Wycięcie migdałków podniebiennych

Co to są migdałki?

Są małe, bladoróżowe, zbudowane z tkanki chłonnej (limfatycznej), podobnie jak węzły chłonne. Tworzą w gardle strukturę nazwaną pierścieniem gardłowym Waldeyera. Odgrywają ważną rolę w obronie organizmu przed infekcjami. Migdałki, ze względu na swoją lokalizację i stały kontakt z czynnikami zewnętrznymi, są pierwszą barierą dla bakterii, wirusów, grzybów czy alergenów.

Mogą zostać zainfekowane, ale dzięki temu „uczą się”, jak produkować przeciwciała i budować odporność organizmu (tzw. pamięć immunologiczna). Dlatego mają bardzo duże znaczenie dla rozwoju dziecka i wtedy są najbardziej aktywne. Już u nastolatków mogą zacząć się zmniejszać. U dorosłych czasem zupełnie zanikają.

W gardle mamy:

• dwa najbardziej znane migdałki podniebienne, czasem nazywane bocznymi. Znajdują się po obu stronach z tyłu gardła, między łukami podniebiennymi przednimi i tylnymi. Są owalne, mają pofałdowaną powierzchnię, a w niej zagłębienia – tzw. krypty. To w nich czasem zbiera się ropna wydzielina;
• tzw. trzeci migdał – migdałek gardłowy, który leży na tylno-górnej ścianie gardła, w miejscu, gdzie przewody nosowe łączą się z gardłem. By go zobaczyć, zwykle potrzebne są specjalistyczne narzędzia;
• wiele pojedynczych i zgrupowanych grudek limfatycznych. Wśród nich specjaliści wyróżniają jeszcze migdałek językowy i dwa migdałki trąbkowe.

Powody usuwania migdałków

Migdałki zwykle nie powodują większych kłopotów. Gdy dojdzie do infekcji – np. ostrego zapalenia migdałków, określanego anginą – stają się obrzmiałe, rozpulchnione, przekrwione. Czasem bolą, utrudniając przełykanie. Pojawia się biały nalot na migdałkach. Szybko wprowadzone leczenie pozwala jednak opanować sytuację i pacjent wraca do zdrowia.

Sytuacja komplikuje się, gdy infekcje stają się zbyt częste, wracają co kilka miesięcy, albo są oporne w leczeniu. Chore migdałki mogą bowiem stać się ogniskiem zakażenia dla całego organizmu.

Konsekwencją chorych migdałków mogą być zapalenia stawów, mięśnia sercowego, nerek, ucha środkowego, a także ropne zmiany w uszach, zapalenie węzłów chłonnych szyi, zatok czy wyrostka robaczkowego.

Następstwem częstych infekcji jest także ropień okołomigdałkowy, tworzący się między migdałkiem podniebiennym a boczną ścianą gardła. Z reguły wymaga on nacięcia przez lekarza i usunięcia ropnej wydzieliny. Kolejny skutek to przewlekłe zapalenie migdałków, które bardzo trudno wyleczyć. Stan zapalny ustępuje na krótko i po jakimś czasie wraca.

Te problemy stają się wskazaniem do zabiegu wycięcia migdałków podniebiennych. Tak samo przerośnięte migdałki, chociaż nie zawsze. Jeśli są tylko powiększone, ale nie wywołują żadnych dolegliwości, lekarze zwykle odradzają usunięcie migdałków. Tym bardziej, jeśli dotyczy to dzieci.

Czasem jednak powiększone migdałki utrudniają normalne funkcjonowanie. Powodują kłopoty z połykaniem, oddychaniem, albo mówieniem. Jeśli zaczyna to zagrażać zdrowiu, a nawet życiu (jak np. bezdech senny), lekarz może zaproponować zabieg wycięcia migdałków. Uzna, że bez operacji wiele objawów może się nasilić, powodując trwałe upośledzenie np. mowy czy słuchu, zły zgryz, nawet gorszy rozwój.

Wycięcie migdałków

Operacyjne usunięcie migdałków jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w laryngologii. Mimo to nadal budzi wiele kontrowersji. Jedni specjaliści przekonują, że można to zrobić bez żadnej szkody dla organizmu. Inni – że zabieg osłabia odporność i będzie miał konsekwencje w przyszłości, choć rozstrzygających dowodów na to nie ma. Na pewno w każdym przypadku zabieg wycięcia migdałków należy wcześniej przedyskutować z lekarzem i w miarę możliwości skonsultować.

Migdałki można usunąć całkowicie lub tylko ich fragmenty.  

Wśród wskazań do zabiegu całkowitego wycięcia migdałków wymienia się: 

• częste nawroty ostrych zapaleń migdałków (angin),
• przewlekłe zapalenie migdałków,
• nawracający ropień około migdałkowy,
• zapalenia w organizmie mające związek z anginami,
• podejrzenia nowotworu (jeśli np. migdałek powiększony jest tylko po jednej stronie).

