Komora hiperbaryczna czyli leczenie tlenem

Czym są rany przewlekłe? Prezes Polskiego Towarzystwa Naukowego Leczenia Ran i Organizacji Opieki, dr hab. n. med. Adam Durczyński, tłumaczy, że są to uszkodzenia ciała trudno gojące się, mające charakter wtórny przy takich schorzeniach jak choroby krwionośnych naczyń czy cukrzyca. Według doktora liczba osób z ranami przewlekłymi znacząco rośnie, co jest nie tylko klinicznym problemem, ale przede wszystkim dużym wyzwaniem dla nowoczesnej medycyny.

Jednym z nowych skutecznych sposobów leczenia ran przewlekłych jest tlenoterapia hiperbaryczna. To metoda nieinwazyjna, w której pacjent umieszczony w hiperbarycznej komorze oddycha stuprocentowym tlenem. Aplikowanie go w warunkach zwiększonego ciśnienia sprawia, że tlen bardzo intensywnie przenika do krwinek czerwonych, płynu mózgowo-rdzeniowego, układu limfatycznego i osocza. Podwyższone ciśnienie sprawia też, że ów pierwiastek dociera do miejsc trudno dostępnych dla niego na co dzień, pobudzając prawidłową pracę komórek uśpionych. Macierzyste komórki w tych warunkach wykazują zwiększone działanie naprawcze, a szpik kostny produkuje ich większą ilość (nawet 8-krotnie większą). Dzięki temu rady goją się znacznie szybciej, tkanki wykazują przyspieszoną regenerację, a procesy starzenia zostają spowolnione. Dodatkowo tlenoterapia hiperbaryczna jest pomocna w leczeniu infekcji bakteryjnych, boreliozy, stanów zapalnych i fibromialgii (choroby reumatycznej, w której występuje uogólniony, przewlekły ból stawowy i mięśniowy oraz pojawiają się punkty na ciele mające zwiększoną wrażliwość na ucisk).

Tlenoterapia hiperbaryczna - przygotowanie do zabiegu, przebieg, zalecenia pozabiegowe

Zanim pacjent zostanie poddany terapii tlenem hiperbarycznym, musi się odpowiednio przygotować. Przede wszystkim należy wyjąć soczewki kontaktowe oraz protezy zębowe oraz zrezygnować na kilka godzin wcześniej z makijażu, kremów i balsamów do ciała, żeli i lakierów do włosów oraz perfum. W przypadku oparzeń lub ran przed leczeniem trzeba zaniechać stosowania kremów i maści oraz przyjść do gabinetu z nowym, czystym opatrunkiem umieszczonym na chorym obszarze. Kolejne zalecenia dotyczą konieczności zdjęcia z ciała plastrów nikotynowych, hormonalnych, nitroglicerynowych czy przeciwbólowych, powstrzymania się od palenia papierosów na kilka godzin przed zabiegiem oraz zupełnej rezygnacji z alkoholu przez cały cykl terapii tlenowej. Z kolei bezpośrednio przed wejściem do komory hiperbarycznej pacjent zostanie poproszony o zdjęcie butów i biżuterii, ubranie się w odzież bawełnianą, pójście do WC oraz wypicie niedużej ilości wody.

Kompletna tlenoterapia hiperbaryczna składa się z od 10 do 60 zabiegów (mogą odbywać się dzień po dniu), z których każdy trwa od 45 minut do półtorej godziny. Przed wejściem do komory leczony zakłada maskę tlenową. Następnie komora jest zamykana, a ciśnienie w niej stopniowo podnoszone, aż do poziomu powyżej 1,5ATA (ciśnienia absolutnego wyrażonego w  atmosferach fizycznych). Specjaliści cały czas monitorują stan pacjenta, podtrzymując określone ciśnienie. Pod koniec zabiegu ciśnienie jest wyrównywane do naturalnego poziomu ciśnienia atmosferycznego, po czym pacjent opuszcza komorę.

Jeśli chodzi o zalecenia pozabiegowe, przede wszystkim leczony musi odpocząć w gabinecie od 20 do 30 minut. Przez 4 godziny po terapii nie zaleca się wysiłku fizycznego, a przez dobę należy zrezygnować z latania samolotem. Dodatkowo pierwszą noc po leczeniu najlepiej spędzić nie będąc samemu w domu.

Ceny terapii tlenem hiperbarycznym

W swojej ofercie leczenie hiperbarycznym tlenem posiada m.in. Klinika Krajmed z Warszawy (ul. Wałbrzyska 11/55). Za jeden zabieg w komorze hiperbarycznej zapłaci się w niej od 200 złotych do 250 złotych, zaś płacąc od razu za całą serię zabiegów można  oszczędzić do 30% kosztów. W bydgoskim Centrum ATAmed (ul. Chłodzińskiego 5 (cena tlenoterapii hiperbarycznej wynosi od 150 złotych do 250 złotych za zabieg, zaś w Klinice Art Medica w Poznaniu (ul. Rakoniewicka 23a) - od 130 złotych do 180 złotych.

Kto nie powinien się poddawać tlenoterapii hiperbarycznej?

Przeciwwskazaniami do opisywanej formy leczenia są przede wszystkim schorzenia uszu mające formę ostrą, padaczka, nieleczona odma oraz ciąża. Odradza się korzystanie z komory hiperbarycznej również osobom z rozrusznikiem serca, gorączką bądź infekcją wirusową, kobietom w ciąży oraz cierpiącym na zapalenie nerwu wzrokowego. Terapia odradzana jest też w przypadku zapalenia nerwów wzrokowych, przy wrodzonej sferocytozie, schorzeniach płuc z retencją dwutlenku węgla oraz przyjmowaniu leków z grupy cytostatyków.