena USG tarczycy wynosi 130 zł. Koszt badania jest uzależniony od wielu czynników, m.in. używanego przez daną placówkę sprzętu, renomy samej placówki czy doświadczenia lekarza wykonującego badanie.