Jaskra (łac. glaucoma) to ogólna nazwa grupy chorób oczu, charakteryzujących się postępującym zwyrodnieniem nerwu wzrokowego, spowodowanym jego uciskiem w efekcie nadmiernego wzrostu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. Rozwój choroby prowadzi do stopniowego ograniczania (zawężania) pola widzenia, a z czasem nawet do całkowitej utraty wzroku.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jaskra jest drugą (po zaćmie) pod względem częstotliwości przyczyną ślepoty w krajach wysokorozwiniętych. W Polsce na jaskrę choruje około 200 tysięcy osób, a zagrożonych rozwojem tej choroby jest mniej więcej 600 tysięcy.
Jaskra - zabiegi operacyjne jako ostateczna linia obrony
Jaskra jest chorobą nieuleczalną, a najważniejszym celem terapii jest zachowanie użytecznej ostrości wzroku oraz pola widzenia z jednoczesną minimalizacją działań niepożądanych. Metody Metody leczenia jaskry podzielić można na trzy podstawowe grupy: farmakoterapię, laseroterapię oraz zabiegi operacyjne. Te ostatnie stosowane są w przypadku, gdy inne metody nie dały satysfakcjonujących rezultatów, i skupiają się na udrożnieniu tzw. kąta przesączania, czyli struktury, odpowiedzialnej za odpływ cieczy wodnistej z komory przedniej oka. Pozwala to na obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego do poziomu przy którym nie dochodzi do dalszego uszkadzania nerwu wzrokowego.
Kanaloplastyka - nowoczesna metoda leczenia jaskry
Kanaloplastyka (canaloplasty) jest jedną z najnowszych technik operacyjnych w leczeniu jaskry, zaliczaną do tzw. zabiegów niepenetrujących. Zalecana jest zwłaszcza w przypadkach pacjentów z jaskrą początkową lub średniozaawansowaną pierwotnie otwartego kąta przesączania, jaskrą barwnikową, jaskrą w zespole pseudoeksfoliacji oraz normalnego lub niskiego ciśnienia.
Na czym polega operacja jaskry za pomocą kanaloplastyki?
Istotą procedury jest odtworzenie fizjologicznej drogi odpływu cieczy wodnistej oka poprzez tzw. kanał Schlemma (zatoka żylna twardówki), czyli strukturę, łączącą przednią komorę oka z układem żył rzęskowych i spojówkowych. Osiąga się to poprzez wprowadzenie do kanału Schlemma niewchłanialnej nici prolenowej i napięciu jego ścian. W razie potrzeby kanaloplastyka może zostać wykonana jednocześnie z operacją usunięcia zaćmy, co, jak wskazuje piśmiennictwo medyczne, pozwala osiągnąć lepsze wyniki redukcji ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Jak długo trwa rehabilitacja po operacji jaskry metodą kanaloplastyki?
Z punktu widzenia pacjenta dużą zaletą kanaloplastyki jest znacznie wyższy komfort życia po operacji. Kanaloplastyka pozwala uprościć opiekę pooperacyjną, zmniejszyć liczbę koniecznych wizyt kontrolnych oraz stosowanych kropli.
Zabieg kanaloplastyki nie prowadzi do powstania tzw. pęcherzyka filtracyjnego, który napełniony jest uwolnioną cieczą wodnistą i wytwarza się w przebiegu innych technik operacyjnych. Często bywa on przyczyną nieprzyjemnych dolegliwości pozabiegowych, a nawet może powodować wtórne stany zapalne pęcherzyka i wnętrza gałki ocznej.
Zdecydowanie mniejsze, niż w tradycyjnych zabiegach, ryzyko poważnych powikłań i pogorszenia ostrości wzroku sprawia, ze kanaloplastyka jest szczególnie wskazana w przypadku pacjentów jednoocznych.
Pierwszą w Polsce kanaloplastykę przeprowadzono w 2009 r. w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie. Od 2011 r. placówka wykonuje regularne zabiegi w oparciu o umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Zabiegowi poddać można się również w stołecznym Szpitalu Okulistycznym Retina oraz Centrum Medycznym Mavit.
Źródła:
- Hanga Beres, Gabor Bernd Scharioth, "Canaloplasty in the spotlight: surgical alternatives and future perspectives" (www.ncbi.nlm.nih.gov), National Library of Medicine, 2022
- Peter Szurman, "Advances in Canaloplasty—Modified Techniques Yield Strong Pressure Reduction with Low Risk Profile" (www.mdpi.com), MDPI, 2023
- Aleksandra K. Kicińska, Monika E. Danielewska, Marek Rękas, "Safety and Efficacy of Three Variants of Canaloplasty with Phacoemulsification to Treat Open-Angle Glaucoma and Cataract: 12-Month Follow-Up" (www.mdpi.com), MDPI, 2022
- Yuxuan Deng, Shaodan Zhang, Wenqing Ye Mingguang He Ningli Wang Yuanbo Liang, "Achieving Inner Aqueous Drain in Glaucoma Secondary to Iridocorneal Endothelial Syndrome: One Year Results of Penetrating Canaloplasty" (www.ajo.com), American Journal of Ophthalmology, 2022