Ultrasonografia dopplerowska opiera się na analizie zmian częstotliwości fal, które zostają odbite przez obecne w naczyniach krwionośnych erytrocyty. Pozwala to na ocenę prędkości i kierunku przepływu krwi, a co za tym idzie - funkcjonalności i stanu naczyń kończyn dolnych. Badanie to pozwala obrazować nawet bardzo niewielkie żyłki i tętnice i jest przydatne również w wysoce specjalistycznej diagnostyce.
Ponadto istnieją choroby naczyń, charakteryzuje się podstępnym, długoletnim przebiegiem, dlatego warto wiedzieć jakich objawów nie bagatelizować, a by odpowiednio wcześnie zapobiec ich nasileniu.
Wskazania do badania USG Doppler naczyń kończyn dolnych
Najczęściej badanie USG kończyn dolnych wykonuje się celem oceny wydolności i funkcji układu żylnego, który obejmuje ocenę zarówno samych żył jak i obecnych w nich zastawek. Wyróżniamy układ żylny powierzchowny oraz głęboki, przy czym zaburzenia w obrębie układu głębokiego wiążą się zwykle z poważniejszymi konsekwencjami zdrowotnymi.
Najczęstsze wskazania do wykonania USG Doppler żył kończyn dolnych to m.in:
- podejrzenie zakrzepicy żylnej - pozwala uwidocznić obecność skrzeplin wewnątrz żył, co potwierdza wykonanie testu uciskowego (żyła ze skrzepliną nie zapadnie się pod wpływem ucisku wywieranego przez głowicę)
- diagnostyka przewlekłej niewydolności żylnej oraz obrzęków kończyn dolnych
- diagnostyka wrodzonych malformacji naczyniowych
- ocena przed operacjami na układzie żylnym i po tego rodzaju zabiegach
Diagnostyka malformacji naczyniowych oraz ta poprzedzająca zabiegi operacyjne stanowi zwykle element szerszego postępowania diagnostycznego, prowadzonego w ośrodkach specjalistycznych.
W przypadku tętnic kończyn dolnych, wśród wskazań do wykonania USG Doppler należą przede wszystkim:
- ocena zwężęń, niedrożności, tętniaków i przetok tętniczo-żylnych , a także malformacji naczyniowych (czyli wrodzonych wad rozwojowych naczyń)
- diagnostyka zespołów uciskowych - zespoły uciskowe wynikają z niedokrwienia kończyny z powodu ucisku wywieranego na tętnice przez sąsiadujące z nią struktury
Istnieje wiele objawów, które mogą wskazywać na wczesny początek rozwoju nieprawidłowości w obrębie układu naczyń kończyn dolnych. Występowanie bólów kończyn, którym czasem towarzyszyć mogą obrzęki, a także uczucie ciężkości nóg mogą wskazywać zarówno na proces patologiczny obejmujący tętnice jak i żyły. Występowanie parestezji, czyli zaburzeń czucia, mrowienia czy drętwienia kończyn nasilającego się często w godzinach wieczornych także powinno skłonić do wizyty u lekarza. Nie należy bagatelizować również zmian skórnych, które mogą być stanowić pierwszą, zauważalną manifestację procesów chorobowych toczących się w naczyniach.
Nieprawidłowości w obrębie układu żylnego kończyn dolnych mogą manifestować się przede wszystkim - zwłaszcza w początkowym etapie - występowaniem pajączków naczyniowych i żylaków, a także pojawieniem się przebarwień czy obszarów zasinionych na skórze. Do alarmujących objawów, które niezwłocznie należy poddać diagnostyce należy wzrost ucieplenia kończyny z towarzyszącym zaczerwienieniem i bolesnością. Natomiast choroby tętnic mogą objawiać się występowaniem tzw.chromania przestankowego, które polega na wystąpieniu bólu kończyn pojawiającego się w trakcie wysiłku. Może mu towarzyszyć oziębienia kończyny.
Bibliografia: "Interna Szczeklika 2015" , Medycyna Praktyczna, Kraków 2015