Chirurgiczne usuwanie nadpotliwości pach

          Dzieje się to za sprawą gruczołów potowych (ekrynowych) zlokalizowanych w skórze, które pobudzane są przez impulsy przekazywane z ośrodka termoregulacji za pośrednictwem nerwów układu współczulnego. Skutkiem pobudzenia jest wydzielanie potu np. gdy jest nam za gorąco. W przypadku nadmiernej stymulacji gruczołów dochodzi do zwiększonego wydzielania potu. Najczęstszymi czynnikami pobudzającym gruczoły potowe są stres, bodźce termiczne, hormony czy wysiłek fizyczny, choć wydzielanie może pojawiać się zupełnie bez przyczyny.

Stan taki nazywamy nadpotliwością (łac. hyperhydrosis – HH).Dotyka około 1% populacji i choć nie stanowi zagrożenia dla zdrowia to poprzez swoją uciążliwość może wywierać ogromnie negatywny wpływ na codzienną aktywność i jakość życia. Hyperhydroza może mieć charakter pierwotny (pocenie emocjonalne) lub wtórny (pocenie objawowe). Z kolei nadmierne pocenie smakowe pojawia się po spożyciu gorących potraw, używek i wówczas towarzyszy mu rumień. Niejasna etiologia postaci pierwotnej sprawia, że jej leczenie ma zasadniczo charakter objawowy. Nadpotliwość wtórna towarzyszy innym chorobom np. nadczynności tarczycy i ustępuje po wyeliminowaniu choroby podstawowej.

           I chociaż w Polsce nadpotliwość (pierwotna) nie jest traktowana jako choroba jej leczenie może okazać się niekiedy trudne, długotrwałe i uciążliwe. W pierwszej kolejności stosuje się metody zachowawcze takie jak antyperspiranty na bazie chlorku aluminium, leki antycholinergiczne, uspokajające, leki z grupy beta-blokerów czy jonoforezę. Techniki inwazyjne takie jak iniekcje toksyny botulinowej, lipoliza laserowa, radiofrekwencja igłowa (RF) lub leczenie chirurgiczne zalecane są w przypadku niezadowalających efektów postępowania zachowawczego. Współczesna chirurgia oferuje liposukcję okolic pach, lipolizę laserową, tzw. kuretaż czyli wycięcie gruczołów potowych lub odnerwienie współczulne – sympatektomię piersiową. W każdym przypadku do zabiegu kwalifikuje lekarz.

Najprostszym i najmniej inwazyjnym z proponowanych sposobów leczenia chirurgicznego jest liposukcja, która polega na usunięciu tkanki tłuszczowej wraz z gruczołami potowymi za pomocą cienkich kaniul (igieł ssących) wprowadzanych przez skórę po uprzednim jej znieczuleniu. W czasie lipolizy laserowej za pomocą kaniuli ssącej usuwane są zniszczone wiązką lasera gruczoły potowe. Kuretaż retrodermalny (ang. armpit scrape)jest natomiast zabiegiem chirurgicznym polegającym na mechanicznym usunięciu gruczołów potowych wraz z tkanką tłuszczową pachy poprzez nacięcie skóry w miejscu operowanym. Czasem zabieg obejmuje również wycięcie nadmiaru skóry.

Dr n. med. Andrzej Dmytrzak z Aestheticmed podkreśla, że w czasie plastyki usuwa się około 50% gruczołów potowych oraz ewentualny nadmiar skóry. W miejscu operowanym pozostaje niewielka blizna w niewidocznym miejscu, która nie upośledza funkcji a skuteczność postępowania sięga nawet 90%. Tego typu zabiegi jako mniej inwazyjne przeprowadzane są zwykle jako leczenie chirurgiczne pierwszego rzutu. Gdyby jednak efekt zabiegu okazał się niewystarczający można zaproponować pacjentowi sympatektomię piersiową. Wcześniej przeprowadzana w czasie torakotomii czyli szerokiego otwarcia klatki piersiowej, dzisiaj wykonywana jest techniką laparoskopową (podobnie jak wycięcie pęcherzyka żółciowego). Dzięki takiemu postępowaniu odnerwienie znalazło zastosowanie w większej grupie chorych. Wyeliminowano w ten sposób niekorzystny efekt kosmetyczny oraz zmniejszono ryzyko powikłań pooperacyjnych. Zabieg polega na wycięciu fragmentu pnia współczulnego wraz ze zwojami Th2 – Th4, z których bodźce nerwowe doprowadzane są do gruczołów potowych w zakresie kończyn górnych. Dochodzi wówczas do przerwania transmisji impulsów nerwowych pobudzających gruczoły potowe okolicy pach. Obecnie jest to uznana, skuteczna i bezpieczna metoda terapeutyczna w leczeniu nadpotliwości, która przynosi bardzo dobre efekty zarówno krótko po operacji, jak również w czasie dalszej wieloletniej obserwacji.

W ocenie doktora Marka Winckiewicza z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Naczyń II Katedry Chirurgii Akademii Medycznej w Poznaniu jest to leczenie o trwałym efekcie a skuteczność wczesna zabiegu w likwidacji nadpotliwości kończyn górnych wynosi 100%, zmniejszając się w obserwacji późnej do 97,8%. Jego zdaniem należy mieć jednak świadomość, że leczenie ma charakter objawowy, a chory powinien uzyskać informację o możliwych skutkach niepożądanych takich jak wyrównawcza nadpotliwość w obrębie karku, ramion, pleców czy klatki piersiowej oraz nadmierna suchość dłoni po zabiegu.

          Ze względu na możliwe ryzyko leczenia chirurgicznego, przed jego zastosowaniem zaleca się podjęcie próby leczenia innymi metodami, mniej inwazyjnymi. Jeżeli więc nadmierne pocenie jest problemem utrudniającym codzienne życie konieczna jest konsultacja lekarza, który pomoże wybrać najlepszy, najskuteczniejszy sposób postępowania w zwalczaniu tej dolegliwości. Należy jednak pamiętać, że terapia może nie ograniczyć się tylko do jednej metody leczenia.