Jakie są sekwencje, stosowane w badaniu rezonansem magnetycznym?

Co to jest rezonans magnetyczny?

Rezonans magnetyczny jest nieinwazyjnym badaniem, zaliczanym wraz z RTG, tomografią komputerową czy USG do tzw. diagnostyki obrazowej, pozwalającej na uwidocznienie dowolnych struktur ciała ludzkiego w wielu płaszczyznach. Chociaż większości pacjentów wygląd urządzenia może przypominać tomograf komputerowy (wykorzystujący promieniowanie rentgenowskie), to jednak zasada jego działania jest całkowicie odmienna i opiera się na zjawisku magnetycznego rezonansu jądrowego, czyli tzw. spektroskopii. 

Jak działa rezonans magnetyczny?

W skład aparatu do rezonansu magnetycznego wchodzą trzy podstawowe elementy: nadprzewodzący elektromagnes wytwarzający jednorodne pole magnetyczne, nadajnik i odbiornik fal o częstotliwościach radiowych oraz elektromagnesy gradientowe, ułożone wzdłuż trzech prostopadłych do siebie kierunków. Podczas badania, poprzez szybkie zmiany pola magnetycznego, wzbudzane są spiny jądrowe jąder atomów badanej tkanki. Następnie dochodzi do rejestrowania promieniowania elektromagnetycznego, powstającego na skutek powrotu spinów do stanu niewzbudzonego. Różne typy tkanek mają odmienne tzw. czasy relaksacji, czyli powrotu spinów do stanu sprzed wzbudzenia, co wizualnie objawia się różnymi odcieniami szarości na otrzymanym obrazie.

Czym są sekwencje w badaniu rezonansem magnetycznym?

Sekwencje w badaniu rezonansem magnetycznym (MRI) to specyficzne ustawienia parametrów, które pozwalają na uzyskanie obrazów o różnych właściwościach, dostosowanych do rodzaju tkanki lub konkretnego obszaru ciała. Każda sekwencja w MRI ma inną czułość na sygnały wysyłane przez atomy wodoru w różnych środowiskach, dzięki czemu można uzyskać obrazy, które pokazują różne aspekty anatomiczne i patologie.

Sekwencje są kluczowe, ponieważ umożliwiają precyzyjną diagnostykę – różne ustawienia pozwalają na uzyskanie obrazów, które mogą lepiej uwidocznić konkretne struktury, np. płyny, tkanki miękkie, kości, a także rozróżnić zdrowe i patologiczne tkanki. Dzięki temu lekarze mogą dostosować badanie do potrzeb diagnostycznych pacjenta, np. wykryć zmiany zapalne, obrzęki, guzy czy uszkodzenia tkanek z większą dokładnością.

Rezonans magnetyczny - rodzaje sekwencji

Obrazowanie techniką rezonansu magnetycznego może być przeprowadzone w różnych sekwencjach. Pozornie nieznaczne zmiany w ustawieniu jego podstawowych parametrów mogą doprowadzić do uzyskania nieco odmiennych danych, dających różne możliwości diagnostyczne. Ze względu na parametry podstawowe wyróżnić można cztery podstawowe sekwencje w rezonansie magnetycznym:

• Obrazy T1-zależne - najlepiej oddające wizualnie strukturę anatomiczną mózgu, gdzie istota biała jest ukazywana w jasnych kolorach, zaś istota szara w ciemnych, płyn mózgowo-rdzeniowy, ropień i guz na ciemno a miąższ wątroby na jasno.
• Obrazy T2-zależne - istota biała mózgu ukazywana jest w ciemniejszych barwach, zaś istota szara w jaśniejszych, płyn mózgowo-rdzeniowy, guz, ropień, naczyniak wątroby i śledziona na jasno, a wątroba i trzustka na ciemno.
• Sekwencja FLAIR (ang. fluid-attenuated inversion recovery) to modyfikacja sekwencji T2-zależnej, gdzie obszary z małą ilością wody ukazywane są w ciemniejszych barwach, zaś obszary z dużą ilością wody w jaśniejszych. Obrazowanie w tej sekwencji znajduje dobre zastosowanie w wykrywaniu chorób demielinizacyjnych (chorób układu nerwowego, przebiegających z uszkodzeniem osłonek mielinowych nerwów).
• Obrazowanie dyfuzyjne - w tym przypadku mierzona jest dyfuzja molekuł wody w tkance. Wyróżnia się tutaj następujące techniki: obrazowanie tensora dyfuzji (ang. diffusion tensor imaging, DTI), które może być zaadaptowane do obrazowania zmian w połączeniach istoty białej oraz obrazowanie zależne od dyfuzji (ang. diffusion-weighted imaging, DWI), które wykazuje dużą skuteczność obrazowania udarów mózgu.