Leczenie stulejki u osób dorosłych

Napletek u niemal wszystkich niemowląt i małych dzieci nie może być odprowadzony poza żołądź, ponieważ jest do niego przytwierdzony. Jednak zaniedbania higieniczne, polegające na nieodprowadzaniu napletka podczas kąpieli czy oddawania moczu mogą utrwalić ten stan. Nieodprowadzalność napletka sama w sobie nie wymaga interwencji chirurga, o ile nie jest przyczyną dolegliwości. U dzieci aż do 10 roku życia nie jest wskazana żadna interwencja, ponieważ stulejka może ustąpić w trakcie dojrzewania płciowego.

U dorosłych mężczyzn stulejka może być konsekwencją stanów zapalnych w obrębie prącia, które powodują powstawanie blizn i zniekształcenia napletka. Stan zapalny jest najczęściej wynikiem infekcji (które mogą wynikać z zaniedbań higienicznych), zalegania w fałdach napletka resztek moczu oraz mastki (wydzieliny gromadzącej się pod napletkiem), lub chorób przenoszonych drogą płciową. Komplikacja ta pojawia się również u chorych na cukrzycę. Podobnie jak u dzieci, stulejkę u dorosłych można skutecznie leczyć.

Zabieg chirurgiczny najczęstszą metodą leczenia stulejki u dorosłych

Rozciąganie skóry i stosowanie maści z lekiem sterydowym może przynieść poprawę, jednak wymaga konsekwentnego wykonywania tych czynności przez okres 6 miesięcy. Metoda daje dobry rezultat u 86% chłopców przed okresem dojrzewania [Ghysel, 2006, Urologia Internationalis]. Jednak u dorosłych nieoperacyjne metody postępowania w przypadku stulejki są mało skuteczne.

Obrzezanie (ang. circumcision) jest uważane za najbardziej efektywną metodę operacji stulejki. Istnieją różne typy obrzezania, i nie wszystkie z nich są związane z całkowitym usunięciem napletka. Czasami wystarczy usunięcie niewielkiej jego części (obrzezanie typu "loose"), w efekcie żołądź jest częściowo pokryty skórą. W obrzezaniu typu "tight" żołądź jest widoczny, ponieważ usuwa się większy fałd napletka. Wycięciu może ulegać głównie zewnętrzna blaszka napletka (typ "high"), lub wewnętrzna (typ "low"). W efekcie istnieją 4 formy obrzezania. Preferowaną przez mężczyzn, dla których funkcjonalność napletka jest ważna, jest zwykle "low and loose". Obrzezany penis zachowuje pełnię swoich funkcji, a powikłania w zasadzie nie występują.

Operacja obrzezania przeprowadzana może być w znieczuleniu miejscowym, jednak wyłącznie u pacjentów z wysokim progiem odczuwania bólu. Okolica genitaliów jest bowiem silnie unerwiona. Większość mężczyzn w porozumieniu z lekarzem preferuje znieczulenie ogólne. Zabieg nie trwa długo, a ryzyko komplikacji jest niskie. Po obrzezaniu należy wstrzymać się ze współżyciem przez okres miesiąca. Może występować nadmierna tkliwość żołędzia, jednak z czasem te odczucia zanikają. Blizny goją się przez około rok po operacji, a proces regeneracji przyspiesza noszenie opatrunków utrzymujących penis skierowany ku górze.

Alternatywą dla obrzezania może być zabieg polegający na plastyce napletka, jednak u 1/5 mężczyzn okazuje się być nieskuteczny [van Hove, 1998, Pediatrics]. Umożliwia jednak zachowanie całego napletka, który jest nacinany w kilku miejscach. Powoduje to jego rozluźnienie, dzięki czemu daje się on łatwiej odprowadzić.

Konsekwencje nieleczenia stulejki

Nieleczenie stulejki może się wiązać z bolesnością przy współżyciu, a nawet jego uniemożliwieniem, nawracającymi infekcjami w obrębie narządów płciowych, a także powstaniem załupka. Ten stan wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej, i jest wybitnie bolesny, gdyż ciasny napletek uniemożliwia prawidłowe krążenie. Przedłużające się niedokrwienie może doprowadzić nawet do amputacji organu.