Mianem przepukliny pachwinowej określa się stan, w którym dochodzi do patologicznego przemieszczenia się przez kanał pachwinowy całego narządu lub jego części - poza jamę, w której występuje on w warunkach prawidłowych. Dolegliwość ta stanowi około 60-70% wszystkich przepuklin i kilka razy częściej występuje u płci męskiej. Jest on następstwem osłabienia tylnej ściany kanału pachwinowego i wpuklenia się do jego światła otrzewnej, która tworzy tzw. worek przepuklinowy. W większości przypadków powstaje po stronie prawej.
Jak powstaje przepuklina pachwinowa?
Biorąc pod uwagę drogę kanału przepukliny, wyróżnia się dwa rodzaje przepukliny pachwinowej: skośną oraz prostą. Pierwsza z nich bierze swój początek w pierścieniu pachwinowym głębokim, przechodzi następnie przez kanał pachwinowy i znajduje ujście w okolicach moszny u mężczyzn lub warg sromowych większych u kobiet. Przepuklina pachwinowa prosta występuje dwa razy częściej niż skośna i charakteryzuje się innym przebiegiem. Jest ona efektem osłabienia powięzi oraz mięśni podbrzusza w tzw. trójkącie Hasselbacha, który utworzony jest przez więzadło pachwinowe i brzeg mięśni prostych brzucha, dochodzących do spojenia łonowego. Droga przepukliny pachwinowej prostej biegnie przez otwór w tylnej ścianie brzucha bezpośrednio do pierścienia pachwinowego zewnętrznego i nie schodzi do moszny.
Kanał Nucka a przepuklina pachwinowa u dzieci
Przepuklina pachwinowa może być wrodzona lub nabyta. U dzieci stanowi najczęstsze schorzenie chirurgiczne, które 10 razy częściej dotyczy chłopców. Występowanie przepukliny wrodzonej związane jest obecnością niezarośniętego uchyłka pochwowego otrzewnej w obrębie kanału pachwinowego. Do jego powstania dochodzi pod koniec życia płodowego. U chłopców ma to miejsce podczas procesu zstępowania jąder z jamy brzusznej do moszny i pociągania blaszki otrzewnej ku dołowi, z kolei u dziewczynek uchyłek ten biegnie wzdłuż więzadła obłego, dochodząc do warg sromowych większych i jest określany jako kanał Nucka. Uchyłek pochwowy otrzewnej ulega zwykle obliteracji około 20. tygodnia życia płodowego, jeśli jednak nie dojdzie do jego zarośnięcia, przyczynia się do rozwoju przepukliny pachwinowej wrodzonej. Jej zawartość stanowią najczęściej pętle jelitowe, choć może znajdować się tam również jajnik oraz pęcherz moczowy.
Przyczyny rozwoju przepukliny pachwinowej
Jednym z czynników, które mają wpływ na rozwój przepukliny pachwinowej, jest ciężki wysiłek fizyczny, szczególnie związany z podnoszeniem ciężarów.
Na liście przyczyn powstawania tej dolegliwości znajdują się także:
- zaparcia
- przewlekły kaszel
- palenie papierosów
- choroby gruczołu krokowego, będące przyczyną wysiłku podczas oddawania moczu
Pozostałe czynniki predysponujące do rozwoju przepukliny pachwinowej
W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się osoby otyłe. Duże znaczenie ma również charakter wykonywanej pracy. Znacznie częściej dochodzi bowiem do rozwoju przepukliny pachwinowej u osób pracujących fizycznie. Czynnikiem predysponującym jest także płeć: przepuklina pachwinowa aż 7 razy częściej występuje u mężczyzn. Wynika to z różnic w budowie anatomicznej.
Przepukliny powstają w tzw. miejscach zmniejszonej oporności, tj. obszarów stanowiących połączenie rozcięgien i naturalnych otworów, które przepuszczają struktury anatomiczne poza obręb jamy brzusznej. Takim miejscem u mężczyzn jest m.in. powrózek nasienny, zawierający nasieniowód wraz z naczyniami krwionośnymi, nerwami oraz mięśniem dźwigaczem jądra. Powoduje on poszerzenie kanału pachwinowego, stwarzając tym samym warunki do przedostawania się narządów jamy brzusznej w to miejsce.
Źródła:
- Donald Chan, Jeannie K Kwon et al., "Canal of Nuck hernias" (www.researchgate.net)
- Wikipedia, "Canal of Nuck" (en.wikipedia.org)