Częściowe usunięcie migdałków stosuje się przy przeroście migdałków powodującym problemy z połykaniem (szczególnie dużych twardych kęsów), utrudnione oddychanie objawiające się m.in. niedrożnym nosem i chrapaniem, a także zaburzenia mowy i niedosłuch.

Takie częściowe usunięcie migdałków pozwala zachować w nich resztki funkcji obronnych przed infekcjami.

Tonsillektomia i tonsillotomia

Całkowite wycięcie migdałków to tonsillektomia. Wykonywana w klasyczny sposób polega na tym, że lekarz przez otwartą jamę ustną kleszczykami chwyta migdałek, a skalpelem nacina przedni łuk podniebienny. Następnie specjalną łyżką oddziela migdałek wraz z torebką od otaczających tkanek, aszypułę migdałka odcina specjalną metalową pętlą.

Drugim zabiegiem wykonywanym na migdałkach podniebiennych jest tonsillotomia. W jej trakcie usuwa się tylko fragmenty migdałków wystające spoza łuków podniebiennych.

Wycięcie migdałków u dziecka trwa do godziny. Zwykle mały pacjent zostaje w szpitalu pod obserwacją jeszcze dobę, dwie.

W nowoczesnych ośrodkach medycznych klasyczne narzędzia używane w tonsillektomii i tonsillotomii coraz częściej zastępują tak innowacyjne jak nóż harmoniczny, nóż rotacyjny (metoda shaver), laser, elektrochirurgiczne narzędzie BiZact. Stosowana jest również koblacja –  metoda wykorzystująca energię fal elektromagnetycznych do rozbicia i odparowania tkanek.

Laserowe usuwanie migdałków

To jedna z popularniejszych obecnie technik. Jest uważana za małoinwazyjną i bardzo precyzyjną. Gojenie po wycięciu migdałków przebiega szybciej, a ryzyko powikłań jest niewielkie. Także dlatego, że samo urządzenie emitujące wiązkę energii świetlnej nie ma bezpośredniego kontaktu z tkanką, co zmniejsza ryzyko zakażeń. Zaletą tej metody jest też ograniczenie krwawienia. Laser działa również na naczynia krwionośne.

Zabieg bez przeszkód może być stosowany w znieczuleniu miejscowym. Można go wykonać w ramach chirurgii jednego dnia.

Wycięcie migdałków u dorosłych

W przypadku dzieci usunięcie migdałków zwykle jest przeprowadzane w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym (wcześniej migdałki mogą odrosnąć). Wbrew pozorom zabieg jest często wykonywany także u osób dorosłych, bo nie u wszystkich migdałki np. zanikają.

Wskazania są podobne, jak u dzieci. Również wycięcie migdałków u dorosłych polega na tym samym. Częściej jest za to robione w znieczuleniu miejscowym. Lekarz ostrzykuje okolicę migdałków, by znieść odczuwanie bólu. Dodatkowo dożylnie podaje się środki uspokajające i przeciwbólowe. Pacjent cały czas podczas zabiegu jest przytomny, może reagować na polecenia i współpracować z lekarzem.

Wycięcie migdałków – przeciwwskazania i powikłania

Usunięcie migdałków jest uznawane za zabieg rutynowy i bezpieczny. Jednak jak każde działanie chirurgiczne wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań. Wśród nich jest krwawienie z miejsca po usuniętych lub przyciętych migdałkach. Może ono wystąpić w trakcie zabiegu, zaraz po, a nawet kilka dni później. 

Dlatego wcześniej u pacjenta wykonuje się m.in. badanie układu krzepnięcia krwi. Zaburzenia są przeciwwskazaniem do operacji. Takimi są również m.in. zaburzenia nerwowo-mięśniowe, wady anatomiczne (rozszczep podniebienia, rozdwojenie języczka, krótkie podniebienie), ciężkie choroby ogólnorozwojowe, ogólny zły stan pacjenta.

Poza krwawieniem po zabiegu mogą się też pojawić:

• bóle gardła,
• kłopoty z przełykaniem czy mówieniem,
• ból ucha,
• obrzęk podniebienia miękkiego powodujący duszność.

Wszystkie z reguły szybko mijają, chociaż wolniej u starszych dzieci i dorosłych.

Wśród powikłań wymienia się także zaburzenia odczuwania smaku, suchość jamy ustnej, ponowny przerost tkanki migdałkowej.

Wycięcie migdałków – rekonwalescencja

Aby przyspieszyć powrót do zdrowia po usunięciu migdałków, należy ściśle przestrzegać zaleceń. Tuż po zabiegu bezwzględnie nie powinno się nic jeść ani pić. Dopiero po około ośmiu godzinach można napić się letniej przegotowanej wody, ew. naparu rumianku. Jeść można dopiero następnego dnia. 

