Co to jest liposukcja wibracyjna?

Pionierem w dziedzinie liposukcji był francuski naukowiec Charles Dejurier, który już w latach dwudziestych XX wieku podjął się zabiegu usunięcia nadmiaru tkanki tłuszczowej u sławnej paryskiej modelki. Niestety, przedsięwzięcie nie zaowocowało sukcesem: wkrótce po operacji pacjentka zmarła wskutek zakażenia rany operacyjnej. Incydent skutecznie zatrzymał rozwój nowej gałęzi medycyny estetycznej na kolejne dziesiątki lat. 

Przełom nastąpił 50 lat później za sprawą włoskich ginekologów. Opracowano wówczas nowe narzędzie, składające się z metalowej kaniuli, wewnątrz której umieszczono zasilany elektrycznie rotacyjny skalpel. Poprzez małe nacięcie w powłokach odprowadzano nadwyżkę tkanki tłuszczowej, odpowiednio modelując sylwetkę. Początkowo próby wiązały się z dużym obrzękiem operowanej okolicy oraz nadmierną utratą krwi. Wdrażanie przez kolejne lata nowych rozwiązań w zakresie budowy kaniul, ostrzy i pomp odsysających pozwoliło zniwelować niepożądane efekty liposukcji. Liposukcja wibracyjna (ang. Power-assisted liposuction- PAL) pojawiła się dopiero w latach 90 XX w. Pierwsze urządzenie PAL skonstruowane przez amerykańskiego producenta MicroAire Surgical Instruments uzyskało certyfikat FDA w 1998 roku.

Zgodnie z raportem Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgów Plastycznych z 2015 roku, liposukcja znajduje się na drugim miejscu rankingu najczęstszych procedur chirurgii estetycznej i ustępuje tylko operacji powiększania piersi. Również w raporcie Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgii Estetycznej za 2015 rok liposukcja jest wiceliderem statystyk. Tylko w USA w 2015 r. wykonano 222 051 zabiegów liposukcji, co stanowi 5% wzrost w porównaniu do roku 2014. Aż 88% ogółu pacjentów to kobiety.

Do kogo skierowany jest zabieg liposukcji wibracyjnej?

Urządzenie do liposukcji wibracyjnej PALźródło: www.microaire.com

Przed podjęciem decyzji o poddaniu się liposukcji pacjent zobligowany jest do odbycia rozmowy z chirurgiem. W jej trakcie przedstawia lekarzowi oczekiwania i obawy względem procedury chirurgicznej. Zabieg PAL nie jest idealny dla wszystkich, toteż należy wnikliwie rozważyć argumenty przemawiające za decyzją i skonfrontować z ograniczeniami samej metody i barierami, wynikającymi z cech anatomicznych lub fizjologicznych pacjenta. Odsysanie tłuszczu nie może być traktowane jako sposób odchudzania - służy jedynie modyfikacji sylwetki w pewnych granicach. Podczas liposukcji wibracyjnej PAL możliwe jest usunięcie maksymalnie czterech litrów tkanki łącznej.

Za dolną granicę wiekową pacjenta, kwalifikującego się do liposukcji wibracyjnej, przyjmuje się wiek 18 lat. Tylko w wyjątkowych sytuacjach chirurdzy podejmują się operacji młodszych pacjentów. Choć górny limit wiekowy nie został określony, dla powodzenia operacji wymagany jest dobry stan zdrowia. Do przeciwwskazań należą m.in.:

• ciąża i okres karmienia piersią
• zaburzenia krzepnięcia krwi
• choroby ogólnoustrojowe (nowotwory, cukrzyca)
• nieprawidłowe reakcje na środek znieczulający
• miejscowe i ogólne infekcje
• zakażenia bakteryjne skóry

Palenie papierosów pacjent powinien przerwać najlepiej na co najmniej miesiąc przed operacją. Odstawienie leków przeciwkrzepliwych następuje zgodnie z zaleceniami na kilka dni przed liposukcją. Tylko prawidłowe wyniki podstawowych badań (morfologia, APTT, INR, grupa krwi, parametry nerkowe, elektrolity, szczepienie p/WZW B) umożliwiają interwencję. W dniu poprzedzającym operację należy dobrze wypocząć. Nie spożywać posiłków ani nie pić płynów po północy.

Liposukcja wibracyjna PAL: jak to działa?

Ruch rotacyjny kaniuli, stosowanej podczas zabiegu liposukcji wibracyjnej PALźródło: www.lipoadvisor.com

Zabieg liposukcji wibracyjnej może być wykonany zarówno w znieczuleniu miejscowym, jak i ogólnym. Wybór odpowiedniej anestezji zależy od rozległości operacji, preferencji chirurga oraz pacjenta. Celem wyznaczenia granic zabiegu lekarz obrysowuje pole operacyjne flamastrem. Liposukcja wibracyjna to metoda, opierająca się na ruchach rotacyjnych bądź naprzemiennych wprzód i w tył (do 9000 ruchów/min) igły odsysającej tkankę tłuszczową. Małe wymiary kaniuli wymuszają jedynie małe nacięcie powłoki skóry. Specjalne urządzenie porusza igłą za pośrednictwem elektrycznego silniczka lub sprężonego powietrza. Wibracje pozwalają rozbić nagromadzony tłuszcz, dzięki czemu proces jego ewakuacji staje się mniej traumatyczny w porównaniu do tradycyjnej liposukcji.

