Przepuklina pępkowa u dorosłych – leczenie

Przednią ścianę jamy brzusznej stanowią głównie mięśnie wraz z powięziami i pasmami tkanki łącznej, które pełnią funkcję ochronną w stosunku do głębiej położonych narządów. Przepukliny powstają w miejscach o tzw. zmniejszonej oporności. Zalicza się do nich m.in. kresę białą, kanał pachwinowy oraz pępek. Gdy otrzewna (błona surowicza), wraz z pokrytymi przez nią narządami, przemieszcza się do tkanki podskórnej, wówczas mamy do czynienia z przepukliną.

Jak wygląda przepuklina pępkowa?

Początkowo przepuklina pępkowa przypomina niewielki guzek lub obrzęk zlokalizowany w pępku lub w jego okolicach. Pępek jest wypukły, nieco zdeformowany, co szczególnie uwidacznia się, gdy mięśnie brzucha są napięte, np. podczas śmiechu lub kaszlu. Z czasem zmienia się kolor pępka i wokół niego, skóra staje się ścieńczona i zaczerwioniona. Objawem wzrokowym u dorosłego pacjenta może być też siny pępek. 

Warto wiedzieć, że u osoby otyłej przepuklina pępkowa bywa niemalże niewidoczna.

Kiedy powstaje przepuklina pępkowa?

Przepuklina pępkowa często dotyczy noworodków, u których przednia ściana brzucha ma fizjologicznie mniejszą oporność. Dolegliwość ta może jednak wystąpić również u dorosłych, np. w sytuacjach nagłego wzrostu ciśnienia wewnątrzbrzusznego.  Czynniki predysponujące do wystąpienia schorzenia to:

• nadmierna masa ciała,
• wielokrotne ciąże,
• przebycie operacji jamy brzusznej,
• przewlekły kaszel.

Przepuklina pępkowa – kiedy operować?

Jak długo można chodzić z przepukliną pępkową? Otóż osoby dorosłe z bezobjawowymi i niewielkimi przepuklinami pępkowymi nie muszą być poddawane operacji. Powinny jednak co jakiś czas konsultować się z lekarzem specjalistą. Z drugiej strony przypadłość ta nie znika samoistnie, a aktywność fizyczna, polegająca zwłaszcza na treningach siłowych, może przyczynić się do powiększenia przepukliny. Dlatego tak ważne jest regularne monitorowanie tej dolegliwości.

Jakie mogą być powikłania przepukliny pępkowej?

Do najgroźniejszych powikłań niezoperowanej przepukliny brzusznej zaliczają się: infekcje, uszkodzenia wystającej tkanki oraz niedrożność przewodu pokarmowego.

Przepuklina pępkowa u dorosłych - leczenie bezoperacyjne

Często stosowaną metodą leczenia przepukliny pępkowej u dorosłych jest leczenie zachowawcze. Unikać należy noszenia ciężkich przedmiotów, zastosowanie mają także specjalne pasy przepuklinowe. Gdy chory zaczyna jednak odczuwać dolegliwości bólowe, a worek przepuklinowy powiększa się, konieczna jest ingerencja chirurgiczna.

Na czym polega operacja przepukliny?

Można wyróżnić dwie metody hermioplastyki, czyli operowania przepukliny pępkowej. Różnią się od siebie przede wszystkim poziomem ingerencji w tkanki. Obie wymagają od pacjenta wcześniejszego wykonania badań i odpowiedniego przygotowania się do tej procedury. Najczęściej tydzień przed operacją pacjent powinien wstrzymać się od przyjmowania niektórych leków, np. tych hamujących krzepliwość krwi.

Metoda chirurgiczna

Standardowa, chirurgiczna operacja przepukliny pępkowej polega na wycięciu półokrągłego nacięcia wokół pępka i odprowadzeniu worka przepuklinowego z powrotem do jamy brzusznej, a następnie zszyciu tego wraz z otrzewną. Innymi słowy, chirurg cofa do jamy brzusznej wszystkie elementy znajdujące się w worku. Podczas zszywania używa specjalnej, wykonanej z materiałów syntetycznych siatki, która zdecydowanie zmniejsza ryzyko nawrotu dolegliwości. Siatka ta jest przymocowywana zszywkami bądź szwami. Dzięki niej wzmacniane są powłoki brzuszne. Zwieńczeniem zabiegu jest przyszycie pępka, aby wyglądał on w pełni naturalnie. 

Operacja przeprowadzana metodą chirurgiczną trwa od 30 do 90 minut. Najczęściej wykonuje się ją w znieczuleniu ogólnym.

Rekonwalescencja po poddaniu się metodzie chirurgicznej w leczeniu przepukliny pępkowej trwa od 2 do 6 miesięcy. Obowiązkowe jest unikanie aktywności fizycznej przez pierwsze miesiące, a także stosowanie na ranę środków przyspieszających prawidłowe gojenie. 

Metoda laparoskopowa 

Technika laparoskopowa, inaczej zamknięta, przeprowadzana jest z użyciem laparoskopu, który wprowadzany jest przez niewielkie otwory wykonane przez kaniulę. Za sprawą kaniuli dokonuje się innych nacięć, które utorują drogę dla narzędzi chirurgicznych pozwalających na preparowanie tkanek i wprowadzenie siatki chirurgicznej. Laparoskop pozwala zatem na przeprowadzenie operacji bez dokonywania dużych nacięć, a wbudowana kamera umożliwia dokładnie obserwowanie całego przebiegu procedury we wnętrzu. W sumie chirurg wykonuje 3-4 cięcia o długości 0,5 - 1,5 cm.

Procedura przeprowadzona z użyciem tego urządzenia jest mniej inwazyjna i wymaga mniejszych nacięć. W związku z ceną niezbędnych akcesoriów, a także kosztami wyszkolenia personelu medycznego, operacje laparoskopowe są droższe niż zabiegi otwarte. Laparoskopia wykonywana jest często, gdy przepuklina pojawiła się po raz drugi i wcześniej leczono ją chirurgicznie.

Zabieg trwa 40-60 min. Przy metodzie laparoskopowej stosowane jest znieczulenie ogólne.

Po leczeniu przepukliny pępkowej pacjent bardzo szybko może powrócić do swojego normalnego trybu życia. Dzień po operacji może już zacząć chodzić (ruch przyspiesza proces dochodzenia do zdrowia), a zazwyczaj po upływie około czterech tygodni można powrócić do wykonywanego zawodu. Bardzo ważne w początkowym okresie rekonwalescencji jest unikanie dźwigania. Każda przepuklina może wystąpić ponownie w przyszłości, ryzyko jest jednak zależne zarówno od przestrzegania zaleceń (np. utrzymywania właściwej masy ciała), a także od rodzaju zastosowanej procedury zabiegowej. W przypadku metody laparoskopowej nawroty występują u ponad 10% operowanych pacjentów.