Produkowany przez szwajcarski koncern farmaceutyczny Roche preparat Avastin jest lekiem zawierającym substancję czynną bewacyzumab, czyli rekombinowane, humanizowane przeciwciało monoklonalne, wytwarzane z użyciem technologii DNA w komórkach jajnika chomika chińskiego. Oficjalnym przeznaczeniem preparatu, opisanym w dokumentacji rejestracyjnej jest skojarzone z chemioterapią leczenie zaawansowanego raka piersi, okrężnicy, płuc i innych nowotworów.
Bewacyzumab wykazuje również działanie zbliżone do ranibizumabu, czyli substancji czynnej preparatu Lucentis stosowanego w terapii doszklistkowej schorzeń okulistycznych. Oba leki blokują nadmierny rozrost struktur białkowych w oku, zwanych ludzkim śródbłonkowym czynnikiem wzrostu naczyń typu A (VEGF-A). Ich nadmierna ilość jest przyczyną nieprawidłowego rozrostu naczyń krwionośnych oraz powstawania w oku obrzęków mogących prowadzić do zaburzeń widzenia.
Avastin – zastsowanie w okulistyce
Wymienione właściwości preparatu Avastin sprawiły, że znalazł on "nieoficjalne" zastosowanie w leczeniu schorzeń okulistycznych, takich jak:
- wysiękowa postać zwyrodnienia plamki związana z wiekiem (AMD)
- cukrzycowy obrzęk plamki (DME)
- obrzęk plamki wtórny do niedrożności naczyń żylnych siatkówki (RVO)
- neowaskularyzacja podsiatkówkowa w krótkowzroczności
- przewlekła forma centralnej surowiczej retinopatii (CSR)
- wspomagająco w leczeniu retinopatii cukrzycowej proliferacyjnej (PDR)
Avastin jest podawany bezpośrednio do oka, a dokładnie do komory ciała szklistego. Podawana dawka to 1,25 mg bewacizumabu w 50 mikrolitrach roztworu. Leczenie rozpoczyna się zwykle od wykonania serii 3 zastrzyków w odstępie 4 do 6 tygodni (tzw. dawka wysycająca) a następnie kontynuuje terapię w zależności od stanu miejscowego.
Podanie leku do ciała szklistego wykonuje się z zachowaniem zasad aseptyki, bardzo cienką igłą. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym a cała procedura trwa bardzo krótko i nie jest bolesna. W czasie terapii lekiem Avastin następuje zahamowanie postępującego pogorszenia widzenia u większości pacjentów. U znaczącej części pacjentów zanotowano poprawę widzenia.
Wyniki terapii z zastosowaniem preparatu Avastin są bardzo zachęcające. Ponieważ jednak lek nie został w pełni przebadany klinicznie pod kątem zastosowania w okulistyce, odległe skutki jakie mogą być z tym związane nie są jeszcze znane. Wśród opisanych powikłań po podaniu do oka odnotowano m.in. wylew podspojówkowy, zaćmę, podwyższone ciśnienie w oku, wylew krwi do oka oraz zapalenia oka. Podobne skutki uboczne odnotowywano także w przypadku preparatu Lucentis. Większość z wymienionych działań niepożądanych ustępuje samoistnie. Inne takie jak podwyższone ciśnienie można leczyć.
Koszty terapii preparatem Avastin
W związku z faktem braku rejestracji do podawania doszklistkowego, Avastin stosowany jest na całym świecie „off label”, czyli poza wskazaniami rejestracyjnymi. Na taką formułę podania leku musi wyrazić zgodę pacjent. Z tego powodu nie jest on równiez refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia w przypadku terapii okulistycznych.
Jednorazowa injekcja doszklistkowa preparatu Avastin w prywatnej klinice okulistycznej w Polsce to koszt ok. 800-950 zł, czyli kilkukrotniej taniej niż podobnie działający Lucentis (2-3 tys. zł). Zauważalnie niższe ceny zastrzyków z Avastinu oferują placówki medyczne w Czechach (średnio ok. 540 zł).