Metoda mikrochirurgiczna znalazła się w użyciu dzięki pochodzącemu z Wisconsin Fredericowi Mohsowi, specjaliście chirurgii ogólnej, który opracował ją w latach trzydziestych XX. wieku. Początkowo wykorzystywał preparat chlorku cynku, który, zaaplikowany w okolice zmiany, pozwalał ją usunąć, a następnie poddać badaniu mikroskopowemu. Takie leczenie nie było pozbawione niedoskonałości - wspomniana substancja wywoływała podrażnienia skóry, dodatkowo jednego dnia możliwe było zwykle wykonanie tylko jednego cięcia wraz z oceną.
W związku z tym zmianie ulegał sposób pobierania materiału, a blisko czterdzieści lat później procedura została udoskonalona przez Perry'ego Robinsa poprzez wprowadzenie oceniania preparatu świeżo mrożonej tkanki.
Zabieg usuwania nowotworu skóry z zastosowaniem techniki Mohsa
Ogólną zasadą w leczeniu raka skóry jest, by wycięciu podlegały głównie zajęte chorobowo tkanki z jak najmniejszą utratą struktur zdrowych. Pierwszym krokiem jest dokładnie oznakowanie zmiany na skórze. Potem dokonywana jest jej resekcja wraz z niewielkim marginesem zdrowej skóry (zwykle od 1 do 10 milimetrów), z wykorzystaniem okrągłego bądź owalnego cięcia pod kątem 45 stopni (dzięki temu dociera się na odpowiednią głębokość). W kolejnym etapie fragment ten dzielony jest na części, tworzona jest swego rodzaju mapa zmiany. Poszczególne elementy podlegają zamrożeniu, a później przygotowane zostają z nich skrawki o wielkości zwykle 5 do 7 mikrometrów, które po barwieniu poddawane są ocenie mikroskopowej.
Jeżeli lekarz nie wykryje w nich jakichkolwiek komórek nowotworowych - możliwe jest zakończenie operacji. W przypadku, gdy takowe będą jednak obecne w którymś z fragmentów, następuje poszerzenie cięcia (lokalizację określa się na podstawie wykonanej wcześniej mapy), po którym przeprowadzana jest kolejna ocena mikroskopowa. Nie da się przewidzieć dokładnie, ile razy konieczne będzie zwiększanie obszaru poddawanego operacji, dlatego czas trwania zabiegu jest elastyczny.
Pacjent poddawany jest znieczuleniu miejscowemu (przy przedłużającej się operacji podawane są jego kolejne dawki). Bezpośrednio po zabiegu możliwe jest opuszczenie placówki leczniczej.
Szczególna przydatność techniki występuje w typach nowotworów, które cechują się wzrostem naciekającym w głąb skóry. Chirurgia Mohsa jest wskazana zwłaszcza w przypadku:
- zmian o dużym ryzyku nawrotowości bądź tych, które pojawiły się ponownie po już przebytym, innym leczeniu;
- ciężkich do określenia granic guza;
- lokalizacji tworów patologicznych w obrębie struktur takich jak powieka, ręce, usta, gdzie oczekiwane jest maksymalne oszczędzenie zdrowych tkanek.
Opisywana technika może być zastosowana w przypadku zmian takich jak rak podstawnokomórkowy oraz kolczystokomórkowy skóry (najczęstsze nowotwory tej właśnie tkanki). Inne zmiany, których leczenie można prowadzić z zastosowaniem tej metody to m.in. postać pozasutkowa choroby Pageta czy rak brodawkowaty. Kontrowersyjne przez jakiś czas było leczenie w ten sposób czerniaka złośliwego, aczkolwiek wprowadzone udoskonalenia (m.in. techniki barwienia) pozwoliły na stosowanie chirurgii Mohsa również w przypadku tej choroby.
Chirurgia Mohsa, dzięki swojej precyzji, pozwala maksymalnie zredukować ryzyko nawrotu nowotworu skóry. Lekarze przeprowadzający operacje tą metodą muszą posiadać wiedzę nie tylko z zakresu dermatologii, ale również dermatochirurgii, często przechodzą oni specjalne szkolenia dotyczące tej techniki.
Opracowano na podstawie: www.skincancer.org; www.emedicine.medscape.com; www.webmd.com; www.mohssurgery.org
-
3.8/5 (opinie 15)