Jakie są wskazania do zabiegu usunięcia macicy?

Według danych, przedstawionych podczas XI Krajowej Konferencji Szkoleniowej – Ginekologia i Położnictwo 2014, zorganizowanej w Krakowie, w Polsce co roku wykonuje się około 127 tys. histerektomii, spowodowanych mięśniakami macicy, natomiast tylko 2,6 tys. miomektomii, czyli wycięć macicy drogą dopochwową. Mięśniak macicy występuje u 20-40 % kobiet i uważany jest za niezłośliwy rozrost nowotworowy. W Polsce standardowym leczeniem tego typu problemów zdrowotnych jest zabieg chirurgiczny. 

Usunięcie macicy metodą histerektomii stanowi aż 89% zabiegów leczenia operacyjnego mięśniaków. Co ciekawe, ten zabieg ma już ponad 200 lat, a po raz pierwszy został opisany w 1876 roku, gdy udaną operację przeprowadził włoski chirurg Eduardo Porro.

W jakich sytuacjach wykonuje się zabieg usunięcia macicy?

Zabieg usunięcia macicy jest stosowany w różnych sytuacjach medycznych, kiedy inne metody leczenia okazują się nieskuteczne lub gdy stan zdrowia pacjentki wymaga bezpośredniej interwencji chirurgicznej.

Mięśniaki macicy

Zabieg usunięcia macicy jest wykonywany w przypadku, gdy kobieta ma bardzo liczne i powiększające się mięśniaki macicy. Bardzo duże rozrosty mogą powodować silne bóle w podbrzuszu, a także przedłużające się, obfite i krwotoczne miesiączki, trwające nawet do 10 dni.

Wypadanie pochwy

Wskazaniem do histerektomii jest również obniżanie się, a także wypadanie narządu rodnego często występujące u kobiet w podeszłym wieku, które w przeszłości przebyły kilka trudnych porodów lub ciężko pracowały.

Rak macicy

Zabieg usunięcia macicy jest także wykonywany z powodu raka endometrium i raka trzonu macicy. Tego typu nowotwory najczęściej występują u kobiet po 50 roku życia.

Jakie są metody histerektomii dostępne w Polsce?

Histerektomia może być wykonana na dwa sposoby, obejmujące usunięcie macicy w całości lub częściowo (pozostawiana jest szyjka macicy). W niektórych przypadkach chorobowych konieczne jest usunięcie także jajników i jajowodów, co u młodych kobiet może powodować wcześniejsze klimakterium. W Polsce wykonywane są różne rodzaje histerektomii:

• całkowita - usunięcie macicy wraz z szyjką macicy (wskazania do tego typu zabiegu to najczęściej rak jajnika i macicy, endometrioza, duże mięśniaki oraz przewlekle bóle miednicy)

• pochwowa - usunięcie macicy poprzez pochwę (stosowane w przypadku wypadania macicy, rozrostu błony śluzowej macicy, szyjki macicy lub dysplazji)

• przezpochwowa z asystą laparoskopową - również usunięcie macicy przez pochwę, ale z użyciem laparoskopu (wskazaniami są wczesne postaci nowotworu endometrium i usuwanie jajników)

• nadpochwowe wycięcie macicy - pozostawiana jest szyjka macicy (tej metody nie stosuje się u kobiet z nieprawidłowymi badaniami cytologicznymi oraz chorującymi na raka szyjki macicy)

• laparoskopowa histerektomia nadpochwowa - stosowane jest wypalanie, by odciąć szyjkę macicy, natomiast wszystkie inne tkanki są usuwane za pomocą laparoskopu

• radykalna histerektomia - operacja chirurgiczna, która obejmuje tkanki wokół macicy i wyższe części pochwy (stosowana we wczesnym stadium raka szyjki macicy)

• usunięcie jajników, jajowodów - wskazaniami do tego rodzaju zabiegu jest rak jajnika, guzy jajnika lub rak jajowodów

Przed zabiegiem usunięcia macicy kobieta musi poddać się badaniu ginekologicznemu oraz cytologicznemu. W przypadku podejrzenia nowotworu, wykonywana jest również biopsja, USG i tomografia komputerowa.