Technika sprawdza się przy powtórnych liposukcjach, zwłaszcza w okolicach anatomicznych takich jak pośladki i plecy, gdzie tkanka łączna jest zbita, toteż ciężej ją odciągnąć. W związku z powyższym zabieg PAL może być przeprowadzony z większą precyzją w porównaniu do klasycznej liposukcji, a pacjent odczuwa większy komfort w okresie pooperacyjnym, co przedkłada się na szybszą rekonwalescencję. System PAL wprawdzie nie używa energii cieplnej do odseparowania tkanki łącznej, jednakże nieostrożne posługiwanie się kaniulą wskutek tarcia może przyczynić się do powstania niewielkich oparzeń skóry.

Skuteczność liposukcji wibracyjnej oraz przebieg rekonwalescencji pozabiegowej

Badanie Coleman et al. potwierdza znacznie większą skuteczność PAL w porównaniu do tradycyjnej liposukcji. Dodatkowe ruchy kaniuli pozwalają na usunięcie od 20 do 45% więcej tłuszczu. Shridharani et al. zwraca uwagę na jeszcze jedną zaletę, płynącą z wykorzystania liposukcji wibracyjnej: okazuje się, że ciągły ruch zapobiega powstawaniu wewnątrz światła igły zatorów, co poprawia komfort pracy chirurgów. W efekcie zabieg powoduje mniejsze zmęczenie operatora. Krótką listę wad metody mogą stanowić wibracje przenoszone na chirurga w trakcie operacji oraz uciążliwy hałas pracującego urządzenia. Należy podkreślić, że użycie elektrycznych mechanizmów, budujących urządzenia PAL, zamiast zasilanych sprężonym powietrzem, pozwoliło w znacznym stopniu wyeliminować powyższe niedogodności.

Rozległość zabiegu i zastosowane znieczulenie wpływają bezpośrednio na to, czy procedura będzie wykonywana w trybie ambulatoryjnym czy będzie wymagać hospitalizacji. Kluczową rolę w profilaktyce przeciwzakrzepowej odgrywa wczesne uruchomienie pacjenta, choć powrót do normalnej aktywności może trwać od kilku dni do nawet dwóch tygodni. Wznowienie pełnej aktywności zajmuje około miesiąca. W przypadku konieczności założenia szwów zdejmuje się je po tygodniu. Aby ograniczyć powstały obrzęk i ból zaleca się noszenie uciskowej bielizny przez okres kilku tygodni.

Większość pacjentów jest zadowolonych z efektów uzyskanych metodą liposukcji wibracyjnej. Badanie Araco i in. udowodniło, że liposukcja PAL jest niemal bezbolesną procedurą: po czterech dniach od zabiegu tą techniką aż 87% pacjentów nie odczuwało żadnego bólu. Dla porównania, ten sam wskaźnik u operowanych tradycyjną liposukcją wyniósł 3,6%. Spośród innych bardzo rzadkich powikłań po operacji mogą wystąpić obrzęki, zakażenia, oparzenia lub zatory.

Ceny zabiegu liposukcji wibracyjnej w Polsce i na świecie

Liposukcja nie wchodzi w zakres świadczeń, refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, w związku z czym pełnymi kosztami zabiegu obciążony jest pacjent. Obecnie liczba polskich ośrodków medycznych, posiadających w swojej ofercie liposukcję wibracyjną PAL, jest bardzo duża, cena natomiast uzależniona jest od okolicy anatomicznej, poddawanej operacji. W Trzebnicy zawiera się w przedziale 1 500-4 500 zł, w Warszawie natomiast cenniki zaczynają się od 4 900 zł. Zabieg dostępny jest także poza granicami kraju: w klinice Proaesthetic w Heidelbergu w Niemczech liposukcja PAL to koszt ok. 2900 EUR (11 600 zł), a w Harley Body Clinic w Londynie za odsysanie tłuszczu tą techniką trzeba zapłacić 1990 GBP (10 000 zł).

Bibliografia: Plastic Surgery Statistics Report 2015. American Society of Plastic Surgeons; ISAPS International Survey on Aesthetic/Cosmetic Procedures Performed in 2015; Coleman WP, Katz B, Bruck M, Narins R, Lawrence N et al. The efficiency of powered liposuction. Dermatol Surg. 2001; 27(8):735-8; Shridharani SM, Broyles JM, Matarasso A. Liposuction devices: technology update. Med Devices. 2014; 7: 241–251; Araco A, Gravante G, Araco F. Comparison of Power Water – Assisted and Traditional Liposuction: A Prospective Randomized Trial of Postoperative Pain. Aesthetic Plastic Surgery. 2007;31(3): 259–265.