Konsultacja specjalistyczna przed leczeniem zaćmy

Zaćma (katarakta, łac. cataracta) jest podstępnie postępującym procesem zwyrodnieniowym, prowadzącym do zmętnienia soczewki oka. Soczewka oka jest strukturą, która odpowiada za odpowiednie skupianie wpadającym do oka promieni słonecznym. Dzięki precyzyjnemu skupieniu promieni słonecznym na siatkówce oka jesteśmy w stanie postrzegać w sposób wyraźny otaczająca nasz rzeczywistość. 

Proces mętnienia soczewki skutkuje stopniową utratą jej przezierności, a zatem zaburzony zostaje proces prawidłowego widzenia. Przyczyn odpowiadających za rozwój zaćmy jest wiele, a wśród nich wymienić należy m.in. stany zapalne tkanek gałki ocznej, wieloletni przebieg chorób metaboliczny, urazy okolic oczodołów czy czynniki genetyczne.

Jak przebiega konsultacja przed leczeniem zaćmy?

Podstawą skutecznego leczenia zaćmy jest przeprowadzenie odpowiedniego zabiegu operacyjnego, który polega najogólniej na usunięciu, z gałki ocznej, zmętniałej i zwyrodniałej soczewki oka pacjenta i wprowadzeniu w jej miejsce soczewki sztucznej, która poprawia funkcje oka jako narządu wzroku. Z kolei podstawą do przeprowadzenia zabiegu usunięcia zaćmy jest odpowiednia kwalifikacja pacjenta, która ma miejsce zazwyczaj podczas jego pierwszej wizyty lekarskiej. W celu zakwalifikowania chorego do zabiegowego usunięcia zaćmy konieczne jest m.in. dokładne zebranie wywiadu, przeprowadzenie badania przedmiotowego pacjenta oraz zlecenie i wykonanie wybranych badań diagnostycznych. W tym celu ocenia się m.in. stan ogólny pacjenta i zaawansowanie towarzyszących mu chorób przewlekłych.

Wieloletni przebieg cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca czy chorób endokrynologicznych takich jak np. niedoczynność wywiera istotny wpływ na stan ogólny pacjenta i jego kwalifikację do zabiegu. Stopień zaawansowania wymienionych schorzeń decyduje m.in. o wyborze przez lekarza anestezjologa odpowiedniego znieczulenia podczas zabiegu leczenia zaćmy. W większości przypadku zabieg przeprowadza się z zastosowaniem technik znieczulenia miejscowego, co umożliwia szybszy powrót pacjenta do pełnej sprawności w okresie pozabiegowym. W sytuacji ciężkiego stanu ogólnego pacjenta zabieg operacyjny jest najczęściej przeciwwskazany, aż do czasu unormowania i wyrównania stwierdzonych nieprawidłowości.

Konsultacja specjalistyczna przed leczeniem zaćmy dotyczy również m.in. pomiaru ostrości wzroku czy określeniu ciśnienia wewnątrzgałkowego, czyli tzw. tonometrii. W zależności od sytuacji zleca się również ocenę tkanek gałki ocznej za pomocą badania ultrasonograficznego, czyli USG. 

Badanie kwalifikacje pacjenta do zabiegu usunięciu zaćmy ma także na celu określenie ewentualnej towarzyszącej wady wzroku, np. astygmatyzmu, nadwzroczności czy krótkowzroczności, co pozwala na wybór najbardziej odpowiedniej do wszczepienia sztucznej soczewki oka. W zależności m.in. od obecności dodatkowej wady wzroku czy pracy wykonywanej przez pacjenta (kierowca) podejmuje się decyzję o wprowadzeniu określonej soczewki tzw. jednoogniskowej, wieloogniskowej czy torycznej o wybranej mocy, która najlepiej sprawdzi się w codziennym życiu chorego. 

Odpowiednia diagnostyka pacjenta i towarzyszących mu chorób ogólnoustrojowych oraz tych obejmujących narząd wzroku ma bardzo duże znaczenie w leczeniu zaćmy, ponieważ powrót prawidłowego procesu widzenia i usunięcie stwierdzonych w badaniu zmian w soczewce oka nie jest, na dzień dzisiejszy, możliwe bez przeprowadzenia zabiegu operacyjnego.

Bibliografia: www.who.int/mediacentre/factsheets/fs282/en; www.aao.org