Dieta po wycięciu migdałków powinna być lekkostrawna, najlepiej półpłynna, by nie drażnić obolałego gardła. Należy unikać rzeczy gorących, kwaśnych, pikantnych. Preferowane są zupy, kremy, papki, kleiki. Produkty – najlepiej gotowane – powinny być utarte lub zmiksowane. Warto jednak zwrócić uwagę, by dania były pełnowartościowe, zawierały białko, węglowodany, tłuszcze. Należy też dużo pić - nawet mimo dyskomfortu czy bólu przy połykaniu - by uniknąć odwodnienia.

Niektórzy lekarze zalecają płukanie gardła ziołowymi roztworami (np. szałwią, rumiankiem). Co ciekawe, także jedzenie lodów, by złagodzić obrzęk i ból.

Pojawiający się z czasem biały nalot w miejscach po migdałkach to włóknik. Tworzy się w prawidłowym procesie gojenia. Absolutnie nie należy go usuwać, sam odpadnie.

Powrót do formy po wycięciu migdałków zwykle trwa około tygodnia, dwóch, choć to bardzo indywidualna sprawa. W tym czasie trzeba ograniczyć wysiłek fizyczny i – jeśli to możliwe – pozostać w domu. Tylko wtedy rekonwalescencja będzie przebiegała właściwie.

Wycięcie migdałków - cena

Usunięcie migdałków refunduje Narodowy Fundusz Zdrowia, ale na zabieg często trzeba czekać wiele miesięcy. Trudno też liczyć na zastosowanie innej niż klasyczna metody wycięcia migdałków. A to ma wpływ m.in. na czas trwania rekonwalescencji. Dlatego wielu pacjentów decyduje się na zabieg komercyjny, na który zwykle czeka się kilka tygodni. Stawki są różne w zależności od ośrodka i oferowanej techniki. Ceny zaczynają się od około 2-2,5 tys. zł, mogą sięgnąć 7 tys. zł. Warto zwrócić uwagę, czy obejmują także koszt wizyty kwalifikacyjnej oraz wizyty kontrolnej po zabiegu.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o usunięcie migdałków

• Wycięcie migdałków – ile dni w szpitalu?

  Wycięcie migdałków u dziecka z reguły przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym, pod narkozą. Zmniejsza to stres małego pacjenta, a lekarzowi ułatwia precyzyjne działanie. Dlatego przyjęcie do szpitala często odbywa się dzień wcześniej. Po zabiegu dziecko zostaje na oddziale jeszcze dobę, dwie pod obserwacją. W przypadku wycięcia migdałków u dorosłych, kiedy zabieg zwykle odbywa się w znieczuleniu miejscowym, pacjent może wrócić do domu jeszcze tego samego dnia.

• Kiedy na dwór po wycięciu migdałków?

  Specjaliści zalecają ograniczenie aktywności fizycznej po zabiegu wycięcia migdałków zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Dlatego – jeśli to możliwe – najlepiej przez tydzień, dwa zostać w domu. Wtedy rekonwalescencja będzie przebiegała właściwie.

• Kiedy do przedszkola po wycięciu migdałków?

  Decyzja o powrocie dziecka do przedszkola czy szkoły jest bardzo indywidualna. Mali pacjenci różnie znoszą zabieg. Różnie też trwa gojenie po wycięciu migdałków. Lekarze jednak zalecają, by przez tydzień lub dwa dzieci pozostały w domu. Należy ograniczyć ich aktywność fizyczną i kontakty z rówieśnikami.

• Czy wycinanie migdałków boli?

  Nie boli. Zabieg wycięcia migdałków odbywa się w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Podawane wtedy środki skutecznie znoszą ból. Dolegliwości mogą pojawić się dopiero później, gdy znieczulenie przestanie działać. To bóle gardła, kłopoty z przełykaniem czy mówieniem, obrzęk podniebienia miękkiego powodujący duszność. Z reguły szybko mijają, chociaż wolniej u starszych dzieci i dorosłych. Ból gardła może się utrzymywać nawet przez kilka tygodni po zabiegu. Jego natężenie i odczuwanie są indywidualne. Lekarz może zalecić środki przeciwbólowe.

• Ile zwolnienia lekarskiego po wycięciu migdałków?

  Powrót do zdrowia po zabiegu zwykle trwa około tygodnia, dwóch. I najczęściej na tyle pacjent lub rodzic otrzymuje zwolnienie lekarskie. W dużej mierze zależy to jednak od przebiegu zabiegu, zastosowanej metody, ogólnej kondycji chorego, jego wieku. Mniej więcej po tygodniu zalecana jest wizyta kontrolna. Lekarz oceni, jak postępuje gojenie po wycięciu migdałków i podejmie decyzję w sprawie dalszego działania.

Usunięcie migdałków - opinie pacjentów

Poniżej przeczytasz opinie pacjentów, którzy zdecydowali się na chirurgiczne usunięcie migdałków. Wszystkie zamieszczone komentarze pochodzą od osób, które zapisały się na zabieg za pośrednictwem naszego portalu, dzięki czemu są one w 100% rzetelne i zweryfikowane.

Umów wizytę!

Jeśli Ty także borykasz się z problemem z migdałkami, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę leczenia spośród 18 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.

Zadzwoń do nas: (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)