Jakimi metodami można usunąć tłuszczaka?

Tłuszczak (lipoma), jak sama nazwa wskakuje, wywodzi się z komórek tkanki tłuszczowej. Jest miękką masą, zwykle przesuwalną wobec podłoża. Należy do nowotworów łagodnych, nie złośliwieje. Zazwyczaj nie daje żadnych dolegliwości – takowe wystąpić mogą dopiero w sytuacji, kiedy twór rozwija się w okolicy jakiegoś nerwu (ryzyko wystąpienia bólu). Ich wielkość dochodzi zwykle do 3 cm, nie rosną wraz z upływem czasu, ewentualnie zachodzi to bardzo powoli.

Szacunkowo 1% populacji posiada tłuszczaki. Tego typu struktury lokalizować się mogą praktycznie w każdym miejscu ciała oraz w każdym wieku, ze szczytem występowania pomiędzy 40. a 60. rokiem życia. Gdy pojawiają się w takich rejonach, gdzie stanowią defekt estetyczny, to właśnie wtedy zazwyczaj pacjenci decydują się na ich usunięcie.

Jakie sposoby usuwania tłuszczaków oferuje medycyna?

Pierwszą opcją likwidacji tłuszczaka jest klasyczny zabieg chirurgiczny. Zwykle wystarczające jest znieczulenie miejscowe (ogólne zastosowanie ma wtedy, gdy zmiana jest duża lub wymagane jest większe cięcie). Procedura trwa krótko, czasem nawet mniej niż godzinę; po założeniu szwów pacjent z reguły może udać się do domu tego samego dnia. Wycięta tkanka przekazywana jest do pracowni histopatologicznej – celem jest ostateczne potwierdzenie jej niezłośliwego charakteru. Jest metodą z wyboru w momencie, gdy tłuszczak został zainfekowany, wydostaje się z niego treść ropna lub powoduje on dolegliwości bólowe.

Lipoliza tłuszczaka to technika niechirurgiczna. Powoduje lizę, czyli rozpad, tkanki tłuszczowej budującej zmianę. Odbywa się to po wstrzyknięciu w otoczenie guzka substancji takich jak sterydy czy fosfatydylocholina. Pod wpływem leku zmiana ulega zmniejszeniu - w razie konieczność czynność można powtarzać. Ogólnie szacuje się, że procedura daje najlepsze efekty w usuwaniu tłuszczaków o wielkości mniejszej niż 2,5 centymetra. Nie jest jednak rutynowo zalecanym sposobem postępowania – związane to jest z tym, że dochodzi do zniszczenia masy i nie jest możliwe oddanie próbek do badania histopatologicznego. Przed iniekcją podawane jest znieczulenie miejscowe, zwykle z użyciem lidokainy.

Inną metodą pozwalającą na usunięcie tłuszczaka jest zabieg liposukcji. Poleca się go zwłaszcza w sytuacji, gdy pacjentowi zależy na uniknięciu posiadania blizny. Przez bardzo małe nacięcie (zaledwie kilkumilimetrowe) wprowadza się narzędzie, która pozwala odessać zmianę, pozostałości (zwykle elementy tkanki włóknistej otaczającej tkankę tłuszczową) usuwane są z użyciem miniaturowych kleszczyków. Tutaj również stosowane jest znieczulenie miejscowe. Założenie szwów nie jest konieczne, zwykle wystarczy odpowiedniego typu opatrunek uciskowy. Metoda ma ograniczone zastosowanie przy dużych zmianach – w tych sytuacjach istnieje ryzyko pozostawienia jej niewielkich fragmentów.

Kiedy najlepiej przeprowadzić usunięcie zmiany? Najmniej ewentualnych komplikacji występuje wtedy, kiedy guzek jest niewielkich rozmiarów, poza tym mniejsza wielkość ułatwia przeprowadzenie samego zabiegu. Podskórna zmiana może być nie tylko tłuszczakiem: różnicować trzeba je z innymi procesami (np. ze zmianami w przebiegu sarkoidozy, przerzutami), dlatego w przypadku pojawienia się nowych guzków, warto rozważyć kontakt z lekarzem i prewencyjnie usuwać wszelkie nieprawidłowości.