Badanie perymetryczne (inaczej perymetria) ma na celu określenie wielkości przestrzeni, którą pacjent jest w stanie objąć swoim wzrokiem bez poruszania głową. Wyznaczane w ten sposób zostaje pole widzenia. Obok m.in. oceny ostrości wzroku czy reakcji źrenic na światło, stanowi ono jedno z podstawowych badań w okulistyce.
Zasadniczo ocena pola widzenia przeprowadzona może zostać przez każdego lekarza. Badanie manualne ma jednak charakter orientacyjny (porównaniu podlega pole widzenia badającego i pacjenta, polega ono na określaniu momentu, w którym badany widzi np. pokazywane palce czy długopis). Ze względu na subiektywność, metoda ta nie jest wystarczająco dokładna w diagnostyce wielu schorzeń: zdecydowanie czulsze są pomiary, dokonywane przy pomocy perymetru.
Pojawiający się w zasięgu wzroku punkt - badanie perymetryczne
Badania pola widzenia przy użyciu perymetru (określanego również mianem polomierza) przeprowadzone są zazwyczaj przez okulistów. Nie istnieją szczególne wymogi odnośnie przygotowań do pomiaru, zalecane jest jedynie przybycie do gabinetu lekarskiego wypoczętym, ponieważ perymetria wymaga skupienia i może być lekko nużąca. Przed przystąpieniem do badania oceniana jest ostrość wzroku - niedostateczna nie pozwoli ocenić pola widzenia (w związku z tym, jeżeli pacjent nosi okulary, powinien je zabrać ze sobą).
Osoba badana siada przy perymetrze, jej podbródek oraz czoło powinny znajdować się na specjalnych podparciach. Jednorazowo badaniu podlega jedno oko, drugie w tym czasie powinno być zamknięte lub zasłonięte. Ocena dokonywana jest poprzez sygnalizowanie przez pacjenta (z użyciem przycisku), że zauważył on w danym momencie świetlny punkt. Podczas badania perymetrycznego przemieszcza się on w wielu płaszczyznach południkowych, po kolei oceniane są poszczególne z nich.
Wyróżnia się dwie główne postaci perymetrii: statyczną, gdzie wspominany punkt pojawia się i znika oraz kinetyczną, w której obraz przemieszcza się w obrębie ekranu. Uzyskiwany wynik przedstawiany jest w postaci graficznej, zastosowanie mają cyfry, symbole lub kolory, które odpowiadają zakresowi ewentualnych ubytków widzenia.
Badanie perymetryczne pozwala na ogólną ocenę zakresu widzianej przestrzeni. Obecnie istnieją udoskonalone urządzenia, która umożliwiają mierzenie zakresu poszczególnych składowych pola widzenia, zaliczane są do nich m.in. perymetria ostrości czy perymetria koloru.
Stany, w których przydatne jest wykonanie badania pola widzenia, to m.in.:
- choroby ośrodkowego układu nerwowego;
- podejrzenie patologii w obrębie nerwu wzrokowego;
- jaskra;
- odwarstwienie siatkówki.
W przypadku procesów chorobowych związanych z nerwem wzrokowym lub elementami drogi wzrokowej (szlaku przesyłającego impulsy z gałki ocznej do mózgowych ośrodków widzenia) badanie perymetryczne pozwala zwykle określić rodzaj występujących zaburzeń widzenia. Mogą nimi być np. niedowidzenie połowicze dwuskroniowe czy niedowidzenie kwadrantowe, kierując się rodzajem ubytku możliwe jest postawienie rozpoznania odnośnie tego, na jakim poziomie zlokalizowana jest patologia.
Czas trwania badania wynosi (dla jednego oka) około 10 minut. Wymaga ono dobrej współpracy lekarza i pacjenta, wobec czego jego wykonanie może być niemożliwe u dzieci, osób starszych oraz pacjentów z upośledzeniem umysłowym. Badanie perymetryczne jest całkowicie bezpieczne, bezinwazyjne i nie grozi wystąpieniem powikłań.
Opracowano na podstawie: www.okulistyka.mp.pl; www.perimetry.org; www.webmd.com
-
3.6/5 (opinie 8)