Operacja przepukliny pępkowej u dzieci i niemowląt

Można powiedzieć, że powstanie przepukliny pępkowej jest jednym z naturalnych etapów rozwoju dziecka. Kiedy embrion przebywa w łonie matki, aż do 10. tygodnia życia jelita znajdują się poza brzuszkiem. Po tym czasie przepuklina powinna zaniknąć, ale nie zawsze tak się dzieje. Po narodzeniu, przepuklina pępkowa wygląda jak niewielkie uwypuklenie w obrębie pępka, które powiększa się w czasie płaczu dziecka. Większe przepukliny pępkowe widoczne są także wtedy, gdy dziecko jest spokojne i tylko te mogą wymagać operacji. Co ciekawe, aż u 95% dzieci dochodzi do samoistnego zaniku przepukliny pępkowej. Dzieje się to do 4. roku życia.

Operacja przepukliny pępkowej u dziecka - kiedy jest konieczna?

Przepuklina pępkowa występuje równie często u chłopców, jak u dziewcząt. Do czynników ryzyka jej wystąpienia zalicza się przede wszystkim niską wagę urodzeniową. Przepuklina pępkowa u dziecka w większości przypadków nie jest groźna i bardzo rzadko wiąże się z komplikacjami. Zasada ta nie dotyczy jednak wszystkich przepuklin wieku dziecięcego. Dla przykładu, przepuklina pachwinowa powinna być zoperowana jak najszybciej po jej rozpoznaniu, co ma miejsce zazwyczaj w 1-2 miesiącu życia. To dlatego, że wiąże się ona z wysokim ryzykiem zadzierżgnięcia przepukliny, co może zagrażać życiu.

W przypadku przepukliny pępkowej należy przede wszystkim czekać. Dopiero, kiedy dziecko ukończy 4. rok życia, a przepuklina nadal będzie widoczna, powinno się podjąć decyzję o zabiegu operacyjnym. Wyjątkiem są duże przepukliny, o średnicy >2 cm, oraz przypadki, w których podejrzewa się uwięźnięcie przepukliny. Objawia się to płaczem dziecka, spowodowanym przez ból, związany z zatrzymaniem ruchów jelit. Dziecko nie może oddać stolca, ani gazów, a skóra nad przepukliną jest wyraźnie zaczerwieniona. W takiej sytuacji należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe, gdyż odwleczenie tej decyzji może doprowadzić do martwicy jelita. Szybka reakcja nie powinna wiązać się jednak z ryzykiem dalszych powikłań.

Jak wygląda operacja przepukliny pępkowej u dziecka?

Leczenie przepukliny pępkowej u dzieci opiera się na przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego. Może być wykonany metodą otwartą (klasyczną), lub laparoskopową. Metoda otwarta polega na wykonaniu niewielkiego cięcia pod pępkiem. Następnie tkanki są cofane do jamy brzusznej, a brzegi rany zostają zaszyte. Zastosowanie siatki wzmacniającej powłoki brzuszne zmniejsza ryzyko nawrotu problemu w przyszłości. Metoda laparoskopowa,  która polega na wprowadzeniu narzędzi i kamery przez niewielkie nacięcia na brzuchu, jest coraz chętniej wykonywana ze względu na jej korzyści. Wiąże się ona z mniejszym bólem po operacji oraz znacznie rzadszymi nawrotami dolegliwości.

Przepuklinę pępkową u dziecka powinien ocenić lekarz pediatra. Jeśli budzi ona jego niepokój, dziecko zostanie skierowane do kliniki chirurgicznej. Ostatecznie do operacji przepukliny pępkowej, jeśli będzie ona konieczna, dziecko powinno być zakwalifikowane przez chirurga dziecięcego. 

Biliografia: Zamakhshary, Mohammed, et al. "Risk of incarceration of inguinal hernia among infants and young children awaiting elective surgery." Canadian Medical Association Journal 179.10 (2008): 1001-1005; Chirdan, L. B., A. F. Uba, and A. T. Kidmas. "Incarcerated umbilical hernia in children." European journal of pediatric surgery: official journal of Austrian Association of Pediatric Surgery...[et al]= Zeitschrift fur Kinderchirurgie 16.1 (2006): 45-48; Gonzalez, Rodrigo, et al. "Laparoscopic versus open umbilical hernia repair."JSLS: Journal of the Society of Laparoendoscopic Surgeons 7.4 (2003): 323; www.facs.org