Czym zajmuje się chirurg ogólny?

Termin „chirurgia” powstał w czasach starożytnych i pochodzi z języka greckiego (cheirourgie) stanowiąc połączenie dwóch słów „cheir” (ręka) i „ergos” (działanie). Nazwa funkcjonując w niezmienionej formie do dnia dzisiejszego pozostaje w dalszym ciągu aktualna. Jak przed setkami lat, tak dziś chirurgia jest swego rodzaju rzemiosłem, gdzie poza obszerną wiedzą medyczną lekarz musi wykazać się zdolnościami manualnymi ratującymi pacjentowi w stanach nagłych życie. 

Pomimo zachowanego pierwotnego kształtu i specyfiki zawodu chirurga jesteśmy świadkami prężnego rozwoju nowych technik operacyjnych coraz mniej ingerujących w ciągłość tkanek, udoskonalania metod chroniących przed zakażeniami i wreszcie konstruowania autonomicznych robotów wykonujących operacje pod nadzorem personelu medycznego. Roboty chirurgiczne to domena głównie rynku amerykańskiego. Niemniej już w 1999 roku pojawił się system da Vinci funkcjonujący także w Polsce (Wrocław). Według „History of the da Vinci Surgical System”, w samym 2012 roku da Vinci dokonał blisko 200 000 operacji na całym świecie.

Jakie kompetencje posiada chirurg ogólny i z jakimi problemami należy się do niego zgłaszać?

W erze wyodrębniania się nowych dyscyplin medycznych pacjent często staje przed dylematem wyboru odpowiedniego specjalisty. Bardzo często zdarza się, że dolegliwości z jakimi zgłaszają się pacjenci stanowią pogranicze zainteresowania kilku specjalizacji. W praktyce więc przydzielenie jednostek chorobowych do konkretnych dziedzin medycyny jest często niemożliwe. Powinniśmy jednak wiedzieć, u kogo zasięgniemy możliwie najprecyzyjniejszej pomocy.

Chirurg ogólny, poza posiadaniem podstawowych umiejętności lekarza, wykonuje większość procedur chirurgicznych. Po odpowiednim znieczuleniu ogólnym przeprowadza duże zabiegi (np. w jamie brzusznej) jak i drobne (np. zszycie rany) w anestezji miejscowej. Lekarz tej specjalizacji zajmuje się głównie planowymi zabiegami w obrębie narządów i ścian jamy brzusznej. Jednakże fachowej pomocy w ramach dostępnych środków udzieli także w przypadku urazów (np. złamania kończyn) oraz nagłych wypadków. Umiejętności chirurga ogólnego obejmują również między innymi usuwanie zmian skórnych, przeprowadzanie zabiegów endoskopowych, diagnostykę i zabiegowe leczenie nowotworów. Z powyższego wynika, że w pewnych okolicznościach czynności z zakresu kardiochirurgii, torakochirurgii, gastrologii bądź ortopedii mogą być wykonywane przez jedną osobę. W praktyce klinicznej dąży się jednak do tego, aby każdą procedurę wykonywał lekarz posiadający dodatkowe specjalistyczne przeszkolenie. Dzięki temu jakość świadczonych usług medycznych może osiągnąć najwyższy poziom.

Zakres zabiegów na oddziałach chirurgii ogólnej może różnić się w zależności od szpitala. Duże ośrodki referencyjne posiadają zdecydowanie szerszą ofertę niż małe. W większości jednak placówek przeprowadza się (poza wyżej wymienionymi) zabiegi takie jak: wycięcie tarczycy, torakotomia zwiadowcza czy tracheostomia, a także leczenie żylaków i owrzodzeń kończyn dolnych, splenektomię i mastektomię. Chirurdzy ogólni przeprowadzają też zabiegi proktologiczne i większość zabiegów w obrębie jamy brzusznej, a także wycięcie torbieli układu moczowo-płciowego, leczenie przepuklin i oparzeń oraz drenaże jamy opłucnej.

Do chirurga ogólnego pacjenci zgłaszają się ze skierowaniem od lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Wskazane jest posiadanie aktualnych szczepień przeciwko WZW typu B. Przykładowe ceny niektórych zabiegów w gabinecie prywatnym to: szycie rany zakażonej od 150zł, nacięcie ropnia ok.50 zł, wycięcie pojedynczej zmiany skórnej od 250zł.

Referencje:
1. History of the da Vinci Surgical System
2. Chirurgia tom 1 i 2 pod red. W. Noszczyka. 2005.