Przyczyny grzybicy pochwy
Grzybica pochwy to jedna z chorób przenoszonych drogą płciową – choć „złapanie” jej po stosunku z zakażonym partnerem nie jest jedynym źródłem występowania kandydozy okolic intymnych. Może również rozwinąć się samoistnie, na skutek zaburzeń mikrobioty dróg rodnych. Dzieje się tak np. w okresie obniżonej odporności czy stosowanej aktualnie przez pacjentkę antybiotykoterapii. Przyczyną drożdżycy mogą być także zaburzenia hormonalne czy nadmierna lub niedostateczna higiena intymna.
Zakażeniu pochwy sprzyja szereg rozmaitych czynników. Przy czym nawracające, powikłane postacie kandydozy występują głównie u osób cierpiących na cukrzycę, z zaburzeniami odporności lub stosujących leki glikokortykosteroidowe bądź inne wpływające na układ odpornościowy. Zwiększone ryzyko dotyczy też osób stosujących niedostateczną lub nadmierną higienę intymną oraz noszących obcisłą, nieoddychającą bieliznę wykonaną ze sztucznych materiałów.
Niezależnie jednak o źródła jej występowania, uznaje się, że grzybica narządów płciowych dotyka ok. ¾ wszystkich kobiet przynajmniej raz w życiu, a u prawie połowy wystąpi ona minimum dwukrotnie. Szacuje się przy tym, że nawracające, czyli powikłane drożdżycowe zapalenia mogą rozwinąć się u nawet 10–20% całej populacji żeńskiej. Jest więc to problem powszechny. Nie należy go jednak lekceważyć. Kluczowe znaczenie ma zatem odpowiednie rozpoznanie pojawiających się w przebiegu kandydozy objawów.
Jakie są objawy grzybicy pochwy i sromu?
Grzybica pochwy objawia się przede wszystkim bólem pochwy i okolic warg sromowych, wraz z ich obrzękiem, zaczerwienieniem oraz zauważalnymi pęknięciami błony śluzowej. Typowy dla jej przebiegu jest również świąd i pieczenie. Zwykle pacjentka obserwuje też u siebie charakterystyczną wydzielinę z pochwy – bezwonną, o grudkowatej konsystencji, przypominającej twaróg. Co istotne, uczucie dyskomfortu związane z tą infekcją grzybiczą może nasilać się podczas oddawania moczu, zbliżenia z partnerem oraz ciepłej kąpieli.
Grzybica pochwy – objawy:
- ból pochwy i sromu,
- świąd oraz pieczenie pochwy i sromu,
- bezwonna, „serowata” wydzielina z pochwy,
- ból podczas oddawaniu moczu,
- obrzęk w okolicach intymnych (sromu, pachwin i odbytu),
- podrażnienia i zaczerwienienie błon śluzowych pochwy.
Dlaczego nie należy lekceważyć objawów grzybicy?
Przewlekłe, nawracające infekcje grzybicze pochwy mogą prowadzić do szeregu powikłań, a w tym do grzybiczego zakażenia kanału szyjki macicy i jajowodów, zakażenia przydatków – a w skrajnych przypadkach do bezpłodności oraz do przeniesienia się grzybicy na inne narządy wewnętrzne i zwiększenie ryzyka rozwoju innych chorób, poza drogami rodnymi. Kandydoza pochwy wymaga więc nie tylko odpowiedniej profilaktyki, ale i diagnostyki oraz leczenia w przypadku wskazań lekarskich do rozpoczęcia terapii.
Grzybica pochwy w ciąży i podczas laktacji
Grzybicze zapalenie pochwy i sromu jest szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Ewentualne powikłania dotyczą wówczas przede wszystkim rozwijającego się płodu. W przypadku zarażenia prawdopodobne jest zahamowanie wzrostu dziecka, przedwczesny poród, a czasami również poronienie. Uspokajamy jednak – jeśli jesteś w ciąży i podejrzewasz u siebie kandydozę okolic intymnych, udaj się po prostu do lekarza ginekologa, który podpowie Ci, czy konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia, a jeśli tak, to jaka terapia sprawdzi się w Twoim przypadku.
Infekcja intymna – kiedy udać się do lekarza?
Zalecenie wizyty u lekarza dotyczy wszystkich kobiet, które obserwują u siebie niepokojące objawy, mogące wskazywać na drożdżycę pochwy i sromu. Podejrzenie kandydozy wymaga przeprowadzenia odpowiednich badań diagnostycznych, które pozwolą na podjęcie decyzji o ewentualnym leczeniu. Podsumowując – do lekarza należy udać się zawsze wtedy, kiedy obecny stan zdrowotny odbiega od normy, wskazując tym samym na możliwość rozwoju rozmaitych chorób.
