Chirurgia bariatryczna w Polsce

Przymiotnik "bariatryczny" wywodzi się od greckiego słowa baros, które oznacza ciężar. Wciąż postępujący rozwój chirurgii bariatrycznej zapewne spowodowany jest tym, że liczba osób z nadmierną masą ciała stale rośnie. Otyłość zwraca uwagę osób, zajmujących się ochroną zdrowia nie ze względu na kwestie estetyczne - stanowi ona przede wszystkim istotne zagrożenia dla ludzkiego zdrowia. 

Pochodzące z 2014 roku statystyki, prezentowane przez Światową Organizację Zdrowia, są następujące: na świecie otyłych jest ponad 14% ludzi powyżej 18. roku życia. W Polsce odsetek ten jest jeszcze wyższy, wskaźnik masy ciała przekraczający wartość 30 ma około 23% obywateli kraju.

Operacyjne leczenie otyłości w Polsce

Otyłość zwiększa ryzyko wystąpienia ogromnej ilości chorób, m.in. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu II, a nawet schorzeń nowotworowych. Z tego powodu zdanie lekarzy jest jednoznaczne: chorych z nadmierną masą ciała trzeba leczyć. Początkowo wdraża się postępowanie zachowawcze: zmianę diety czy zwiększenie aktywności fizycznej. U chorych z patologiczną otyłością takie metody jednak często nie są wystarczające, potrzebne jest bardziej radykalne postępowanie, takie jak operacja bariatryczna.

W Polsce obecnie wykonywanych jest około 1500 procedur operacyjnego leczenia otyłości rocznie. Zdaniem specjalistów, zajmujących się zagadnieniami nadmiernej masy ciała - to zdecydowanie za mało. Przedstawiciele Sekcji Chirurgii Metabolicznej i Bariatrycznej Towarzystwa Chirurgów Polskich sądzą, że tak naprawdę omawianych zabiegów powinno być wykonywanych nawet 10 razy więcej. Gdzie więc leży problem?

Ograniczona ilość operacji bariatrycznych w Polsce nie wynika z braku pacjentów, u których zabiegi te mogłyby zostać przeprowadzone. Zbyt mała w stosunku do potrzeb ilość wykonywanych operacji związana jest z ograniczeniami, narzuconymi przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Ilość zakontraktowanych przez NFZ świadczeń jest zbyt mała w stosunku do potrzeb, co sprawia, że pacjent chcący przebyć operację bariatryczną w ramach płaconych przez siebie składek na ubezpieczenie zdrowotne zmuszony jest czekać na zabieg przez okres nawet dwóch do trzech lat.

W Polsce pacjenci są kwalifikowani do zabiegów bariatrycznych według zaleceń, które opracowane zostały pod koniec XX. wieku w USA. Operacyjne leczenie otyłości możliwe jest u tych chorych, których BMI ma wartość większą niż 40 oraz u pacjentów, których wskaźnik masy ciała przekracza 35, ale występują u nich schorzenia towarzyszące (np. nadciśnienie).

Krajowa chirurgia bariatryczna zasadniczo nie odbiega od tej, jaka jest praktykowana w innych rejonach świata. Wśród zabiegów, którym można się poddać w Polsce, znajdują się m.in.:

• zakładanie balona do wnętrza żołądka;
• mankietowa resekcja żołądka;
• by-pass gastryczny;
• opaskowanie żołądka;
• plikacja żołądka.

Obecnie zabiegi bariatryczne przeprowadzane są przez specjalistów chirurgii ogólnej. Być może w przyszłości,  ze względu na rosnącą liczbę tego typu operacji, wyodrębniona zostanie nowa specjalizacja lekarska - chirurgia bariatryczna.

Opracowano na podstawie: www.who.int; www.zdrowie.wp.pl; www.tchp.pl