Chirurgiczne usuwanie nadpotliwości pach

Przyczyny i rodzaje nadpotliwości

Nadpotliwość to problem, który może mieć różne przyczyny i nasilenie. Związana jest z nadmierną aktywnością gruczołów potowych, które odpowiadają za regulację temperatury ciała. Jakie mechanizmy stoją za tym procesem i jakie są główne rodzaje nadpotliwości?

Zjawisko to zachodzi za sprawą gruczołów potowych (ekrynowych) zlokalizowanych w skórze, które pobudzane są przez impulsy przekazywane z ośrodka termoregulacji za pośrednictwem nerwów układu współczulnego. Skutkiem pobudzenia jest wydzielanie potu np. gdy jest nam za gorąco. W przypadku nadmiernej stymulacji gruczołów dochodzi do zwiększonego wydzielania potu.

Najczęstszymi czynnikami pobudzającymi gruczoły potowe są stres, bodźce termiczne, hormony czy wysiłek fizyczny, choć wydzielanie może pojawiać się zupełnie bez przyczyny.

Stan taki nazywamy nadpotliwością (łac. hyperhidrosis – HH). Dotyka około 1% populacji i choć nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, to poprzez swoją uciążliwość może wywierać ogromnie negatywny wpływ na codzienną aktywność i jakość życia. Hyperhidroza może mieć charakter pierwotny lub wtórny.

Z kolei nadmierne pocenie smakowe pojawia się po spożyciu gorących potraw, używek i wówczas towarzyszy mu rumień. Niejasna etiologia postaci pierwotnej sprawia, że jej leczenie ma zasadniczo charakter objawowy. Nadpotliwość wtórna towarzyszy innym chorobom, np. nadczynności tarczycy i ustępuje po wyeliminowaniu choroby podstawowej.

Dodatkowo, niektóre leki oraz choroby neurologiczne, takie jak choroba Parkinsona, mogą przyczyniać się do rozwoju nadpotliwości wtórnej. Ważne jest, aby dokładnie zdiagnozować przyczynę nadpotliwości, co pozwala na skuteczniejsze zarządzanie objawami i wybór odpowiedniej metody leczenia.

Metody leczenia nadpotliwości

Chociaż w Polsce nadpotliwość (pierwotna) nie jest traktowana jako choroba, to jej leczenie może okazać się niekiedy trudne, długotrwałe i uciążliwe. W pierwszej kolejności stosuje się metody zachowawcze takie jak antyperspiranty na bazie chlorku aluminium, leki antycholinergiczne, uspokajające, leki z grupy beta-blokerów czy jonoforezę.

Techniki inwazyjne obejmują:

• iniekcje toksyny botulinowej,
• lipolizę laserową,
• radiofrekwencję igłową (RF),
• leczenie chirurgiczne.

Współczesna chirurgia oferuje liposukcję okolic pach, lipolizę laserową, tzw. kuretaż, czyli wycięcie gruczołów potowych lub odnerwienie współczulne – sympatektomię piersiową. W każdym przypadku do zabiegu kwalifikuje lekarz.

Alternatywne metody leczenia nadpotliwości obejmują również wykorzystanie technologii mikrofalowych oraz ultradźwięków. Metody te mogą być mniej inwazyjne i korzystne dla pacjentów, którzy nie chcą poddawać się bardziej inwazyjnym zabiegom chirurgicznym.

Chirurgiczne metody usuwania nadpotliwości

Najprostszym i najmniej inwazyjnym z proponowanych sposobów leczenia chirurgicznego jest liposukcja, która polega na usunięciu tkanki tłuszczowej wraz z gruczołami potowymi za pomocą cienkich kaniul (igieł ssących) wprowadzanych przez skórę po uprzednim jej znieczuleniu.

W czasie lipolizy laserowej za pomocą kaniuli ssącej usuwane są zniszczone wiązką lasera gruczoły potowe. Kuretaż retrodermalny (ang. armpit scrape) jest natomiast zabiegiem chirurgicznym polegającym na mechanicznym usunięciu gruczołów potowych wraz z tkanką tłuszczową pachy poprzez nacięcie skóry w miejscu operowanym. Czasem zabieg obejmuje również wycięcie nadmiaru skóry.

Dr n. med. Andrzej Dmytrzak z Aestheticmed podkreśla, że w czasie plastyki usuwa się około 50% gruczołów potowych oraz ewentualny nadmiar skóry. W miejscu operowanym pozostaje niewielka blizna w niewidocznym miejscu, która nie upośledza funkcji, a skuteczność postępowania sięga nawet 90%.

