Co to jest laparoskopia diagnostyczna z chromoskopią

Mianem laparoskopii określa się zarówno procedurę diagnostyczną, jak i zabieg operacyjny przeprowadzany za pomocą laparoskopu – rodzaju wziernika, wprowadzanego przez niewielkie nacięcie powłok brzusznych oraz wyposażonego w źródło światła i kamerę przekazującą obraz na zewnętrzny monitor.

Badanie laparoskopowe, umożliwiające wizualną ocenę narządów wewnętrznych, szczególną rolę odgrywa w ginekologii – gdzie wykorzystywane jest m.in. w przypadku podejrzenia mięśniaków macicy, guzków, torbieli w jajnikach, endometriozy lub ciąży pozamacicznej. Wykonanie laparoskopii jest również jednym z kluczowych etapów leczenia niepłodności – w sytuacji wykrycia dysfunkcji budowy lub działania narządu (np. niedrożności jajowodów) możliwe jest natychmiastowe przeprowadzenie zabiegu chirurgii laparoskopowej.

Przygotowanie do laparoskopii diagnostycznej

Zabieg laparoskopii poprzedza wykonanie wstępnych badań jak w przypadku "zwyczajnej" operacji. Należą do nich m. in. morfologia krwi, wskaźnik krzepnięcia krwi, stężenie białka w surowicy, EKG i inne. Przed zabiegiem podaje się pacjentce również ok. 1 litra płynów krwiozastępczych.

Przed laparoskopią ginekologiczną może być konieczne tymczasowe odstawienie leków rozrzedzających krew, takich jak aspiryna czy ibuprofen, oraz innych leków mogących wpływać na krzepnięcie krwi. Ważne jest, aby skonsultować z lekarzem, które leki można bezpiecznie kontynuować, a które należy przerwać przed zabiegiem.

Zazwyczaj zaleca się, aby pacjent był na czczo przez około 6-12 godzin przed zabiegiem. Oznacza to brak spożywania pokarmów stałych, płynów i nawet żucia gumy.

Przebieg laparoskopii diagnostycznej

Procedura wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym, więc podczas badania nie odczuwa się dolegliwości bólowych. Przez niewielkie, kilkunastomilimetrowe nacięcie powłok jamy brzusznej pod pępkiem wprowadzana jest kaniula przez którą następnie wprowadza się laparoskop i, w razie potrzeby, inne instrumenty chirurgiczne. W czasie zabiegów laparoskopowych za pomocą jednego z przyrządów, zwanego trokarem, wprowadza się do wnętrza brzucha poprzez specjalną igłę dwutlenek węgla w celu wytworzenia odmy otrzewnowej. Gaz unosi powłoki brzuszne do góry oraz „rozpycha” jelita pozwalając na lepsze uwidocznienie narządów, stworzenie większego pola manewru wewnątrz jamy brzusznej znacznie ułatwiając manipulację narzędziami oraz umożliwiając lepszą obserwację wykonywanych wewnątrz czynności. Po zakończonym zabiegu nacięcia są zamykane szwami wchłanialnymi lub specjalnymi chirurgicznymi plastrami.

W przypadku diagnostyki niepłodności u kobiet, która w 30-40% przypadków spowodowana jest tzw. czynnikami jajowodowymi, często przeprowadza się laparoskopię diagnostyczną z chromoskopią (zwaną niekiedy kolorografią), czyli podaniem do macicy odpowiedniego barwnika i obserwowanie jego przepływu przez jajowody poprzez specjalny tor wizyjny umieszczony wewnątrz jamy brzusznej. Jest to obecnie najdokładniejszy sposób oceny wyglądu i funkcji (drożności) jajowodów.

Wskazania laparoskopii diagnostycznej

Zabieg laparoskopowy jest często stosowany, gdy inne metody diagnostyczne, takie jak USG (ultrasonografia), nie dostarczają wystarczających informacji. Oto główne wskazania do przeprowadzenia laparoskopii diagnostycznej w ginekologii:

• Przewlekły ból miednicy, którego przyczyny nie można ustalić za pomocą standardowych badań diagnostycznych.

• Laparoskopia jest złotym standardem w diagnostyce endometriozy, umożliwiając nie tylko potwierdzenie obecności zmian endometrialnych poza jamą macicy, ale także ich dokładną lokalizację, rozległość i ewentualne usunięcie.

• Umożliwia identyfikację potencjalnych przyczyn niepłodności, w tym badanie drożności jajowodów, zrosty wewnątrzotrzewnowe, czy anomalie strukturalnych narządów.

• Diagnostyka i ewentualne usunięcie zrostów, które mogą być przyczyną bólu lub niepłodności.

• Ocena lokalizacji, wielkości i liczby mięśniaków, co może mieć wpływ na planowanie dalszego leczenia.

• Umożliwia dokładną ocenę mas lub guzów wykrytych w jajnikach, macicy lub innych strukturach miednicy, np. w przypadku podejrzenia torbieli jajnika.

• Wczesna diagnostyka i stadializacja nowotworów ginekologicznych, takich jak rak jajnika, macicy czy szyjki macicy.

• Diagnostyka wrodzonych anomalii macicy i innych narządów płciowych.

Zalety zastosowania laparoskopii ginekologicznej

Podstawową zaletą diagnostyki laparoskopowej jest rozpoznanie schorzeń trudnych do zdiagnozowania przy użyciu innych metod. Nie bez znaczenia jest również możliwość przeprowadzenia ewentualnego zabiegu bez rozległego rozcinania powłok brzusznych (jak w przypadku klasycznej operacji) oraz minimalne blizny pozabiegowe, praktycznie niewidoczne dla osób postronnych i ograniczony do minimum czas rekonwalescencji.

Zaletą laparoskopii jest również to, że oferuje lepszy wgląd i dostęp do narządów miednicy mniejszej, co umożliwia dokładniejsze badanie narządów płciowych kobiety. Laparoskopia z chromoskopią umożliwia precyzyjne usunięcie zmian patologicznych, takich jak torbiele jajników, mięśniaki czy ogniska endometriozy, przy minimalnym uszkodzeniu zdrowych tkanek. Zmiany te mogą być powodem niepłodności kobiecej.

W przypadkach przewlekłego bólu miednicy, laparoskopia z oceną drożności pozwala na dokładne zidentyfikowanie i leczenie przyczyn bólu. Umożliwia także wczesne wykrycie i leczenie nowotworów ginekologicznych.

Przeciwwskazania laparoskopii diagnostycznej

Przeciwskazania do laparoskopii ginekologicznej można podzielić na bezwzględne i względne. Oznacza to, że w niektórych przypadkach zabieg może być całkowicie niewskazany, podczas gdy w innych sytuacjach ryzyko może być oceniane indywidualnie. Oto najważniejsze przeciwskazania:

• Ciężkie niewydolności serca lub poważne zaburzenia rytmu serca, które mogą stanowić zbyt duże ryzyko podczas operacji i anestezji.

• Zaawansowana przewlekła obturacyjna choroba płuc lub inne poważne choroby płuc.

• Ciężkie zaburzenia krzepnięcia krwi, które mogą prowadzić do niekontrolowanego krwawienia podczas i po operacji.

• Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, które może wymagać interwencji chirurgicznej przez laparotomię.

• Zaawansowane stany zapalne lub infekcje.

• Ciąża - szczególnie w zaawansowanym stadium, chociaż laparoskopia może być bezpiecznie wykonywana w ciąży, wymaga to szczególnej ostrożności i jest zwykle ograniczona do określonych wskazań.