Analiza składu ciała - o czym nam mówi ?

Według badania Światowy Indeks Bezpieczeństwa Żywnościowego, które w 2014 roku na zlecenie firmy DuPont opracował Economist Intelligence Unit (EIU), ponad 1/4 Polaków (25,2%) ma problemy związane z otyłością. Co alarmujące, jeszcze w 2012 roku wartość tego wskaźnika była niższa o 2,1 punktu procentowego. Warto przy tym podkreślić, że otyłość jest już uznawana za chorobę cywilizacyjną, która wpływa zarówno na kondycję fizyczną, jak i psychiczną człowieka. Jej skutkami mogą być m.in. depresje, nadciśnienie, cukrzyca, kłopoty ze snem, choroby mięśni i szkieletu czy nowotwory (w tym rak jelita grubego i rak piersi). Dlatego trzeba z nią walczyć, korzystając ze wszystkich dostępnie metod. Jedną z nich jest analiza składu ciała dostarczająca szczegółowych informacji o organizmie konkretnego człowieka, które później przekłada się na odpowiednie dopasowanie diety i aktywności fizycznych.

Dlaczego samo regularne ważenie się nie wystarczy? Wynika to z tego, że osoby mające dokładnie taką samą masę ciała mogą mieć zróżnicowany stan organizmu. Przykładowo, pierwszy z pacjentów po analizie okaże się niedożywiony, drugi - będzie cierpiał na otyłość okołonarządową (wisceralną), zaś u trzeciego zostanie zdiagnozowane przewodnienie. Posiadając tak szczegółowe informacje trener czy dietetyk może doprowadzić do zmiany nieprawidłowych proporcji w ciele, zmieniając chociażby proporcje tkanki mięśniowej i tłuszczowej. Co istotne, takiej zmiany możemy początkowo nie zauważać gołym okiem, a BIA pokaże ją natychmiast.

Czego dokładnie dowiemy się z analizy składu ciała?

Analiza składu ciała (bioimpedancji ciała) za pomocą podstawowego urządzenia do niej służącego zmierzy wagę ciała, procentowy skład tkanki tłuszczowej i wodnej, masę mięśni, masę kości, stopień otłuszczenia narządów, pokaże też wartość BMI (body mass index) i nasz wiek metaboliczny. Rozszerzone wersje analizatorów pokażą również zawartość białka i substancji mineralnych w organizmie, masę mięśni i tłuszczu z rozróżnieniem na poszczególne segmenty ciała i poziom wskaźnika PPM (podstawowej przemiany materii) mówiący o tym, ile ciało potrzebuje kalorii do tego, by prawidłowo pracować. Do tego z urządzenia rozszerzonego odczyta się poziom wskaźnika WHR (proporcja obwodu bioder do obwodu naszego brzucha), czyli odmianę body mass index, określającą podatność na takie choroby metaboliczne jak nadciśnienie, miażdżyca czy cukrzyca oraz energetyczny wydatek, czyli ile kalorii spali się, uprawiając wybrany sport przez trzydzieści minut.

W przypadku urządzeń, które pozwalają na wykonanie analizy składu ciała dzieci (zazwyczaj tych mających minimum 3 lata), z badania dowiemy się m.in.: jaki dokładnie wzrost ma dane dziecko, jaki jest stan odżywienia malucha (białko, woda, minerały, mięśnie, tłuszcz, waga) oraz jaki jest balans jego ciała (proporcje mięśni do tłuszczu w określonych częściach ciała, porównanie rozwoju mięśni z górnych partii ciała z mięśniami z dolnej lewej i prawej części ciała). Do tego zostaną przekazane następujące informacje: jaka jest ogólna punktacja rozwoju dziecka, w którym miejscu krzywej wagi i wzrostu dla danego wieku jest malec (na podstawie siatek centylowych), czy dziecko posiada otyłość okołonarządową (ukrytą).

A jak przebiega proces analizy składu ciała? W podstawowych analizatorach pacjent po prostu staje na powierzchni urządzenia przypominającego nieco wagę i stoi na niej przez kilka minut pomiaru. Urządzenia bardziej rozbudowane dodatkowo posiadają elektrody, które badany trzyma w rękach podczas analizy, dzięki czemu badanie jest dokładniejsze. W trakcie analizy przez ciało przepływa prąd o bardzo niskim, niemal nieodczuwalnym dla nas natężeniu (około 330 μA). By uzyskać wynik, wykorzystywana jest zasada mówiąca o tym, że kości, woda oraz mięśnie inaczej (lepiej) przewodzą energię elektryczną niż tłuszcz. Tkanka tłuszczowa stawia znacznie większy opór dla impulsów elektrycznych, przez co jest łatwo rozróżniana od kości czy mięśni.

Wiele osób pyta: jak często robić analizę składu ciała? Jeśli jest się w trakcie diety, leczenia hormonami czy na przykład intensywnego procesu treningowego, analizę składu ciała warto wykonywać średnio co cztery tygodnie. W innych wypadkach wystarczy poddawać się analizie co dwa-trzy miesiące. By uzyskać najbardziej miarodajny wynik, należy nie jeść nic minimum dwie godziny przed badaniem, wypróżnić się przed nim, nie pić przez minimum godzinę wody i innych płynów, zdjąć biżuterię, skarpetki, rajstopy i ciężkie warstwy odzieży, nie kąpać się ani nie trenować bezpośrednio przed analizą, stać też spokojnie minimum pięć minut przed nią.

Profesjonalna analiza składu ciała - ile kosztuje?

Analizę bioimpedencji ciała można wykonać w przychodniach dietetycznych, w szpitalach czy na wybranych siłowniach. Ceny tego badania nie są wysokie, jednak warto do nich doliczyć koszt konsultacji ze specjalistą, który dokładnie zinterpretuje wyniki i da na ich podstawie odpowiednie zalecenia. Dla porównania, poniżej podajemy cztery miejsca w różnych miastach, w których analiza składu ciała jest wykonywana, wraz z kosztami, z jakimi się wiąże.

1. Warszawa, Ober Clinic Medycyna Specjalistyczna - 70 złotych analiza, 100 złotych analiza wraz z konsultacją
2. Racibórz, Gabinet dietetyki i psychodietetyki Anna Bugla - 50 złotych analiza, 110 złotych analiza wraz z konsultacją
3. Kraków, Centrum Medyczne PLMED - 30 złotych analiza składu ciała, 120 złotych analiza wraz z konsultacją
4. Bydgoszcz, Szpital Świętego Łukasza - 40 złotych analiza, 100 złotych analiza wraz z konsultacją

U kogo nie powinno się wykonywać analizy składu ciała?

Mimo, że opisywane badanie jest bezpieczne, istnieje kilka przeciwwskazań do jego wykonania. Są nimi przede wszystkim ciąża, posiadanie rozrusznika serca bądź innego elektronicznego stymulatora organizmu, waga poniżej 10 kilogramów lub powyżej 250 kilogramów, wzrost poniżej 95 centymetrów i powyżej 220 centymetrów, posiadanie stałych ozdób metalowych w ciele. Wszystkie inne osoby mogą w pełni bezpiecznie, bez obaw korzystać z analizy składu ciała, która poda im całą masę przydatnych informacji dotyczących funkcjonowania ich organizmu.