Hymenocenteza – na czym polega zabieg przecięcia błony dziewiczej?

Błona dziewicza (z gr. hymen) jest cienkim fałdem błony śluzowej, otaczającym i częściowo zamykającym wejście do pochwy. Przybierać może różne kształty: półksiężycowaty, pierścieniowaty, wielootworowy lub postrzępiony i w większości przypadków pozostaje nienaruszona aż do pierwszego stosunku seksualnego.

Czasami zdarza się jednak, że błona dziewicza jest gruba, twarda, niepodatna na przerwanie w trakcie incjacji, bądź też zarasta wejście do pochwy na tyle, że uniemożliwia swobodny odpływ śluzu i krwi menstruacyjnej – może być to przyczyną powstania tzw. krwiaka zastoinowego. Sytuacje takie są wskazaniem medycznym do przeprowadzenia zabiegu hymenocentezy, zwanej też hymenotomią.

Zabieg hymenocentezy – na czym polega?

Jest to procedura z zakresu ginekologii estetycznej, polegająca na chirurgicznym nacięciu lub usunięciu błony dziewiczej. Zabieg przeprowadza się u kilkunastoletnich dziewczynek ze stwierdzoną wadą zarośnięcia błony dziewiczej lub u dorosłych kobiet, którym zbyt gruba i twarda błona uniemożliwia prowadzenie satysfakcjonującego życia seksualnego. Zdarzają się także kobiety, które z własnej inicjatywy poddają się nacięciu błony, obawiając się bólu i krwawienia podczas planowanej inicjacji seksualnej.

Możliwe wskazania do hymenocentezy:

• wrodzone zarośnięcie błony dziewiczej,
• zbyt gruba, twarda lub nieelastyczna błona,
• trudności w odbyciu pierwszego stosunku,
• zatrzymanie krwi menstruacyjnej (hematokolpos),
• przewlekłe dolegliwości bólowe okolic intymnych.

W przypadku dziewczynek i młodych kobiet hymenocenteza może mieć charakter stricte medyczny, szczególnie gdy zarośnięcie błony prowadzi do tzw. hematokolpos – nagromadzenia krwi menstruacyjnej w pochwie. Nieleczony stan może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zakażenia, ból podbrzusza, a nawet uszkodzenia innych narządów miednicy mniejszej.

Jak wygląda przygotowanie do zabiegu?

Przygotowania do zabiegu hymenocentezy poprzedza konsultacja lekarska oraz wykonanie badań takich jak grupa krwi, morfologia, badanie ogólne moczu, koagulogram, antygen HBS i poziom cukru. W ciągu dwóch tygodni poprzedzających zabieg nie należy zażywać aspiryny oraz leków przeciwkaszlowych i antygrypowych, które mogłyby nasilić i przedłużyć krwawienie w trakcie operacji.

W niektórych przypadkach lekarz może również zlecić wykonanie USG narządów rodnych w celu oceny obecności ewentualnego krwiaka oraz dokładnego określenia budowy anatomicznej pochwy i błony dziewiczej. Dla pacjentek niepełnoletnich konieczna jest zgoda opiekuna prawnego.

Przebieg zabiegu i rekonwalescencja

Hymenocentoza jest nieskomplikowanym zabiegiem chirurgicznym, przeprowadzanym zwykle w znieczuleniu miejscowym, trwającym od 10 do 20 minut. Chirurg dokonuje nacięcia błony dziewiczej skalpelem lub laserowo "na krzyż" – najpierw poprzecznie, potem prostopadle do pierwszego cięcia – a następnie opatruje rany pozabiegowe szwami wchłanialnymi, nie wymagającymi późniejszego zdjęcia. Procedura hymenocentezy może na życzenie pacjentki zostać uzupełniona hymenoplastyką, czyli odtworzeniem prawidłowej błony dziewiczej.

Pacjentka zostaje wypisana do domu jeszcze tego samego dnia, a podjęcie kontaktów seksualnych możliwe jest po czterech tygodniach od zabiegu, kiedy zagoją się rany pooperacyjne.

Zalecenia po zabiegu hymenocentezy:

• unikać intensywnego wysiłku fizycznego,
• unikać kąpieli w wannie, basenie i jacuzzi,
• utrzymywać wysoką higienę intymną,
• stosować się do zaleceń lekarza prowadzącego,
• unikać współżycia przez co najmniej 4 tygodnie.

W okresie rekonwalescencji zaleca się unikanie wysiłku fizycznego, kąpieli w wannie, basenie i jacuzzi oraz zachowanie szczególnej higieny intymnej. Możliwe są niewielkie dolegliwości bólowe oraz krwawienie przez kilka dni po zabiegu, co jest normalną reakcją organizmu.

Przeciwwskazania i możliwe powikłania

Przeciwwskazaniami do zabiegu są m.in. zaburzenia krzepliwości krwi, skazy naczyniowe, nieuregulowane nadciśnienie tętnicze i cukrzyca oraz infekcje bakteryjne skóry i śluzówek.

Choć powikłania po hymenocentezie zdarzają się rzadko, mogą obejmować m.in. przedłużające się krwawienie, miejscową infekcję, reakcję alergiczną na środki znieczulające lub powstanie blizn utrudniających przyszłe stosunki seksualne. W przypadku pojawienia się gorączki, nasilonego bólu lub nieprzyjemnego zapachu wydzieliny, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Hymenocenteza a aspekty psychologiczne i kulturowe

Zabiegi ingerujące w błonę dziewiczą, takie jak hymenocenteza czy hymenoplastyka, mogą nieść ze sobą również konsekwencje psychologiczne, szczególnie w społeczeństwach, gdzie dziewictwo ma silne znaczenie kulturowe lub religijne.

Coraz więcej klinik współpracuje z psychologami i seksuologami, aby zapewnić pacjentkom odpowiednie wsparcie emocjonalne przed i po zabiegu. W niektórych przypadkach pomoc specjalisty może okazać się równie ważna jak sam zabieg chirurgiczny.

Zgodnie z najnowszymi rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników z 2024 roku, każda decyzja o zabiegu powinna być poprzedzona rzetelną rozmową lekarza z pacjentką, uwzględniającą nie tylko aspekty medyczne, ale też społeczne, psychiczne i etyczne.