Kwas hialuronowy – jak działa i dlaczego jest tak skuteczny?

Zmarszczki dodają nam lat i sprawiają, że wyglądamy na zmęczone i zaniedbane. Dlatego wiele osób, szczególnie kobiety, dbają o skórę twarzy, poddając ją systematycznej pielęgnacji przy pomocy kremów i maseczek. Z czasem jednak zmarszczki pojawiają się. Wtedy na ratunek przychodzą zabiegi ich wygładzania – najczęściej w tym celu stosowane są preparaty kwasu hialuronowego. Pozwalają one na redukcję zmarszczek, wygładzenie skóry i nadanie jej młodszego, świeżego wyglądu.

Jak działa kwas hialuronowy?

Kwas hialuronowy jest substancją naturalnie występującą w naszym organizmie, przede wszystkim w skórze. Zapewnia jej właściwą elastyczność i nawilżenie poprzez wiązanie cząsteczek wody w jej wnętrzu oraz łączenie włókien strukturalnych skóry właściwej. Z wiekiem jest go jednak coraz mniej, dlatego skóra traci elastyczność i pojawiają się na niej nieestetyczne bruzdy i fałdy, następuje też stopniowe zniekształcenie konturów twarzy.

Zmiany te można zminimalizować lub zneutralizować przy pomocy iniekcji preparatami kwasu hialuronowego – doskonale uzupełnia on powstałe z wiekiem braki, wypełniając zmarszczki i dając bardzo naturalne efekty. Stosowany w trakcie zabiegów redukcji zmarszczek kwas hialuronowy występuje pod postacią krystalicznego żelu, poddanego procesowi stabilizacji. Pozyskiwany jest metodami biotechnologicznymi.

Zabieg wstrzyknięcia preparatu kwasu hialuronowego w miejscu powstawania zmarszczek skutecznie wypełnia wgłębienia, a dodatkowo napręża i nawilża skórę i uelastycznia włókna kolagenowe.

Przebieg i bezpieczeństwo zabiegu

W trakcie zabiegu preparat kwasu hialuronowego wprowadzany jest śródskórnie. Przed wykonaniem zastrzyku lekarz dezynfekuje skórę oraz aplikuje znieczulenie miejscowe (krem Emla). Dodatkowo wkłucie przeprowadzane jest przy pomocy bardzo cienkiej igły, co redukuje doznania bólowe.

Cały zabieg, wraz ze znieczuleniem, trwa około 30-45 minut i nie wymaga przeprowadzania wcześniejszych testów alergologicznych. Bezpośrednio po zabiegu w miejscu wkłucia może wystąpić niewielkie zaczerwienienie lub drobny krwiak, które znikają po upływie kilku dni.

Efekty widoczne są natychmiast i utrzymują się zazwyczaj przez okres kilku-kilkunastu miesięcy, w zależności od wieku, stanu skóry i trybu życia. Ważne jest, aby po zabiegu unikać ekspozycji na słońce oraz sauny i basenów przez kilka dni, co przyczynia się do utrzymania efektu i minimalizuje ryzyko wystąpienia powikłań.

Chociaż zabiegi z użyciem kwasu hialuronowego są uważane za bezpieczne, mogą wystąpić pewne działania niepożądane i powikłania, takie jak obrzęk, zaczerwienienie, siniaki, a w rzadkich przypadkach reakcje alergiczne lub zakażenia. Dlatego ważne jest, aby pacjenci byli świadomi potencjalnych ryzyk i skonsultowali się z wykwalifikowanym specjalistą przed przystąpieniem do zabiegu.

Zastosowanie i przeciwwskazania

Iniekcje preparatów kwasu hialuronowego stosowane są najczęściej do likwidacji zmarszczek mimicznych, w tym wgłębień wokół ust, „kurzych łapek” wokół oczu czy zmarszczek poziomych czoła. Ponieważ kwas hialuronowy naturalnie występuje w naszym organizmie, zabiegi z jego zastosowaniem są generalnie bezpieczne.

Wśród przeciwwskazań warto jednak wymienić:

• alergię na kwas hialuronowy,
• ciążę i laktację,
• stany zapalne skóry, takie jak opryszczka.

Na rynku istnieje kilka preparatów kwasu hialuronowego, stosowanych w zabiegach wypełniania zmarszczek – jedne z najpopularniejszych to Restylane, Juvederm i Surgiderm.

Kwas hialuronowy znalazł szerokie spektrum zastosowań w różnych dziedzinach medycyny, takich jak:

• medycyna estetyczna – wypełniacze żelowe na bazie kwasu hialuronowego wykorzystywane są do wygładzania zmarszczek, powiększania ust i piersi, a także zabiegów korekty kształtu warg sromowych i powiększania penisa,
• okulistyka – sole kwasu hialuronowego (hialuroniany) znalazły zastosowanie w leczeniu zespołu suchego oka oraz wykorzystywane są trakcie operacji zaćmy, jaskry i przeszczepu rogówki. Jest składnikiem kropli do oczu oraz płynów do soczewek kontaktowych,
• ortopedia – kwas hialuronowy aplikowany miejscowo w postaci zastrzyków na zmiany zwyrodnieniowe stawów (wiskosuplementacja) zwiększa śliskość chrząstki stawowej i lepkość płynu stawowego,
• ginekologia – zwalcza stany zapalne i wspomaga gojenie ran pooperacyjnych szyjki macicy, sromu i pochwy.

