Jakie są objawy zaćmy?

Zaćma zwana bywa również kataraktą, ze względu na charakter postępowania choroby. Fizjologicznie jest to postępujące mętnienie soczewki, które wpływa na pogorszenie widzenia. Według statystyk prowadzonych przez amerykański Narodowy Instytut Okulistyczny (ang. NEI, National Eye Institute), zaćma wykrywana jest na ogół u osób po 40. roku życia. Badania wskazują, że u Amerykanów w wieku 80 lat, większość przypadków zaćmy wykrywana jest wśród rasy białej (ok. 70% wszystkich badanych osób cierpi na zaćmę), podczas gdy u Afroamerykanów jedynie 53% grupy badanej cierpiało na to schorzenie.

Ta sama instytucja wskazuje, że 61% przypadków choroby zdarza się u kobiet, podczas gdy tylko 39%  u mężczyzn. Według Światowej Organizacji Zdrowia (ang. WHO, World Health Organization) w 2010 roku to właśnie zaćma była odpowiedzialna za ponad 20 milionów przypadków utraty wzroku na świecie, co przekłada się aż na 51% osób, które utracił wzrok w ogóle. Jednocześnie, jak podaje światowa organizacja charytatywna Unite for Sight, w Afryce sub-saharyjskiej aż 50% osób niewidzących utraciło wzrok na skutek zaćmy.

Pierwsze i późne objawy zaćmy

Zaćma jest takim schorzeniem wzroku, które może przyjmować różną formę w zależności od indywidualnego przypadku. Może się tylko w jednym oku albo w obojgu oczu. Również jej przebieg jest różny; może zarówno rozwijać się bardzo powoli i nie spowodować całkowitej utraty wzroku aż do końca życia pacjenta, jak również szybko rozwinąć się i wywoływać problem z widzeniem, który przy braku leczenia przekształca się w całkowitą utratę wzroku. Te różnice sprawiają, że często osoby chore zasięgają porady lekarskiej dopiero w późnym stadium choroby.

Pierwszym objawem zaćmy jest pogorszenie jakości widzenia, które przede wszystkim objawia się pojawianiem zamglonego obrazu. To sprawia, że obraz staje się nieostry, co może – w przypadku, gdy zaćma dotyczy obojga oczu – przełożyć się na pogorszenie jakości i komfortu życia chorego. Jako jednak, że często w ten sam sposób objawia się po prostu pogorszenie wzroku, które może być korygowane odpowiednim dobraniem soczewek, pacjenci o zaćmie dowiadują się dopiero wówczas, gdy w gabinecie okulistycznym dopasowanie okularów staje się praktycznie niemożliwe. Kolejnym niespecyficznym objawem choroby jest zwiększona męczliwość oczu, która znacznie utrudnia wykonywanie czynności dotychczas nie sprawiających żadnych problemów. Może być ono wskazaniem do odwiedzenia specjalisty i wykonania niezbędnych badań.

Późniejsze stadia rozwoju zaćmy prowadzą do znacznego zmętnienia soczewki, co ma wpływ zarówno na ostrość widzianego obrazu, jak również i jego kolory czy jasność. Zazwyczaj zaćma powoduje trudności w ocenie odległości widzianych przedmiotów. Problemem jest również kłopot z rozpoznawaniem kolorów oraz ich intensywności. Poważne stadium katarakty może wywoływać poczucie, że przedmioty jasne są o wiele ciemniejsze, podczas gdy bardzo silne, jasne źródło światła wywołuje wręcz wrażenie wstrząsu. Z drugiej strony, wraz z postępowaniem choroby osobie cierpiącej na zaćmę coraz trudniej jest widzieć w ciemnościach, np. w nocy, aż wreszcie staje się to zupełnie niemożliwe. Niekiedy dodatkowym objawem jest jednooczne dwojenie, typowe dla osób, które cierpią na zaćmę w jednym oku; obraz widziany jest nim podwójnie.

Pomimo dość uciążliwych dla jakości życia chorego objawów, zaćma często wykrywana jest podczas standardowych badań wzroku. Choć niemożliwe jest jej zapobieganie, to wykonuje się operacje, które – według statystyk – kończą się 98% powodzeniem.

Bibliografia: https://nei.nih.gov, http://www.visionproblemsus.org, http://www.preventblindness.org, http://www.who.int,
http://www.uniteforsight.org, http://www.bausch.com.pl