Cholangiografia jest badaniem, w którym bezpośrednio oglądanymi strukturami są drogi żółciowe. W ich skład wchodzą przewody wyprowadzające żółć z wątroby i pęcherzyka żółciowego do dwunastnicy (część jelita cienkiego), czyli przewód wątrobowy wspólny, przewód pęcherzykowy oraz przewód żółciowy wspólny. Dodatkowo, w badaniu zwanym cholangiopankreatografią możliwy do zobrazowania jest również przewód trzustkowy, doprowadzający do dwunastnicy enzymy trawienne wydzielane przez trzustkę.
Rodzaje cholangiografii
Dawniej cholangiografia była wykonywana wyłącznie przy użyciu środków cieniujących (kontrastów pozwalających na uwidocznienie badanych przewodów) i promieniowania rentgenowskiego. Coraz bardziej zaawansowane technologie pozwoliły jednak na stworzenie nowych, ulepszonych metod obrazowania. Tak powstała cholangiografia z użyciem tomografu komputerowego oraz cholangiografia z użyciem rezonansu magnetycznego (MR – Magnetic Resonance). Ta druga technika zapewnia szczególne bezpieczeństwo podczas badania. Zamiast potencjalnie szkodliwych promieni rentgenowskich, pacjent jest poddawany działaniu całkowicie bezpiecznego pola magnetycznego. Oddziałuje ono z tkankami i narządami człowieka, a następnie jest odbierane przez odpowiednie detektory, po czym przetwarzane na ekranie komputera na użyteczny diagnostycznie obraz.
Jakie zmiany wykrywa cholangio-MR?
Cholangiografia MR pozwala na niezwykle dokładne odwzorowanie struktury anatomicznej dróg żółciowych, jak również ewentualnych nieprawidłowości patologicznych. Ponadto uzyskiwane obrazy mogą być obrazami trójwymiarowymi, co pozwala na jeszcze dokładniejszą ocenę obserwowanych struktur i większą szansę na wykrycie ewentualnych zmian w ich budowie. Ten rodzaj badań wykorzystywany jest głownie w diagnostyce chorób wątroby, trzustki (w przypadku cholangiopankreatografii), jak i samych przewodów żółciowych.
Cholangiografia MR umożliwia wykrycie najczęstszych zmian chorobowych obejmujących tę część organizmu człowieka, między innymi:
- zwężeń (wrodzonych lub powstałych w procesach chorobowych),
- zmian zapalnych,
- infekcji,
- guzów,
- obecności kamieni żółciowych zlokalizowanych w pęcherzyku żółciowym lub w dalszych odcinkach dróg żółciowych.
Ponadto badanie pozwala na odkrycie przyczyny występowania bólów brzucha o nieznanym dotąd podłożu, jak również na zdiagnozowanie żółtaczek zastoinowych spowodowanych mechanicznym zablokowaniem odpływu żółci z wątroby.
Zalety badania cholangio-MR
Cholangiografia metodą rezonansu magnetycznego stanowi ponadto pewną alternatywę dla starszej metody diagnozowania dróg żółciowych – endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ERCP), która, w przeciwieństwie do cholangio-MR, jest metodą inwazyjną i wykorzystującą szkodliwy rodzaj promieniowania. Badania diagnostyczne z użyciem rezonansu magnetycznego, w tym cholangiografia, są coraz powszechniej wykorzystywane. Szybkość uzyskiwania wyników, brak inwazyjności, wysoki poziom bezpieczeństwa oraz znakomita jakość obrazów – wszystko to sprawia, że cholangiografia MR stanowi świetną pomoc w ocenie chorób obejmujących drogi żółciowe.
Źródła:
- Joanna Wicha et al., "Ultrasonografia jamy brzusznej i cholangiografia MR w diagnostyce chorób dróg żółciowych" (journals.viamedica.pl), Forum Medycyny Rodzinnej, 2015
- Stephen M.Schutz, "Cholangiography" (www.sciencedirect.com), Techniques in Gastrointestinal Endoscopy, 2-6, 1999