Konsultacja dermatologiczna - na czym polega i jaki ma przebieg?

Czym zajmuje się dermatolog?

Lekarz dermatolog jest specjalistą od chorób skóry – największego organu naszego ciała. Bez tego narządu nasze życie byłoby niemożliwe. Jego masa stanowi nawet 15% wagi ciała, a całkowita powierzchnia wynosi około 2m². Jej wytworami są również paznokcie oraz włosy. Skóra stanowi barierę chroniącą człowieka przed utratą wody, a obecna w niej tkanka tłuszczowa zapobiega spadkowi temperatury ciała. Gdyby nie jej szczelność – bylibyśmy bezbronni przed zarazkami czy toksycznymi substancjami. Za pomocą zawartych w niej zakończeń nerwowych człowiek może poznawać świat, w procesie odczuwania dotyku, bólu oraz ciepła. Skóra nie jest jednak niezależnym od reszty ciała organem – jej powierzchnia może być traktowana jako zwierciadło, w którym odbija się ogólny stan zdrowia. Te dyskretne sygnały, które wysyła nam ciało, interpretują właśnie specjaliści dermatologii.

Lekarz dermatolog musi posiadać m.in. wiedzę na temat hormonów, alergii, stanów zapalnych przewodu pokarmowego, zębów czy zatok, a także działania leków przepisywanych przez lekarzy innych specjalności, których działanie bardzo często znajduje odzwierciedlenie w stanie skóry pacjenta. Dermatolodzy specjalizują się również w wenerologii, czyli leczeniu chorób przenoszonych drogą płciową, która to specjalizacja "idzie w parze" z dermatologią.

Na czym polega konsultacja dermatologiczna?

Celem konsultacji dermatologicznej jest ukierunkowanie procesu diagnostycznego poprzez przeprowadzenie badań, które mają na celu potwierdzenie lub wykluczenie obecności danej choroby. Podczas takiej porady ocenie poddawana jest nie tylko skóra, ale również ogólny stan zdrowia pacjenta. Niektóre zmiany skórne mogą być wyrazem poważnej choroby, dlatego objawy na skórze nie mogą być interpretowane w oderwaniu od ogólnego stanu zdrowia.

Dla przykładu, występowanie „szronu mocznicowego” oraz swędzenie skóry może być objawem zaawansowanej choroby nerek. Natomiast swędząca skóra w połączeniu z wysypką w zgięciach łokciowych i pod kolanami u małego dziecka będzie przemawiać za atopowym zapaleniem skóry lub alergią pokarmową. Niegojące się rany na stopach mogą występować zarówno w niewydolności żylnej, ale również w cukrzycy oraz zaawansowanej miażdżycy. Rumień na twarzy czy dekolcie może natomiast wskazywać na choroby reumatologiczne, jak twardzina czy toczeń rumieniowaty. Właśnie dlatego lekarz po konsultacji dermatologicznej może zlecić wykonanie badań dodatkowych lub skierować pacjenta do innej poradni specjalistycznej – nawet jeśli pierwotnie wydawało się, że choroba dotyczy wyłącznie skóry.

Kiedy warto skonsultować się z dermatologiem?

Najczęstszymi dolegliwościami, które wymagają wizyty u dermatologa są wirusowe choroby skóry, objawiające się zwykle różnego typu naroślami na skórze: brodawkami czy kłykcinami. Mogą być one przyczyną rozwoju znacznie poważniejszych chorób (np. nowotworów skóry), dlatego niezbędne jest, aby każdy lekarz tej specjalizacji posiadał szeroką wiedzę dotyczącą nowotworów i wirusów onkogennych.

Do dermatologa trzeba się wybrać również w przypadku chorób skóry, mających podłoże grzybicze lub bakteryjne, a także alergii skórnych, które współcześnie dotykają coraz większej liczby osób. Dermatolog udziela także porad dotyczących niewielkich znamion, pieprzyków i łagodnych nowotworów. Każde znamię jest przez niego dokładnie badane i oceniane pod kątem ewentualnego zagrożenia dla zdrowia pacjenta.