Rodzaje preparatów na bazie kwasu hialuronowego

Kwas hialuronowy w medycynie estetycznej pojawił się stosunkowo niedawno. Prace eksperymentalne z tą substancją rozpoczęły się w latach dziewięćdziesiątych, a już w 1995 roku pojawiły się na rynku pierwsze preparaty do zastosowania w medycynie estetycznej.

Początkowo był on pozyskiwany z tkanek zwierzęcych, ale niedoskonałe procesy oczyszczania były źródłem wielu reakcji alergicznych. Obecnie producenci wykorzystują metody biotechnologiczne, a kwas hialuronowy produkowany jest podobnie jak leki przez szczepy niepatogennych bakterii. Ponadto proces udoskonalania struktury kwasu hialuronowego i wzbogacanie go w dodatkowe substancje pozwala osiągać bardziej długotrwały i lepszy efekt usunięcia zmarszczek.

Preparaty Juvederm oraz Surgiderm

Linia preparatów Juvederm oraz Surgiderm produkowana jest przez firmę Allergan, znanego brytyjskiego wytwórcę preparatów wykorzystywanych w zabiegach medycyny estetycznej. W marcu bieżącego roku Allergan został włączony w struktury firmy Actavis, która jest holdingiem notowanym na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych i trzecim co do wielkości producentem leków generycznych na świecie.

Preparat Restylane

Preparaty linii Restylane opracowane zostały przez szwedzką firmę Q-med, która od 2011 roku jest częścią szwajcarskiego holdingu Galderma. Wypełniacze linii Princess dostępne są na rynku polskim dzięki firmie Croma. Francuski producent ObvieLine oferuje gamę wypełniaczy Perfectha wytwarzaną w technologii BRID, tj. udoskonalonych wiązań międzycząsteczkowych, co zapewnia wolniejszą degradację izowolemiczną gwarantującą doskonały efekt kosmetyczny nawet w fazie rozpadu preparatu.

Różnice między preparatami

Producenci kwasu hialuronowego opracowują specjalne technologie produkcyjne, dzięki którym cząsteczki tej substancji będą bardziej trwałe, a efekty zabiegu widoczne dłużej. Kwas hialuronowy firmy Allergan produkowany jest w oparciu o opatentowaną technologię VYCROSS™, która zapewnia strukturę gładkiego żelu bez cząstek. Preparaty Perfectha wytwarzane są w technologii BRID, tj. udoskonalonych wiązań międzycząsteczkowych. Technologia ta zapewnia wolniejszą degradację izowolemiczną, czyli równomierne zanikanie preparatu w całej podanej objętości.

Obecnie już nie produkuje się kwasu hialuronowego z tkanek zwierzęcych, gdyż charakteryzował się on wysokim ryzykiem wystąpienia reakcji alergicznych. Zastosowanie biotechnologii pozwoliło na produkcję tego preparatu na drodze biofermentacji przy udziale bakterii Streptococcus. Tak produkowana jest większość preparatów. Na tym tle wyróżniają się  preparaty Neauvia Organic powstające przy udziale niepatogennych bakterii Bacillus subtilis.

Te drobnoustroje wydzielają kwas hialuronowy do podłoża, z którego łatwo go wyizolować w przeciwieństwie do bakterii Streptococcus, które odkładają kwas hialuronowy w ścianie komórkowej. Wykorzystanie bakterii Bacillus subtilis umożliwia otrzymanie wysoce oczyszczonego produktu.

Wiele preparatów zawiera dodatkowe substancje. Popularnym dodatkiem jest lidokaina, czyli środek miejscowo znieczulający. Zabieg z preparatem zawierającym lidokainę jest nie tylko mniej bolesny, ale również pozostawia mniej krwiaków i zasinień na skórze, gdyż lidokaina obkurcza naczynia krwionośne i zmniejsza krwawienie. Anestetyk ten znajduje się na przykład w linii JUVEDERM®, ELEVESS® i TEOSYAL® PureSense.

Zalecenia po zabiegu z kwasem hialuronowym

Po zabiegu istotne jest, aby odpowiednio pielęgnować skórę.

Zaleca się unikanie:

• intensywnego wysiłku fizycznego,
• masażu obszaru zabiegowego,
• stosowania drażniących kosmetyków.

Skóra powinna być chroniona przed słońcem za pomocą filtrów UV, aby zminimalizować ryzyko przebarwień i wspomóc regenerację.