Do struktur układu limfatycznego zaliczany jest pojedynczy migdałek gardłowy (tzw. trzeci migdałek). Stanowi on skupisko tkanki limfatycznej, zlokalizowane na tylnej ścianie gardła, w jego części nosowej. Choć zazwyczaj bez odpowiednich przyrządów jest on praktycznie niezauważalny, to zaburzenia związane z migdałkiem gardłowym mogą być szczególnie uciążliwe dla pacjentów.
Z wiekiem migdałek gardłowy ma tendencję do zanikania, w związku z czym u osób dorosłych jego obecność jest prawie niezauważalna. Inaczej jest z kolei u dzieci, u których struktura ta ma skłonność do fizjologicznego przerostu i powodowania przez to pewnych dolegliwości.
Usunięcie trzeciego migdałka u dzieci – kiedy wykonuje się zabieg?
Problemy, związane z migdałkiem gardłowym, wynikają m.in. z lokalizacji tego narządu. Kiedy dochodzi do przerostu tkanek tego migdałka, zaburzać to może proces oddychania. Spowodowane jest to tym, że dochodzi do niedrożności dróg transportujących powietrze z jamy nosowej do płuc. W takiej sytuacji pacjent – nawet nieświadomie – będzie oddychał nie przez nos, a przez usta. Teoretycznie to tylko zmiana sposobu oddychania, jednakże w sytuacji, gdy występuje ona przez dłuższy czas, u pacjenta dochodzić może do zmian w obrębie podniebienia, a nawet zębów. Występowanie wymienionych zjawisk stanowi więc jedno ze wskazań do zabiegu adenoidektomii.
Kolejnym stanem, w którym usunięcie migdałka gardłowego u dziecka może być wskazane, jest obturacyjny bezdech senny. W związku z tym schorzeniem pojawia się u dziecka chrapanie, ale i dochodzi do zmniejszonego dostarczania tlenu do organizmu w czasie snu. Efektem może być odczuwanie przez dziecko zmęczenia w ciągu dnia (związanego z niską jakością nocnego wypoczynku), ale i np. bólów głowy. W tym przypadku adenoidektomia ma zadanie doprowadzić do resekcji struktury, która blokuje właściwy przepływ gazów oddechowych ze struktur nosa do dalszych elementów układu oddechowego.
Okazuje się, że przerośnięty migdałek gardłowy może wiązać się ze zwiększoną częstością infekcji u dzieci. U pacjentów, u których występuje przewlekłe oraz nawracające zapalenia ucha środkowego (zarówno postać wysiękowa, jak i ta, której nie towarzyszy wypływ treści z ucha), zabieg adenoidektomii może zmniejszać częstość pojawiania się tych schorzeń. Podobna sytuacja dotyczy dzieci cierpiących na powtarzające się zapalenia zatok przynosowych oraz błony śluzowej nosa.
W przypadku usuwania trzeciego migdałka nie określa się wieku pacjentów, od którego to mogą oni być kwalifikowani do procedury. Zabieg wykonywany jest wtedy, gdy istnieje taka potrzeba – jednak w rzeczywistości odbywa się to rzadko u pacjentów mających mniej niż 3 lata, co jest związane z tym, że dopiero po przekroczeniu tego wieku dochodzi do fizjologicznego zwiększenia się migdałka gardłowego.
Adenoidektomia może być wykonywana w ramach NFZ. Jeżeli jednak rodzice pacjenta postanowią uniknąć ewentualnych kolejek i zdecydują się na leczenie w placówkach prywatnych, muszą oni liczyć się z różnym kosztem wykonania procedury. W Katowicach cena usunięcia trzeciego migdałka wynosi 1 500 złotych, z kolei w Gdańsku za adenoidektomię trzeba zapłacić 2 000 złotych.
Opracowano na podstawie: emedicine.medscape.com; www.uptodate.com; www.pediatria.mp.pl