Tego typu zabiegi jako mniej inwazyjne przeprowadzane są zwykle jako leczenie chirurgiczne pierwszego rzutu. Gdyby jednak efekt zabiegu okazał się niewystarczający, można zaproponować pacjentowi sympatektomię piersiową.

Wcześniej przeprowadzana w czasie torakotomii, czyli szerokiego otwarcia klatki piersiowej, dzisiaj wykonywana jest techniką laparoskopową (podobnie jak wycięcie pęcherzyka żółciowego). Dzięki takiemu postępowaniu odnerwienie znalazło zastosowanie w większej grupie chorych. Wyeliminowano w ten sposób niekorzystny efekt kosmetyczny oraz zmniejszono ryzyko powikłań pooperacyjnych.

Zabieg polega na wycięciu fragmentu pnia współczulnego wraz ze zwojami Th2 – Th4, z których bodźce nerwowe doprowadzane są do gruczołów potowych w zakresie kończyn górnych. Dochodzi wówczas do przerwania transmisji impulsów nerwowych pobudzających gruczoły potowe okolicy pach. Obecnie jest to uznana, skuteczna i bezpieczna metoda terapeutyczna w leczeniu nadpotliwości, która przynosi bardzo dobre efekty zarówno krótko po operacji, jak również w czasie dalszej wieloletniej obserwacji.

W ocenie doktora Marka Winckiewicza z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń II Katedry Chirurgii Akademii Medycznej w Poznaniu jest to leczenie o trwałym efekcie, a skuteczność wczesna zabiegu w likwidacji nadpotliwości kończyn górnych wynosi 100%, zmniejszając się w obserwacji późnej do 97,8%.

Skutki uboczne operacyjnego leczenia nadpotliwości – na co warto uważać?

Potencjalne skutki uboczne leczenia chirurgicznego mogą obejmować:

• wyrównawczą nadpotliwość w obrębie karku, ramion, pleców czy klatki piersiowej,
• nadmierną suchość dłoni po zabiegu,
• infekcje,
• siniaki,
• ból w miejscu zabiegu,
• bliznowacenie.

Warto rozważyć te ryzyka przed podjęciem decyzji o zabiegu.

Kwalifikacja pacjentów do zabiegu chirurgicznego wymaga dokładnej oceny stanu zdrowia, a także analizy wcześniejszych metod leczenia. Pacjenci powinni być świadomi, że nie każda metoda będzie odpowiednia dla każdego przypadku.

Różnice w skuteczności i ryzyku między różnymi metodami chirurgicznymi mogą mieć znaczenie przy wyborze odpowiedniej dla pacjenta techniki. Niektóre metody mogą oferować krótszy czas rekonwalescencji, podczas gdy inne mogą zapewniać bardziej trwałe rezultaty.

Zalecenia przed zabiegiem

Przed podjęciem decyzji o zabiegu chirurgicznym, pacjent powinien przejść dokładną ocenę medyczną, aby wykluczyć potencjalne przeciwwskazania do operacji. Zaleca się również omówienie z lekarzem wszystkich dostępnych opcji terapeutycznych oraz oczekiwań co do efektów pooperacyjnych.

Ze względu na możliwe ryzyko leczenia chirurgicznego, przed jego zastosowaniem zaleca się podjęcie próby leczenia innymi metodami, mniej inwazyjnymi. Jeżeli więc nadmierne pocenie jest problemem utrudniającym codzienne życie, konieczna jest konsultacja lekarza, który pomoże wybrać najlepszy, najskuteczniejszy sposób postępowania w zwalczaniu tej dolegliwości. Należy jednak pamiętać, że terapia może nie ograniczyć się tylko do jednej metody leczenia.

Rekonwalescencja po zabiegu – jak dbać o skórę i przyspieszyć gojenie?

Zmiany w jakości życia pacjentów po zabiegach mogą być znaczne. Wiele osób odczuwa znaczną poprawę w obszarze społecznym, emocjonalnym i zawodowym, co może trwać przez wiele lat po zabiegu. Jednakże pacjenci powinni być świadomi, że wyniki mogą się różnić w zależności od indywidualnych uwarunkowań.

Po zabiegu ważne jest przestrzeganie zaleceń dotyczących opieki pooperacyjnej, które mogą obejmować unikanie intensywnego wysiłku fizycznego oraz stosowanie odpowiednich preparatów wspomagających gojenie się ran. Regularne wizyty kontrolne są istotne dla monitorowania postępów w leczeniu oraz ewentualnych powikłań.