Czym jest dalekowzroczność?
Nadwzroczność, zwana również dalekowzrocznością, jest wadą wzroku występująca u ok. 10% populacji. Jej istotą jest nieprawidłowe załamywanie się wpadających do oka promieni światła, których punkt skupienia (ognisko) znajduje się za siatkówką, zamiast - jak w zdrowym oku - bezpośrednio na niej. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest wadliwy, nadmiernie spłaszczony kształt rogówki lub zbyt krótka gałka oczna.
Symptomami dalekowzroczności są:
- niewyraźne widzenie przedmiotów znajdujących się blisko
- mrużenie oczu
- przemęczenie wzroku
- ból głowy po dłuższym czasie spędzonym na czynnościach wzrokowych wykonywanych w bliskich odległościach
Dalekowidze dobrze widzą z daleka, jednak wyraźne widzenie z bliska jest dla nich trudne bądź zupełnie niemożliwe. W skrajnych przypadkach muszą stale wytężać wzrok, żeby cokolwiek zobaczyć, niezależnie od odległości. Może to utrudniać wykonywanie codziennych czynności, takich jak czytanie i pisanie.
Jak zdiagnozować nadwzroczność?
Aby ocenić dalekowzroczność i jej stopień, lekarz okulista może wykonać następujące badania oka:
-
Badanie ostrości wzroku: To podstawowe badanie, w którym pacjent jest proszony o odczytanie literek lub symboli z tablicy odległościowej. Pomiar ostrości wzroku pozwala ocenić, jak dokładnie pacjent widzi obiekty na różne odległości.
-
Pomiar refrakcji: Lekarz może użyć refraktometru lub automatycznego refraktometru do pomiaru siły refrakcji oka. To pozwala na określenie wady refrakcji, takiej jak dalekowzroczność, krótkowzroczność lub astygmatyzm.
-
Cykloplegia: Jest to procedura, w której lekarz stosuje krople do oczu zawierające lek cykloplegiczny, który rozszerza źrenice i tymczasowo paraliżuje mięśnie akomodacyjne oka. To umożliwia bardziej dokładny pomiar siły refrakcji, zwłaszcza u dzieci.
-
Badanie dna oka: Badanie dna oka pozwala na ocenę struktur wewnątrz oka, takich jak naczynia krwionośne, nerw wzrokowy i siatkówka. Może pomóc w wykluczeniu innych chorób oczu, które mogą wpływać na widzenie.
Laserowa korekcja dalekowzroczności
Poza noszeniem odpowiednio dobranych okularów lub szkieł kontaktowych popularną, stosowaną od ponad 10 lat także w Polsce metodą leczenia nadwzroczności, są zabiegi chirurgicznej korekty kształtu rogówki z wykorzystaniem lasera femtosekundowego i excimerowego. Sprzęt ten jest wykorzystywany również w terapii krótkowzroczności i astygmatyzmu. Zasada jego działania opiera się na wykorzystaniu zjawiska fotoablacji, polegającego na precyzyjnym usuwaniu kolejnych warstw rogówki o grubości od 0,5 do 1 mikrona i wymodelowaniu rogówki tak, aby wpadajace promienie światła skupiały się dokładnie na siatkówce, zapewniając ostry i wyraźny obraz.
Różne rodzaje operacji laserowej oczu
Parametry operującej wiązki światła laserowego dobierane są indywidualnie dla każdego oka po dokładnym badaniu. Dodatkowo, w zależności od potrzeby możliwe jest zastosowanie kilku różnych metod zabiegowych (m.in. LASEK, LASIK, EPI-LASIK, PRK, EBK). Różnią się one głównie sposobem przygotowania rogówki na działanie lasera. W niektórych z nich dochodzi do mechanicznego usunięcia nabłonka rogówki, w innych do odsunięcia go za pomocą roztworu alkoholu, a w pozostałych do mechanicznego wytworzenia płatka rogówki, który po zabiegu przywracany jest do swojego pierwotnego położenia.
Metody LASIK i femtoLASIK są popularnymi procedurami laserowej korekcji wzroku, które mogą być stosowane w leczeniu dalekowzroczności, choć są one częściej wykorzystywane do korekcji krótkowzroczności. Oto krótki opis tych metod:
-
LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis): LASIK to procedura, w której chirurg tworzy cienką, precyzyjną płatkę na przedniej warstwie rogówki, zwanej nabłonkiem, za pomocą mikrokeratomu lub femtosekundowego lasera. Następnie używa lasera excimerowego do modelowania kształtu rogówki, aby poprawić jej zdolność do skupiania obrazu na siatkówce. W przypadku dalekowzroczności, rogówka jest spłaszczana, aby skorygować wadę refrakcji.
-
FemtoLASIK (Femtosecond LASIK): FemtoLASIK to zaawansowana wersja procedury LASIK, w której cienką płatkę na przedniej warstwie rogówki tworzy femtosekundowy laser, zamiast tradycyjnego mikrokeratomu. Pozwala to na jeszcze większą precyzję i kontrolę nad tworzeniem płatka. Reszta procedury LASIK, w tym modelowanie rogówki przy użyciu lasera excimerowego, jest podobna.
Obie metody, LASIK i femtoLASIK, są bezpieczne i skuteczne w korekcji dalekowzroczności. Procedury te są zwykle przeprowadzane na poziomie ambulatoryjnym, a większość pacjentów doświadcza szybkiej poprawy widzenia po zabiegu. Istotne jest jednak, aby pacjent został odpowiednio oceniony przez lekarza okulistę przed podjęciem decyzji o wyborze konkretnej metody i żeby być świadomym potencjalnych ryzyk i korzyści związanych z zabiegiem.
Zalety laserowej operacji oczu
Zaletami procedur laserowych są przede wszystkim:
- eliminacja konieczności noszenia okularów
- szybkość i bezbolesność zabiegu oraz krótki okres rekonwalescencji, co oznacza szybki powrót do aktywnego życia
- małe ryzyko powikłań i skutków ubocznych po zabiegu
Ile kosztuje laserowa korekta wzroku?
W Krakowie kliniki przeprowadzają laserowe korekty wad wzroku (1 oko) w cenach: 2050 zł (PRK), 2250 zł (LASEK), 2800 zł (LASIK) oraz 3600 zł (EPILASIK). Do tego należy doliczyć 250 zł za badanie kwalifikacyjne do zabiegu.
Klinik okulistyczna w Warszawie wycenia swoje usługi na 2300 zł (LASEK), 2400 zł (LASIK), 3000 zł (EPILASIK), 3200 zł (EBK). Badanie kwalifikacyjne kosztuje 250 zł.
Żaden z zabiegów nie jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Źródła:
- C N McGhee,1 S Ormonde, T Kohnen, M Lawless, A Brahma, I Comaish, "The surgical correction of moderate hypermetropia: the management controversy" (www.ncbi.nlm.nih.gov), National Library of Medicine, 2019
- Alma Biscevic, Ajla Pidro, Melisa Ahmedbegovic Pjano, Senad Grisevic, Nina Ziga, Maja Bohac, "Lasik as a Solution for High Hypermetropia" (www.ncbi.nlm.nih.gov), National Library of Medicine, 2019
- Jan Grzeszkowiak, Joanna Wierzbowska, "Choosing the right surgical treatment for hyperopia" (www.journalsmededu.pl), OphthaTherapy. Terapie w okulistyce, 2022
- Allon Barsam, "Surgical options for the treatment of hyperopia" (www.eyenews.uk.com), https://www.eyenews.uk.com/, 2016