Chirurgia ortopedyczna jest działem medycyny zajmującym się leczeniem operacyjnym narządów ruchu w obszarze aparatu kostno-stawowego. Najczęstszym powodem podejmowania leczenia w tym zakresie są uszkodzenia ciała, kontuzje lub zmiany zwyrodnieniowe.
Czym są implanty ortopedyczne?
Implanty, będące szeroko stosowanym rozwiązaniem w zabiegach chirurgii ortopedycznej, to najprościej rzecz ujmując, elementy których zadaniem jest wspomóc, zastąpić lub uzupełnić tymczasowo lub na stałe ubytki np. kości, chrząstki, wiązadła, ścięgna lub powiązane z nimi tkanki.
Zastosowanie implantów w chirurgii aparatu ruchu
Najczęściej znajdują zastosowanie w rekonstrukcjach stawu biodrowego, barkowego, segmentów kręgosłupa oraz stawu kolanowego. Stabilizują fragmenty kostne tak, aby doprowadzić do ich zrostu w żądanym położeniu i w możliwie najkrótszym czasie. Użycie implantów eliminuje do minimum konieczność zastosowania dodatkowego unieruchomienia, np. opatrunku gipsowego – zwiększając tym samym komfort życia pacjenta. Zwykle po uzyskaniu zrostu kostnego ich obecność w ciele staje się zbędna.
Kształt implantu w zależności od zabiegu
Zależnie od przeznaczenia i zakresu zabiegu implanty ortopedyczne przyjmują rozmaite formy, niekiedy o dość skomplikowanym kształcie. Mogą to być m.in. gwoździe kostne, gwoździe śródszpikowe blokowane, płytki kostne płaskie, kątowe lub kształtowe oraz śruby i wkręty kostne.
Implanty biowchłanialne w operacjach ortopedycznych
Specyficzną odmianą implantów są tzw. implanty biodegradowalne, produkowane m.in. z kopolimerów na bazie m.in. laktydu, glikolidu, ε-kaprolaktonu i węglanu trimetylenu. Ich udział w zabiegach chirurgii ortopedycznej systematycznie rośnie, do czego przyczyniają się następujące cechy:
- zdolność do biodegradacji, dzięki czemu nie jest konieczne usuwanie implantów z organizmu po zakończeniu procesu leczenia
- sposób przeprowadzenia zabiegu i właściwości mechaniczne zbliżone do implantów "tradycyjnych" z tytanu lub innyh stopów
- brak korozji i ryzyka wystąpienia zmian gęstości kości w efekcie zjawiska tzw. „stress shielding” (ubytek kości poniżej lub powyżej operowanego miejsca)
Zalety stosowania biowchłanialnych wszczepów
Biowchłanialne implanty są wytrzymałe oraz posiadają doskonałe właściwości dostosowawcze i degradacyjne. Zachowują swoją trwałość podczas procesów gojenia kości, dzięki czemu przebiegają one w możliwie najbardziej naturalny sposób. Aby kość była stopniowo obciążana system usztywniający traci swoją siłę pomiędzy 18 a 36 miesiącem od zaimplantowania. Zupełna utrata masy zachodzi po 2-4 latach od wszczepienia.
Implanty rozkładają się przez hydrolizę i są metabolizowane w dwutlenek węgla i wodę w trakcie naturalnych procesów a następnie wydychane i wydalane z organizmu. Nie wymagają usuwania nawet jeśli migrują poza kanał kości.
Rynek implantów biowchłanialnych rozwija się bardzo dynamicznie a najlepsi producenci sprzętu medycznego rok rocznie wprowadzają na rynek innowacje produktowe. Charakteryzują się one coraz wyższą biozgodnością (zapobiegającą odrzuceniu implantu przez organizm) oraz zwiększoną odpornością na poluzowanie lub złamanie elementu, co mogłoby spowodować bolesny stan zapalny lub zakażenie otaczających tkanek.
Źródła:
- Lorenz Pisecky, Matthias Luger, Antonio Klasan, Tobias Gotterbarm, Matthias C. Klotz, and Rainer Hochgatterer, "Bioabsorbable implants in forefoot surgery: a review of materials, possibilities and disadvantages" (eor.bioscientifica.com), Bioscientifica Ltd, 2021
- William J. Ciccone II, Cary Motz, Christian Bentley, and James P. Tasto, "Bioabsorbable Implants in Orthopaedics: New Developments and Clinical Applications" (www.researchgate.net), ResearchGate, 2001
- Walter Daghino, Alessandro Bistolfi, Alessandro Aprato, Alessandro Massè, "Bioabsorbable implants in foot trauma surgery" (www.sciencedirect.com), ScienceDirect, 2019