Badanie jelita cienkiego, grubego i przełyku kapsułkami endoskopywmi - wskazania

Koncepcja zdalnego obrazowania przewodu pokarmowego przy pomocy połykanej przez pacjenta kapsułki, wyposażonej w kamerę i przemieszczającej się wraz z ruchami perystaltycznymi jelit, powstała już w roku 1981, natomiast jej szersze zastosowanie kliniczne datuje się mniej więcej na początek XXI wieku.

Typowe urządzenie do endoskopii kapsułkowej (ang. Video Capsule Endoscopy) ma wielkość ok. 11x26 mm i waży kilka gramów. W jego wnętrzu umieszczona jest zminiaturyzowana kamera cyfrowa wysokiej rodzielczości, soczewka, lampa błyskowa, nadajnik radiowy oraz antena i bateria. Zestaw uzupełnia zewnętrzny rejestrator z kompletem anten przyklejanych do skóry pacjenta oraz komputer z dedykowanym oprogramowaniem do analizy wykonanych zdjęć (w czasie trwającego 8-11 godzin badania powstaje ich od 50 do nawet ponad 100 tysięcy). 

Wskazania do przeprowadzenia endoskopii kapsułkowej jelita cienkiego

Podstawowym zastosowaniem kapsułki endoskopowej jest ustalenie przyczyn dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, co do których istnieje podejrzenie, że umiejscowione są w obrębie jelita cienkiego. Ze względu na jego długość (5-7 m) i liczne "zapętlenia", do czasu wdrożenia metody kapsułkowej niemożliwa była nieinwazyjna diagnostyka tej części przewodu pokarmowego - bez chirurgicznego otwierania jamy brzusznej. Wśród najczęstszych wskazań do endoskopii kapsułkowej jelita cienkiego wymienia się:

• niewyjaśnione bóle brzucha - endoskopia kapsułkowa może potwierdzić lub wykluczyć ich związek z przewodem pokarmowym
• przewlekłe krwawienia z przewodu pokarmowego – mogą być efektem m.in. choroby wrzodowej, stanów zapalnych, owrzodzeń lub zmian nowotworowych
• podejrzenie choroby trzewnej (celiakii) oraz nadzór nad chorymi z chorobą trzewną ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia chłoniaka i raka
• podejrzenie choroby Leśniowskiego-Crohna (choroba z grupy nieswoistych zapaleń jelit)
• biegunki o nieustalonej przyczynie i przewlekła anemia niewiadomego pochodzenia
• zespoły polipowatości przewodu pokarmowego oraz podejrzenie guza jelita cienkiego
• uszkodzenie przewodu pokarmowego po lekowe i po radioterapii

W rozpoznanych już chorobach jelita cienkiego za pomocą endoskopii kapsułkowej można określić zaawansowanie procesu chorobowego i skuteczność leczenia.

Badanie przełyku i jelita grubego kapsułkami endoskopowymi

Badanie kapsułkowe przełyku przeprowadza się najczęściej w związku z podejrzeniem stanów zapalnych i żylaków tej części przewodu pokarmowego oraz tzw. przełyku Baretta - nieprawidłowego wzrostu komórek w dolnym odcinku przełyku (np. przy długotrwałym refluksie), co może prowadzić do rozwoju zmian o charakterze nowotworowym.

W przypadku jelita grubego, diagnostyka kapsułką endoskopową pozwala wykonać skuteczną (84-88%) diagnozę nawet dużych polipów, co jest porównywalnym wynikiem do badania kolonoskopii. Ponadto endoskopia kapsułkowa dobrze sprawdza się w wykrywaniu zmian nowotworowych, guzów łagodnych oraz zmian zapalnych w tej okolicy.