Jakie badania na grzybicę pochwy?
Do zdiagnozowania grzybicy pochwy zazwyczaj wystarczy podstawowa konsultacja i badanie ginekologiczne. Podczas wizyty lekarz ginekolog ocenia objawy zgłaszane przez pacjentkę i obserwuje w badaniu we wziernikach nieprawidłową wydzielinę z pochwy. Tylko w wybranych przypadkach konieczna jest pogłębiona diagnostyka – wskazaniem do niej są np. nawracające zakażenia lub po prostu wątpliwości specjalisty podczas wstępnego rozpoznania. Dodatkowe badania mogą obejmować analizę wydzieliny pod mikroskopem lub pobranie wymazu z pochwy w celu wykonania posiewu i ustalenia, jaki konkretnie gatunek drobnoustroju odpowiada za pojawienie się uporczywych objawów.
Leczenie grzybicy pochwy i sromu
Grzybica pochwy wymaga leczenia, uzależnionego od stanu pacjentki, specyfiki zakażenia oraz ewentualnej ciąży. Niepowikłane zapalenia zwykle związane są jedynie z kilkudniowym stosowaniem miejscowych leków przeciwgrzybicznych w postaci maści, kremu lub globulek dopochwowych. Takie środki zawierają natamycynę, nystatynę i klotrimazol. Tylko czasami niezbędne jest wdrożenie preparatów doustnych. Powinny być one stosowane pod kontrolą lekarza i najczęściej przyjmuje się je w jednorazowej dawce. W wybranych przypadkach nawracającej grzybicy konieczne jest przedłużenie terapii przeciwgrzybicznej, połączonej u niektórych pacjentów z terapią podtrzymującą.
Leki bez recepty na grzybicę pochwy – kiedy je stosować?
Nie zaleca się stosowania leków na grzybicę pochwy dostępnych bez recepty bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą. Jeżeli więc podejrzewasz u siebie kandydozę okolic intymnych, umów się na wizytę do lekarza ginekologa. Jeśli będzie to konieczne, specjalista wskaże Ci konkretne tabletki bądź środki innego typu, które pomogą Ci w uporaniu się z nieprzyjemnymi objawami.
Leki na grzybicę pochwy – przeciwwskazania
Szczególną ostrożność w stosowaniu leków na grzybicę powinny zachować pacjentki w ciąży lub karmiące piersią. Niezależnie jednak od tej kwestii, jeśli borykasz się z kandydozą okolic intymnych, zapoznaj się ze wszystkimi przeciwwskazaniami do korzystania z wybranego dla Ciebie preparatu.
Nawracająca grzybica pochwy − domowe sposoby
Choć w internecie znaleźć można rozmaite domowe sposoby na infekcje intymne, w trakcie leczenia skup się na przestrzeganiu zaleceń lekarza ginekologa. Pamiętaj – samodzielne leczenie, bez wcześniejszej konsultacji ze specjalistą, może spowodować pogorszenie Twojego stanu zdrowia. Niezmiennie jednak dbaj o higienę intymną – choć nie nadmiernie, zbilansowaną dietę oraz umiarkowaną aktywność fizyczną.
Czy z grzybicą pochwy można iść na basen?
Jeżeli masz infekcję okolic intymnych, zrezygnuj z wizyt na basenie – aż do momentu pełnego wyleczenia. U większości pacjentek grzybicze zapalenie narządów płciowych jest całkowicie wyleczalne, a odpowiednio poprowadzona kuracja pozwala na prędkie wyeliminowanie pojawiających się dolegliwości.
Zapobieganie grzybicy pochwy
Aby zminimalizować ryzyko zachorowania na grzybicę pochwy i sromu, wybieraj oddychającą, luźną bieliznę, np. bawełnianą. Dbaj przy tym o odpowiednią higienę okolic intymnych. Tylko pamiętaj – zachowaj przy tym rozwagę. Zrezygnuj ze środków perfumowanych, drażniących i myj wyłącznie zewnętrzne partie narządów. Nie zapominaj również o częstej wymianie środków higienicznych podczas menstruacji. Co jeszcze? Ogranicz spożycie słodyczy, jedz naturalne probiotyki, kontroluj choroby przewlekłe (jeśli na nie cierpisz) i uważaj na ryzykowny seks, z potencjalnie zakażonym partnerem, w czym pomoże Ci używanie prezerwatyw podczas stosunków.
Źródła:
- Kowalczyk P., Głowacka K., Górska E.B., "Mikroorganizmy zasiedlające organizm ludzki", Medycyna Rodzinna, 2(18), 67-69, 2015
- Stefanowicz E., "Grzybicze zapalenie sromu i pochwy (świąd sromu). Jakie są powody i sposoby leczenia grzybicy pochwy i sromu", mp.pl