Jak przebiega konsultacja ortopedyczna?

Ortopedia zajmuje się leczeniem chorób układu kostno-stawowego i jego elementów, do których zaliczane są kości, mięśnie oraz stawy wraz z więzadłami. Specjaliści tej dziedziny leczą zarówno stany ostre (urazy, złamania), jak i choroby przewlekłe, do których należą m.in. choroba zwyrodnieniowa stawów czy wady postawy. 

W procesie terapeutycznym w ortopedii zastosowanie znajdują metody zachowawcze oraz zabiegowe. Wybór leczenia, jak w każdej specjalności lekarskiej, poprzedzony musi być jednak odpowiednią diagnostyką, do której to dochodzi podczas badania ortopedycznego.

Jak przebiega wizyta u ortopedy?

Podstawową rolę podczas badania chorego odgrywa rozmowa, określana mianem wywiadu lekarskiego. Jej znaczenie podkreślane jest od samego początku studiów lekarskich, ponieważ właściwie zebrane od pacjenta informacje umożliwiają postawienie najbardziej prawdopodobnego rozpoznania. Ze względu na to, iż rozmowa jest kluczowa dla większości przypadków, warto korzystać nie tylko z tradycyjnych wizyt, ale również konsultacji ortopedycznych online.

Podczas wywiadu ortopeda największą uwagę skupia na:

• rodzaju problemu (jakiej okolicy ciała dotyczy, od kiedy występuje);
• innych schorzeniach pacjenta;
• przyjmowanych przez chorego lekach;
• przebytych hospitalizacjach i zabiegach operacyjnych;
• urazach, których doznał chory w przeszłości;
• chorobach występujących w rodzinie.

W diagnozowaniu chorób z zakresu różnych specjalności znaczenie mają informacje odnośnie rodzaju pracy wykonywanej przez chorego. W ortopedii wiedza ta jest szczególnie przydatna, ponieważ ogromna ilość zmian zwyrodnieniowych powstaje na skutek ciężkiej pracy fizycznej.

Pewnymi odmiennościami cechuje się badanie ortopedyczne u dzieci. Najczęściej rodzice zgłaszają się ze swoimi pociechami na konsultację ortopedyczną ze względu na występowanie u nich wad wrodzonych (jak np. biodro szpotawe). Podczas badania podmiotowego ważne jest w tym wypadku uzyskanie informacji odnośnie przebiegu ciąży (ewentualne zakażenia u matki oraz przyjmowane przez nią leki) oraz porodu, ponieważ występowanie problemów okołoporodowych również może sprzyjać pojawianiu się wad.

Drugą część oceny chorego stanowi badanie przedmiotowe. Rozpoczyna się ono zasadniczo już od wejścia do gabinetu - oceniane jest wtedy, w jaki sposób pacjent chodzi. Poprzez oglądanie ustalane jest położenie kończyn (dowolne/wymuszone), występowanie ewentualnych drżeń czy zniekształceń w obrębie stawów lub kości. Ortopeda może prosić pacjenta o wykonanie różnych czynności, niektóre z nich (przysiady, skłony) wydawać się wręcz mogą dziwne. Stanowią one jednak ważny element badania, pozwalając ocenić ruchomość czynną poszczególnych stawów. Poza nią badaniu podlega także ruchomość bierna - polega to na tym, że lekarz wykonuje kończynami pacjenta ruchy w poszczególnych płaszczyznach, szukając przez w trakcie tego ewentualnych oporów patologicznych.

Podczas konsultacji ortopedycznej ocenie podlega również siła mięśniowa pacjenta. Zazwyczaj badanie przebiega w ten sposób, że pacjent wykonuje po kolei poszczególne ruchy, a w tym samym czasie lekarz usiłuje się im przeciwstawić. Masywne zniekształcenia mogą być widoczne gołym okiem, czasami bywa jednak konieczne wykonanie badań obrazowych. Nierzadko takie badania, jak RTG zajętych chorobą okolic ciała czy obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego pozwalają na postawienie rozpoznania. Czasami pacjent trafia do ortopedy z już wykonanymi badaniami obrazowymi, w innych sytuacjach lekarz może zlecić takowe i prosić pacjenta o przybycie z ich wynikami.

Aktualnie w Polsce osoba, która chciałaby przebyć konsultację ortopedyczną w ramach NFZ, posiadać musi skierowanie od lekarza rodzinnego. Po jego uzyskaniu konieczne jest nierzadko oczekiwanie w kolejce do wymienionego specjalisty. Inaczej rzecz wygląda w przypadku wizyt prywatnych: terminy oczekiwania są zazwyczaj zdecydowanie krótsze, dodatkowo skierowanie nie jest wymagane.