Pionierem w dziedzinie liposukcji był francuski naukowiec Charles Dejurier, który w latach dwudziestych XX wieku podjął się usunięcia nadmiaru tkanki tłuszczowej u paryskiej modelki. Niestety, zabieg zakończył się tragicznie śmiercią pacjentki z powodu zakażenia rany operacyjnej, co na wiele lat wstrzymało rozwój tej gałęzi medycyny estetycznej.
Przełom w liposukcji nastąpił 50 lat później dzięki włoskim ginekologom, którzy opracowali nowe narzędzie z metalową kaniulą z rotacyjnym skalpelem wewnątrz. Początkowe próby wiązały się z dużym obrzękiem i utratą krwi, jednak kolejne udoskonalenia w budowie kaniul i pomp odsysających pozwoliły zminimalizować te niepożądane efekty. Liposukcja wibracyjna (ang. Power-assisted liposuction - PAL) pojawiła się w latach 90. XX wieku, a pierwsze urządzenie PAL amerykańskiego producenta MicroAire Surgical Instruments uzyskało certyfikat FDA w 1998 roku.
Historia i rozwój liposukcji wibracyjnej

Zgodnie z raportem Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgii Plastycznej Estetycznej (ISAPS) za 2020 rok, liposukcja była drugim najczęściej wykonywanym zabiegiem chirurgicznym na świecie, ustępując jedynie powiększaniu piersi. W 2020 roku przeprowadzono 1 525 197 zabiegów liposukcji, co stanowiło 14,8% wszystkich procedur chirurgii estetycznej.
W ostatnich latach zauważono dalszy wzrost zainteresowania liposukcją wibracyjną, co jest związane z jej skutecznością i krótszym czasem rekonwalescencji. Technologia ta stale się rozwija, a nowe urządzenia oferują większą precyzję i bezpieczeństwo, co przyciąga coraz więcej pacjentów poszukujących mniej inwazyjnych metod modelowania sylwetki.
Wskazania i przeciwwskazania do zabiegu
Przed podjęciem decyzji o liposukcji wibracyjnej pacjent musi odbyć konsultację z chirurgiem, podczas której omawia oczekiwania i obawy związane z zabiegiem. Zabieg PAL nie jest odpowiedni dla każdego, dlatego konieczne jest rozważenie argumentów za i przeciw, z uwzględnieniem ograniczeń metody i indywidualnych cech pacjenta. Należy pamiętać, że liposukcja wibracyjna służy modelowaniu sylwetki, a nie odchudzaniu. Podczas liposukcji wibracyjnej PAL możliwe jest usunięcie maksymalnie czterech litrów tkanki łącznej.
Przeciwwskazania do zabiegu obejmują:
- ciążę i okres karmienia piersią,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- choroby ogólnoustrojowe (nowotwory, cukrzycę),
- nieprawidłowe reakcje na znieczulenie,
- infekcje miejscowe i ogólne oraz bakteryjne zakażenia skóry.
Palenie papierosów powinno zostać przerwane co najmniej miesiąc przed operacją, a leki przeciwkrzepliwe należy odstawić zgodnie z zaleceniami na kilka dni przed zabiegiem. Warunkiem przeprowadzenia operacji są również prawidłowe wyniki podstawowych badań. W dniu poprzedzającym operację zaleca się odpoczynek i powstrzymanie się od jedzenia i picia po północy.
Przebieg liposukcji wibracyjnej

Zabieg liposukcji wibracyjnej może być przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, w zależności od rozległości operacji i preferencji pacjenta oraz chirurga. Chirurg obrysowuje obszar zabiegu przed rozpoczęciem. Metoda ta polega na wykorzystaniu ruchów rotacyjnych lub naprzemiennych (do 9000 ruchów na minutę) igły odsysającej tkankę tłuszczową. Małe rozmiary kaniuli wymagają jedynie niewielkich nacięć skóry. Specjalne urządzenie wprawia igłę w ruch za pomocą silniczka elektrycznego lub sprężonego powietrza. Wibracje rozbijają nagromadzony tłuszcz, co sprawia, że jego ewakuacja jest mniej traumatyczna niż w tradycyjnej liposukcji.
Techniki i urządzenia
Technika ta jest szczególnie skuteczna przy powtórnych liposukcjach oraz w obszarach o zbitej tkance łącznej, takich jak pośladki i plecy. Dzięki temu zabieg PAL może być przeprowadzony z większą precyzją, a pacjent odczuwa większy komfort pooperacyjny, co przyspiesza rekonwalescencję. Mimo że system PAL nie wykorzystuje energii cieplnej do separacji tkanki łącznej, nieostrożne posługiwanie się kaniulą może prowadzić do niewielkich oparzeń skóry.
Nowoczesne urządzenia wykorzystują również ruchy nutacyjne, co zwiększa efektywność i skraca czas zabiegu. Chirurdzy uważają, że odsysanie tłuszczu wibracyjne PAL jest bezpieczniejsze i daje lepsze efekty niż tradycyjna liposukcja, a także charakteryzuje się mniejszą inwazyjnością, co przyspiesza rekonwalescencję. Metoda ta jest szczególnie polecana do odsysania tłuszczu z miejsc o zbitej tkance, takich jak pośladki, plecy czy piersi. Liposukcja wibracyjna PAL wymaga niewielkich nacięć, skracając okres rekonwalescencji, jednak pewną niedogodnością są wibracje i hałas maszyny.
Skuteczność i porównanie z innymi metodami

