Ciało szkliste oka (galaretowata substancja wypełniająca największą przestrzeń gałki ocznej - komorę ciała szklistego) kurczy się z wiekiem, oddzielając od powierzchni siatkówki, co jest naturalnym fizjologicznym zjawiskiem.
U części osób proces ten ulega jednak pewnym zaburzeniom i w efekcie dochodzi do powstania różnych schorzeń: otworu plamki, błony nasiatkówkowej lub zespołu trakcyjnego.
Zespół VMT (ang. Vitreomacular traction), czyli zespół trakcji szklistkowo-plankowej, spowodowany jest adhezją szklistkowo-plamkową (VMA), czyli nieprawidłowo silnym przyleganiem ciała szklistego do centralnej części siatkówki (wrażliwa na światło błona w tylnej części oka) – prowadzi to do powstawania siły pociągającej siatkówkę i w efekcie jej obrzęku oraz zniekształconego i nieostrego widzenia.
Preparat Jetrea w leczeniu VMT
Dotychczas schorzenia związane z zespołem trakcji szklistkowo-plamkowej były leczone wyłącznie operacyjnie – poprzez wykonanie zabiegu witrektomii, czyli wycięcia ciała szklistego a następnie dokonania niezbędnych "napraw" w obrębie gałki ocznej.
Wiosną 2014 roku na rynku polskim pojawił się nowoczesny preparat Jetrea belgijskiej firmy ThromboGenics NV zwierający substancję czynną okryplazminę.
Okryplazmina jest podobna do ludzkiej plazminy, enzymu występującego w warunkach naturalnych w oku, który rozrywa białka łączące ciało szkliste i siatkówkę, odpowiadające za powstawanie adhezji, tym samym zmniejszając obrzęk siatkówki i poprawiając widzenie.
Okryplazmina występująca w leku Jetrea jest produkowana z zastosowaniem metody znanej jako technologia rekombinacji DNA. Jest ona wytwarzana przez komórki drożdży, które otrzymały gen (DNA) umożliwiający produkcję okryplazminy.
Lek Jetrea jest dostępny wyłącznie na receptę w postaci koncentratu, z którego sporządza się roztwór do wstrzykiwań do oka. Musi on zostać przygotowany i podany przez wykwalifikowanego okulistę (specjalistę chorób oczu) mającego doświadczenie w wykonywaniu iniekcji doszklistkowych (zastrzyków do ciała szklistego, galaretowatego płynu wewnątrz oka). Lek podaje się w formie iniekcji doszklistkowej, w znieczuleniu miejscowym jednak na sali operacyjnej, przy zachowaniu pełnej sterylności.
Zalecana dawka to 0,125 mg podawane w pojedynczej iniekcji do chorego oka. Iniekcji nie należy powtarzać, nie powinno się także podawać leku do drugiego oka przez co najmniej 7 dni.
Jetrea – korzyści i działania niepożądane
Przeprowadzone badania kliniczne wykazały, że lek Jetrea skutecznie redukuje adhezję pomiędzy ciałem szklistym a siatkówką, zmniejszając liczbę przypadków, w których konieczny jest zabieg chirurgiczny. Skuteczne leczenie VMA może spowodować odwrócenie zaburzeń wzroku wynikających z zespołu VMT i zapobiec dalszej utracie wzroku związanej z nieleczoną i postępującą trakcją siatkówki.
Wśród możliwych działań niepożądanych wymienia się: męty ciała szklistego (drobne, często nieregularne, ciemne kształty w polu widzenia), ból oka i fotopsję (błyski światła w polu widzenia).
Leku Jetrea nie wolno stosować u pacjentów, u których występuje lub u których podejrzewa się występowanie zakażenia w obrębie gałki ocznej lub w okolicy gałki ocznej.
Działający przy Europejskiej Agencji Leków Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) uznał, że korzyści ze stosowania leku Jetrea przewyższają ryzyko i zalecił przyznanie pozwolenia na dopuszczenie produktu do stosowania w Unii Europejskiej, co nastąpiło w marcu 2013 r.
Jetrea nie znajduje się obecnie na liście leków refundowanych. Cena preparatu wraz z jego aplikacją w prywatnej klinice okulistycznej wynosi ok. 16 tys. zł (cennik Ośrodka Okulistyki Klinicznej "Spektrum" we Wrocławiu oraz "Laguna Medical" w Gdyni/Gdańsku/Bydgoszczy/Pile/Warszawie).