Artroskopia lecznicza kolana

Kolano zbudowane jest z powierzchni stawowych dolnego końca kości udowej, górnego końca kości piszczelowej oraz rzepki, która „zamyka” staw od przodu. Zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz kolana znajdują się struktury, które nadają mu stabilność, ale także umożliwiają ruch (chrząstka stawowa, łąkotki, więzadła, mięśnie). Podstawowym ruchem stawu kolanowego jest wyprost i zgięcie, ale przy zgiętym kolanie obecne są także ruchy rotacyjne. To umożliwia nam wykonywanie podstawowych funkcji, takich jak chodzenie czy siadanie.

Fakt, iż staw kolanowy jest jednym z najbardziej obciążanych w organizmie sprawia, że jest również szczególnie narażony na urazy i zmiany zwyrodnieniowe, które są skutkiem niszczenia chrząstki stawowej. Gdy zdarzą się kontuzja, ból lub ograniczenie ruchomości kolana i mimo leczenia zachowawczego dolegliwości nie ustępują, jednym z pierwszych postępowań operacyjnych jest artroskopia stawu kolanowego.

Zabieg artroskopii stawu kolanowego

Artroskopia (nazwa pochodzi z łac. arthros – staw i skope – oglądać), to małoinwazyjny zabieg operacyjny polegający na wprowadzeniu w kolano z jednej strony aparatu optycznego (małej kamerki), z drugiej zaś miniaturowego sprzętu chirurgicznego. Dzięki podglądowi na monitorze, operator widzi jak wygląda staw od wewnątrz, może dokładnie zbadać jego struktury, a przez użycie miniaturowego instrumentarium, wykonać potrzebny zabieg.

Artroskopię kolana dzielimy na:

• artroskopię diagnostyczną – zajrzenie do kolana pozwala lekarzowi na postawienie końcowej diagnozy

• artroskopię operacyjną (resekcyjną i/lub odtwórczą) – w trakcie zabiegu wykonywane są procedury lecznicze

Dzięki artroskopii lekarz może w małoinwazyjny sposób usunąć źródło bólu lub blokady w kolanie (np. przez zabieg meniscektomii – usunąć zniszczony fragment łąkotki, przez zabieg mikrozłamań – uzupełnić ubytki w chrząstce stawowej, lub zwyczajnie przy użyciu tzw. shavera oczyścić staw kolanowy od środka). Operator może również zrekonstruować uszkodzoną strukturę, np. zerwane więzadło krzyżowe, które nie ma możliwości samoistnej regeneracji.

Wskazania do artroskopii kolana

Wskazania do artroskopii stawu kolanowego są bardzo szerokie (np. uszkodzenia łąkotek, więzadeł krzyżowych, chrząstki stawowej, wykryte w stawie kolanowym ciało obce). Dlatego bardzo często jest to pierwszy zabieg wykonywany na stawie, znacznie zmniejszający ryzyko późniejszego poważniejszego leczenia operacyjnego.

Zalety artroskopii

Ogromnym plusem artroskopii są niewielkie blizny pooperacyjne oraz dosyć szybki powrót do normalnego życia.  Oczywiście w zależności od tego co było wykonywane, lekarz może zalecić dłuższy bądź krótszy czas markowanego (częściowego) obciążania kończyny, czyli chodzenia przy pomocy kul oraz unikania wykonywania nadmiernych zakresów ruchu (jak pełen przysiad czy siad skrzyżny).

Jeśli artroskopia była badaniem diagnostycznym, pacjent może wrócić do wykonywanej przed zabiegiem aktywności fizycznej w momencie kiedy ustąpi obrzęk tkanek, a zakres ruchu w kolanie będzie pełny.

W przypadku gdy w trakcie artroskopii wykonywane było postępowanie lecznicze, czas powrotu uzależniony jest od rodzaju zabiegu. Chociażby, jeśli operator oczyszczał staw ze zmian zwyrodnieniowych i przerośniętych tkanek - pacjent może wrócić do pełnej aktywności w czasie ok. 6 - 8 tygodni. Natomiast jeśli w trakcie zabiegu operacyjnego wykonywana była rekonstrukcja więzadła krzyżowego, czas powrotu do treningów wynosi od 6 miesięcy (dla wyczynowych sportowców - przechodzących rehabilitację i przygotowanie motoryczne nawet 6 razy w tygodniu) do 12 miesięcy (u pacjentów "normalnych", dla których sport jest hobby, a zabiegi z zakresu fizjoterapii mają 2 - 3 razy w tygodniu).

Nowoczesna artroskopia kolana w Polsce

Zabieg artroskopii stawu kolanowego wykonywany jest w każdej polskiej placówce o charakterze ortopedycznym. Ośrodkiem, ktory może pochwalić się nowoczesną wieżą artroskopową firmy Smith & Nephew jest Dom Lekarski ze Szczecina. Sprzęt wyposażony jest w kamerę Full HD, 24-calowy monitor oraz shaver Dyonisc Power II i pompę atroskopową Dyonisc 25.

Jedną z renomowanych firm oferujących sprzęt do zabiegów artroskopii, z która współpracują ortopedzi zarówno w Polsce jak i na świecie, jest Arthrex. Firma ta oprócz zaopatrywania szpitali i wielospecjalistycznych placówek w instrumentarium potrzebne do operacji, regularnie organizuje szkolenia i warsztaty dla ortopedów i traumatologów oraz wspiera sympozja naukowe (jak chociażby VI Konferencję Naukową Medycyny Sportowej w Poznaniu).