Co to jest niestabilność stawu barkowego i jakie są jej przyczyny

Temat niestabilności stawu barkowego pojawia się już u Hipokratesa, który opisał przynajmniej sześć technik nastawiania zwichnięć barku. Na przełomie XIX i XX wieku pojawiło się więcej pomysłów na operacyjną stabilizację stawu ramiennego, m.in. obkurczanie torebki stawu czy pogłębianie panewki, a także artrodezy. W Polsce od początku XXI wieku w stabilizacji stawu barkowego stosuje się technikę artroskopową za pomocą endoskopu.

Jakie mogą być przyczyny powstawania niestabilności stawu barkowego?

Większość urazów dotykających barku jest spowodowana zwichnięciami. Staw ramienny jest przegubem kolistym o największym zakresie ruchomości, co powoduje, że jest on bardziej narażony na różne uszkodzenia. Zwichnięcie stawu barkowego wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej, związanej z nastawieniem i unieruchomieniem stawu w opatrunku. Niestety, większość przebytych zwichnięć stawu ramiennego kończy się jego niestabilnością, a w konsekwencji dochodzi do ponownego, nawrotowego zwichnięcia. 

Niestabilność stawu ramiennego jest określana jako niemożność utrzymania głowy kości ramiennej we właściwym położeniu w panewce łopatki. U młodych osób tego typu dolegliwości są spowodowane urazami. Jednak często problem niestabilność stawu barkowego dotyka także ludzi w podeszłym wieku, u których z kolei są wywołane zaawansowanymi zwyrodnieniami stawu ramiennego. Na niestabilność tego stawu są narażeni także sportowcy, przede wszystkim pływacy, ze względu na wykonywane przez nich ruchy nad głową i wyrzuty ramion.

Wśród innych przyczyn niestabilności stawu barkowego wymienia się m. in. uszkodzenia Bankarta, czyli oderwanie obrąbka stawowego od brzegu panewki, a także uszkodzenia więzadła i choroby tkanki łącznej. Za tego typu dolegliwości odpowiadają również nieprawidłowości w strukturze powierzchni stawowych oraz wiotkość torebki stawowej. Niestabilność stawu barkowego może być także uwarunkowana genetycznie i wynikać z nadmiernej ruchomości lub przeciążenia stawu.

Niestabilność stawu ramiennego podlega klasyfikacji w zależności od charakteru dolegliwości. Pierwszy podział – etiologia przyczyn – zawiera urazy i przeciążenia, których podłożem są uszkodzenia stawu, a także przypadki nieurazowe, spowodowane nieprawidłową budową anatomiczną stawu lub chorobami tkanek miękkich. Niestabilność stawu barkowego może być klasyfikowana również z powodu charakteru przemieszczeń powierzchni stawowych względem siebie - wówczas wyróżnia się m.in. niestabilność statyczną lub dynamiczną. Kolejnym podziałem, stosowanym w klasyfikacji tej dolegliwości, jest kierunek przemieszczenia się głowy względem panewki, np. niestabilność przednia, tylna lub wielokierunkowa.

Schorzenie objawia się przed wszystkim bólem, który dodatkowo nasila się podczas ruchu. Chory może odczuwać również brak stabilności stawu, a także przeskakiwanie w stawie. Osoba, podejrzewająca u siebie niestabilność stawu barkowego, powinna zgłosić się do ortopedy. Leczenie dolegliwości zaczyna się najczęściej od farmakologii oraz intensywnej rehabilitacji. Po kilkumiesięcznej terapii, w przypadku braku poprawy, konieczne jest zazwyczaj wdrożenie leczenia operacyjnego.

Źródło: www.wbc.poznan.pl; www.orthoinfo.aaos.org; www.nb.nlm.nih.gov