Leczenie uporczywych zaparć transferem bakterii kałowych

Jako zaparcie definiuje się oddawanie stolca z częstością mniejszą niż dwa razy na tydzień. Za zaparcie ciężkie przyjmuje się 2 lub mniej wypróżnień w ciągu całego miesiąca. Za zaparcie uznaje się również oddawanie twardego stolca, uczucie niepełnego wypróżnienia czy potrzebę nadmiernego wysiłku podczas defekacji. 

Istnieje wiele przyczyn, które mogą prowadzić do rozwoju uporczywych zaparć. Większość z nich to tzw. zaparcia idiopatyczne, co oznacza, że stwierdzone problemy z wypróżnieniem nie są związane z chorobą organiczną, a dokładne ustalenie ich przyczyny jest często trudne lub niemożliwe. Do innych przyczyn występowania zaparć predysponuje chociażby zażywanie leków przeciwbólowych, ciążą, choroby przewodu pokarmowego, jak również przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych. Jedną z metod leczenia uporczywych zaparć może być terapia z zastosowaniem przeszczepu bakterii kałowych.

Na czym polega leczenie zaparć metodą transferu bakterii kałowych

Transfer bakterii kałowych, znany również jako przeszczep kału, jest metodą, która polega na wprowadzeniu do organizmu biorcy szczepów bakterii kałowych, pobranych od zdrowego dawcy. Technika ta często budzi opory pacjentów, jednakże odpowiednie jej zastosowanie w niektórych sytuacjach potrafi przynieść poprawę stanu chorego. Transfer bakterii kałowych jest metodą, stosowaną w leczeniu ciężkich, nawracających zapaleń jelit wywołanych przez bakterie Clostridium difficile.

Długotrwała i agresywna antybiotykoterapia, której wdrożenie wymagane jest w infekcjach bakteryjnych sprawia, że dochodzi do zahamowania rozwoju i zaniku prawidłowej flory jelitowej. Fizjologiczna flora bakteryjna jelita uczestniczy m.in. w rozkładzie i fermentacji niektórych składników przyjętych z pokarmem, stymulacji układu odpornościowego gospodarza czy produkcji niektórych witamin. Obecność prawidłowej flory bakteryjnej zapobiega również rozwojowi chorobotwórczych patogenów, takich jak wspomniany Clostridium difficile.

Transfer bakterii kałowych jest dodatkowo stosowany eksperymentalnie w leczeniu innych schorzeń gastroenterologicznych, wśród których wymienić należy stany zapalne jelit, uporczywe zaparcia czy zespół jelita drażliwego. Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą, czynnościową chorobą układu pokarmowego, w przebiegu której dochodzi m.in. do zaburzeń rytmu wypróżnień, co objawiać się może problemami z oddawaniem stolca. Transfer bakterii kałowych może wpłynąć u tych chorych pozytywnie na regulację rytmu wypróżnień czy zmniejszenie stwierdzanych dolegliwości.

Zabieg transferu bakterii kałowych rozpoczyna się od pobrania od zdrowego dawcy niezbędnej ilości kału, który następnie poddawany jest specjalistycznej obróbce polegającej m.in. na mrożeniu czy utworzeniu roztworu z dodaną solą fizjologiczną. Aby możliwe stało się pobranie kału od dawcy konieczne jest przeprowadzenie odpowiednich badań, których celem jest wykluczenie obecności mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia biorcy wirusów i pasożytów.

Istnieje kilka sposobów na dostarczenie wyizolowanej flory bakteryjnej do jej miejsca docelowego w jelitach. Transfer bakterii kałowych jest możliwy do przeprowadzenia podczas kolonoskopii, w trakcie której do jelita grubego pacjenta wprowadzony zostaje tzw. kolonoskop, czyli długi, giętki przyrząd służący m.in. do diagnostyki chorób jelita grubego. Inną stosowaną metodą jest wszczepienie bakterii kałowych z użyciem specjalnej sondy, której końcówka wprowadzana jest bezpośrednio do światła dwunastnicy chorego. Oba sposoby charakteryzują się podobną skutecznością i umożliwiają dostarczenie wyizolowanych bakterii do miejsca ich fizjologicznego występowania.

Bibliografia: www.ncbi.nlm.nih.gov