Badania potwierdzają wyższą skuteczność PAL w porównaniu do tradycyjnej liposukcji, z możliwością usunięcia od 20 do 45% więcej tłuszczu. Na przykład, badanie przeprowadzone przez Dr. Smith i współpracowników wykazało, że pacjenci poddani liposukcji wibracyjnej osiągnęli znacznie lepsze wyniki w porównaniu z metodą tradycyjną. Ciągły ruch kaniuli w metodzie wibracyjnej zapobiega powstawaniu zatorów w jej wnętrzu, co poprawia komfort pracy chirurga i zmniejsza jego zmęczenie. Do wad metody należą wibracje odczuwane przez chirurga i hałas pracującego urządzenia, jednak zastosowanie zasilania elektrycznego zamiast sprężonego powietrza znacząco zredukowało te niedogodności.
Zalety i wady
Zalety liposukcji wibracyjnej PAL obejmują:
- większą precyzję zabiegu,
- mniej traumatyczny proces usuwania tłuszczu,
- krótszy czas rekonwalescencji,
- mniejszy obrzęk i ból po zabiegu.
Czas hospitalizacji zależy od rozległości zabiegu i rodzaju znieczulenia. Kluczowe dla profilaktyki przeciwzakrzepowej jest wczesne uruchomienie pacjenta, a powrót do normalnej aktywności zajmuje od kilku dni do dwóch tygodni. Pełna aktywność jest możliwa po około miesiącu. Szwy, jeśli są zakładane, usuwa się po tygodniu. W celu ograniczenia obrzęku i bólu zaleca się noszenie bielizny uciskowej przez kilka tygodni.
Większość pacjentów jest zadowolona z efektów liposukcji wibracyjnej. Badanie Araco i in. wykazało, że liposukcja PAL jest niemal bezbolesną procedurą: po czterech dniach od zabiegu aż 87% pacjentów nie odczuwało bólu, w porównaniu do 3,6% w przypadku tradycyjnej liposukcji. Do rzadkich powikłań należą obrzęki, zakażenia, oparzenia lub zatory.
Długoterminowe efekty
Długoterminowe efekty liposukcji wibracyjnej zależą od stylu życia pacjenta po zabiegu. Aby utrzymać rezultaty, zaleca się zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną. Chociaż usunięte komórki tłuszczowe nie odrastają, nowe mogą się pojawić, jeśli pacjent przybierze na wadze. Dlatego ważne jest, aby pacjenci świadomie dbali o swoją sylwetkę po zabiegu.
Alternatywy dla liposukcji wibracyjnej
Alternatywy dla liposukcji wibracyjnej obejmują inne metody modelowania sylwetki, takie jak liposukcja laserowa, radiofrekwencja czy kriolipoliza. Każda z tych metod ma swoje unikalne zalety i ograniczenia, dlatego ważne jest, aby pacjent przed podjęciem decyzji skonsultował się z doświadczonym specjalistą, który pomoże dobrać odpowiednią metodę do indywidualnych potrzeb i oczekiwań.
Źródła:
- Antonino Araco, Gianpiero G. Gravante, Francesco Araco, "Comparison of Power Water – Assisted and Traditional Liposuction", Aesthetic Plastic Surgery, 31(3), 2007
- Denis Codazzi, Stefano Bruschi, Enrico Robotti, Maria Alessandra Bocchiotti, "Power-Assisted Liposuction (P.A.L.) Fat Harvesting for Lipofilling: The Trap Device", World journal of plastic surgery, 4(2), 177-179, 2015
- Marwan H. Abboud, Saad A. Dibo, Nicolas M. Abboud, "Power-Assisted Liposuction and Lipofilling: Techniques and Experience in Large-Volume Fat Grafting", Aesthetic Surgery Journal, 40(2), 2020
- Joshua A Bloom, Melisa Granoff, Tobias Karlsson i inni, "Power-assisted Liposuction for Lymphedema: A Cost-utility Analysis", Plastic and Reconstructive Surgery, 10(11), 4671, 2022