Badania angiograficzne (w skrócie: angiografia) to badania obrazowe układu naczyniowego. Pozwalają one na diagnostykę wielu schorzeń żył i tętnic organizmu (np. tętniaków, zwężeń, nieprawidłowych połączeń naczyniowych). Istnieje kilka metod badań angiograficznych:
- klasyczna angiografia rentgenowska,
- angiografia metodą tomografii komputerowej (tzw. angio-CT),
- angiografia metodą rezonansu magnetycznego (tzw. angio-MR).
Metody te różnią się między sobą podstawą fizyczną uzyskiwania obrazów, zastosowaniem, bezpieczeństwem, jakością uzyskiwanych obrazów oraz koniecznością stosowania środków kontrastowych.
Zalety angiografii rezonansu magnetycznego
Tak zwany rezonans magnetyczny tętnicowy wykorzystuje silne pole magnetyczne oraz fale o częstotliwości radiowej w celu uzyskania dokładnego obrazu badanego fragmentu układu naczyniowego. W przeciwieństwie do dwóch pozostałych metod, w badaniu angio-MR nie stosuje się promieniowania rentgenowskiego. Ponadto w większości przypadków nie wymaga ono zastosowania środków kontrastowych, co czyni tę metodę bezpieczniejszą i obciążoną mniejszym ryzykiem powikłań w porównaniu z klasyczną angiografią oraz badaniem angio-CT).
Kiedy wykonać rezonans magnetyczny tętnicowy?
Badania angio-MR wykorzystywane są w celu diagnostyki schorzeń układu naczyniowego praktycznie wszystkich okolic ciała (głowy, szyi, klatki piersiowej, w tym serca, jamy brzusznej i kończyn). W przypadku wykonywania badania bez kontrastu jest to metoda całkowicie nieinwazyjna i bardzo szybka, choć warto wiedzieć, że w badaniach z wykorzystaniem środka kontrastowego zawierającego gadolin, ryzyko powikłań nadal pozostaje mniejsze niż w pozostałych metodach angiografii. To dlatego, że środki na bazie gadolinu są mniej alergizujące i mniej obciążają nerki w porównaniu do środków jodowych stosowanych w klasycznej angiografii i angio-TK.
Rozwój badań metodą angio-MRI
Pierwsze zastosowanie rezonansu magnetycznego do badań naczyniowych przypada na lata 90. XX wieku. Początkowo, ze względu na ograniczenia technologiczne, badania naczyniowe klatki piersiowej i jamy brzusznej wymagały długiego pozostawania w bezruchu, a uzyskiwane obrazy nie były wystarczająco dobre jakościowo. To dlatego, że ślady ruchów oraz oddychania pogarszały uzyskiwany obraz. Obecnie, dzięki rozwojowi metod angio-MR czas potrzebny na uzyskanie struktur naczyniowych nie przekracza czasu, w którym pacjent może na jednym wdechu bez większego problemu przebywać zupełnie nieruchomo. Przekłada się to bezpośrednio na jakość i wartość diagnostyczną uzyskiwanego obrazu naczyń krwionośnych.
W miarę rozwoju technik obrazowania układu naczyniowego metodą rezonansu magnetycznego powstało kilka rodzajów tego badania:
- angiografia czasu przepływu (TOF, Time Of Flight) - metoda, w której wzmacniany jest sygnał płynącej krwi, a osłabiany sygnał tkanek nieruchomych,
- angiografia kontrastu fazy (phase-contrast PC) - nowocześniejsza, umożliwiająca uzyskanie obrazów o wyższym kontraście w porównaniu z poprzednią metodą,
- tzw. "technika czarnej krwi", w której płynąca w naczyniach krew cechuje się słabszym sygnałem w porównaniu z nieruchomymi tkankami, przez co w sposób wyraźny odgranicza się od otaczającej ją ściany naczynia i struktur sąsiednich.
Źródła:
- Magdalena Bujak, Katarzyna Mazur, "Postępy w diagnostyce obrazowej tętnic dogłowowych", Polski Przegląd Neurologiczny, 17–21, 2010
- Joseph Constance, "What is Angiography?" (www.news-medical.net)