Dużą grupę pacjentów gabinetów dermatologicznych stanowią osoby zmagające się z trądzikiem. Kompleksowe badania pozwalają ustalić jego przyczynę i zastosować właściwą terapię. To bardzo istotne, ponieważ źle dobrane leki i kosmetyki mogą pogorszyć stan skóry pacjenta.

W przypadku nadmiernego wypadania włosów, warto skonsultować się z dermatologiem, który pomoże zidentyfikować przyczynę problemu i zaproponuje odpowiednie leczenie. Dermatolog radzi na wypadanie włosów zastosowanie specjalistycznych szamponów wzmacniających, suplementów diety bogatych w biotynę, cynk i żelazo oraz unikanie stresu, który może nasilać problem. Ponadto, lekarz może zlecić dodatkowe badania, aby wykluczyć choroby tarczycy czy niedobory witaminowe, które często są związane z utratą włosów. Regularne konsultacje dermatologiczne pozwalają na bieżąco monitorować stan zdrowia skóry głowy i włosów, co jest kluczowe dla skutecznego leczenia.

Oto kilka przykładów, kiedy warto umówić się na wizytę:

• Zmiany skórne

• Znamiona barwnikowe

• Trądzik

• Łuszczyca

• Egzema i atopowe zapalenie skóry

• Infekcje skórne

• Reakcje alergiczne

• Wypadanie włosów

• Zaburzenia pigmentacji

• Nowotwory skóry (czerniak)

• Brodawki, kurzajki i inne narośla skórne

• Problemy z paznokciami

• Nadmierne pocenie się

Jak przebiega wizyta u dermatologa?

Podczas konsultacji dermatologicznej na początku zbierany jest wywiad lekarski. Dermatolog musi m.in. ustalić:

• kiedy pojawiły się pierwsze zmiany na skórze
• jak wyglądała ich ewolucja w czasie
• czy towarzyszyły im objawy takie jak ból lub świąd

Ważne jest również, czy pacjent chorował w ostatnim okresie i jakie leki przyjmował, czy leczy się przewlekle, oraz czy w rodzinie występują schorzenia dermatologiczne oraz nowotwory. Następnie lekarz przystępuje do badania dermatologicznego, czyli oglądania skóry – w tym celu pacjent musi się rozebrać, dlatego w gabinecie powinna panować atmosfera gwarantująca mu intymność.

W przypadkach, w których pacjent z jakichś przyczyn nie może pojawić się w gabinecie, a potrzebuje pilnej porady specjalisty, może skorzystać z konsultacji dermatologicznej online.

Jakie badania przeprowadza "lekarz od skóry"?

Po obejrzeniu skóry, dermatolog może zdecydować o wykonaniu np. badania lampą Wooda (w przypadku podejrzenia infekcji) lub dermatoskopii (jeśli odnajdzie podejrzane znamiona). W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, lekarz rozszerzy diagnostykę o niezbędne badania obrazowe i laboratoryjne. Pacjent może również zostać skierowany za zabieg biopsji lub wycięcia zmiany, która zostanie następnie poddana badaniu histopatologicznemu. Na koniec układany jest plan terapeutyczny – lekarz zaleca wówczas stosowanie leków lub odpowiednich zabiegów. W przypadku schorzeń takich jak trądzik niezbędne są regularne kontrole.

Czy do dermatologa potrzebne jest skierowanie?

W Polsce, aby skorzystać z wizyty u dermatologa w ramach NFZ, nie jest wymagane skierowanie od lekarza rodzinnego lub innego specjalisty. Pacjenci mogą bezpośrednio umawiać się na wizytę do dermatologa.

W przypadku wizyt w prywatnych gabinetach dermatologicznych, skierowanie również nie jest wymagane. Pacjenci mogą bezpośrednio umawiać się na wizytę, pokrywając jej koszt samodzielnie lub poprzez prywatne ubezpieczenie zdrowotne.

Ile kosztuje wizyta u dermatologa?

Cena konsultacji dermatologicznej w 2024 roku to od 200 do nawet 300 zł. Badania i zabiegi takie jak np. dermatoskopia zazwyczaj są dodatkowo płatne.