Badanie lampą Wooda w diagnostyce zmian skórnych

Opracowana w 1925 r. lampa Wooda jest rodzajem lampy kwarcowej ze specjalnym filtrem, emitującej promieniowanie UV w świetle którego różne zmiany skórne przybierają różne barwy. Urządzenie wykorzystywane jest do dnia dzisiejszego w dermatologii i kosmetologii a jego główne zastosowanie to przede wszystkim diagnostyka powierzchownych zakażeń, wywołanych przez grzyby i bakterie, zaburzeń pigmentacji oraz porfirii skórnych. 

Wykorzystanie lampy Wooda pozwala zarówno na rozpoznanie oraz różnicowanie zmian skórnych, jak i określenie ich dokładnych granic. Możliwe jest różnicowanie m.in. zmian bielaczych z odbarwieniami w łupieżu pstrym, stwierdzenie zmian hiperpigmentacyjnych (ostuda, piegi, zmiany posłoneczne, plamy soczewicowate złośliwe). Światło lampy Wooda jest ponadto przydatne w ocenie stanu skóry po peelingach chemicznych oraz w diagnostyce fotodynamicznej. Różnorodność zastosowań oraz prostota użycia sprawiają, że jest ona jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych w praktyce dermatologicznej. Współczesne lampy Wooda są małe, przenośne i łatwe w użyciu.

Lampa Wooda – zastosowanie w dermatologii

Działanie urządzenie opiera się wykorzystaniu specjalnego czarnego filtra, tzw. filtru Wooda (krzemian baru z 9% dodatkiem niklu). Dzięki przepustowości w światła o długości fali od 320 do 400 nm (z maksimum na poziomie 365 nm), filtr ten pozwala na emisję długofalowego promieniowania nadfioletowego (UV) - nazywanego także czarnym światłem lub światłem Wooda. Standardowe urządzenie zbudowane jest z czterech świetlówek, które eksponują promienie nadfioletowe przez szklany filtr.

Emitowane przez lampę Wooda promienie UV wywołują zjawisko fluorescencji (emitowania światła przez wzbudzony atom lub cząsteczkę). Dzięki temu, że różne rodzaje cery i rodzaje schorzeń wywołują poświatę w odmiennych barwach, możliwe jest określenie rodzaju zmian:

• zielony – w tym kolorze świecą pterydyny (rodzaj związków chemicznych) wydzielane przez grzyby chorobotwórcze
• bladozielony (seledynowy) – wskazuje na obecność zakażenia pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej)
• koralowo-czerwone – barwa wywoływana m.in. przez łupież pstry
• niebiesko-biały – zmiany hipopigmentacyjne i depigmentacyjne
• niebiesko-fioletowy – zdrowa skóra, bez zmian chorobowych
• bladoróżowy – cera sucha
• czarny (prawie czarny) – cera tłusta
• biało-srebrny – skóra nadmiernie zrgowaciała
• pomarańczowo-żółty – zmiany trądzikowe

Dla uzyskania prawidłowych, wiarygodnych wyników diagnostyki lampą Wooda, należy zastosować się do odpowiednich procedur. Badanie musi zostać przeprowadzone w bardzo ciemnym pomieszczeniu a ubiór osoby je wykonującej nie powinien odbijać promieniowania UV. Lampa rozgrzewana jest przed użyciem około 3 minut a odległość, jaką należy zachować pomiędzy skórą a lampą wynosi około 15-20 centymetrów. Przed zabiegiem nie powinno się używać kosmetyków, miejscowo stosowanych leków (maści) oraz nie myć skóry mydłem.

Badanie lampą Wooda jest całkowicie bezpieczne, emitowane promieniowanie nie wyrządza szkody ani pacjentowi, ani lekarzowi. Jedynym przeciwwskazania do użycia lampy jest obecność otwartych obrażeń lub ran na analizowanym obszarze.