Kapilaroskopia – nieinwazyjna metoda diagnostyki naczyń krwionośnych

Obok specjalistycznych badań diagnostycznych i immunologicznych, coraz szersze zastosowanie kliniczne w ocenie zaburzeń mikrokrążenia znajduje kapilaroskopia – procedura stosunkowo prosta, szybka i nieinwazyjna. Jest ona badaniem stosowanym we wstępnej diagnostyce schorzeń tkanki łącznej, polegającym na oglądaniu poprzez mikroskop naczyń krwionośnych pogranicza skóry palców i paznokci (wałów paznokciowych) – układ pętli naczyń włosowatych jest tam równoległy, co umożliwia prześledzenie ich przebiegu na całej długości.

Do przeprowadzenia badania służy specjalny mikroskop zwany kapilaroskopem, umożliwiający powiększenie od 50 do 200 razy, wyposażony w kamerę przekazującą obraz na monitor komputerowy.

Przy ocenie ewentualnych zmian brany pod uwagę jest kolor tła, liczba i kształt naczyń krwionośnych oraz ich wielkość. Ewentualne poszerzenie naczyń czy też obecność pętli naczyniowych nasuwa podejrzenie choroby tkanki łącznej i stanowi wskazanie do przeprowadzenia pogłębionej diagnostyki.

Kapilaroskopia przydatna jest szczególnie przy podejrzeniu wczesnych postaci twardziny układowej (choroby polegającej na twardnieniu skóry i tkanek w efekcie nadmiernego wydzielania kolagenu), gdzie wyniki badań dodatkowych nie do końca pozwalają na rozpoznanie schorzenia i włączenie leczenia.

Wśród innych wskazań do przeprowadzenia kapilaroskopii wymienić można m.in.:

• objaw (zespół) Raynaud - napadowe kolejno blednięcie, zasinienie i zaczerwienienie palców rąk i stóp z uczuciem zdrętwienia, bólu i pieczenia, z następowym możliwym uszkodzeniem skóry. Badanie ma na celu odróżnienie pierwotnego (o nieznanej przyczynie) zespołu Raynaud od zespołów zespołów występujących w przebiegu chorób tkanki łącznej.
• cukrzyca, mikroangiopatia cukrzycowa
• choroby naczynioskurczowe
• przewlekła niewydolność żylna
• obrzęki limfatyczne
• niedokrwienie kończyn dolnych pochodzenia tętniczego

Innymi wskazaniami do przeprowadzania kapilaroskopii są także: ocena kapilar naczyniowych w trądziku różowatym, zapaleniu łojotokowym skóry, łuszczycy, a także nadciśnieniu tętniczym, otyłości, odmrożeniach i zaburzeniach neurologicznych. Urządzenia kapilaroskopowe można również zastosować w ocenie zmian guzowatych i innych dermatozach oraz w monitorowaniu wyników leczenia, m.in. w łuszczycy zwykłej.

W ciągu tygodnia poprzedzającego badania nie należy wycinać skórek ani poddawać paznokci innym zabiegom kosmetycznym. Jeśli pozwala na to stan zdrowia należy również odstawić wszelkie leki rozszerzające naczynia krwionośne. Sześć godzin przed rozpoczęciem procedury nie można spożywać kawy, herbaty, napojów zawierających kofeinę oraz palić papierosów.

Wynik kapilaroskopii wraz z opisem i zdjęciami pacjent otrzymuje jeszcze tego samego dnia.

Na podstawie: praktyka-lekarska.pl