Istotą zaćmy, zwanej także kataraktą jest odkładanie się złogów białkowych na soczewce oka, prowadzące do jej stopniowego mętnienia i utraty przejrzystości. Wraz z rozwojem choroby zmiany degeneracyjne stają się widoczne gołym okiem – źrenica zmienia kolor z czarnego na szaro-biały. Zaawansowana zaćma całkowicie uniemożliwia widzenie. Wśród czynników wpływających na rozwój rozwój choroby najczęściej wymieniane są: zaawansowany wiek (zaćma starcza), wady wrodzone gałki ocznej i przebyte urazy oka, uwarunkowania genetyczne, a także choroby metaboliczne (np. cukrzyca) oraz przyjmowanie dużych ilości leków sterydowych. Rozwój zaćmy przyśpieszyć mogą: otyłość, nadciśnienie a także nadużywanie alkoholu i palenie papierosów.
Pierwszymi, niepokojącymi objawami, które powinny skłonić do konsultacji z lekarzem-okulistą są:
- pogorszenie ostrości widzenia oraz jego „przymglenie”
- pojawianie się refleksów (aureoli) przy patrzeniu na źródło światła
- zaburzenia w ocenie odległości
- słabe widzenie w nocy
- spadek intensywności widzianych barw
- dwojenie obrazów
- zez lub oczopląs (u dzieci)
Rozwój zaćmy w początkowym etapie jej rozwoju może zostać spowolniony za pomocą środków farmakologicznych, ale nie da się go całkowicie zatrzymać. Jedyną w pełni skuteczną metodą leczenia jest operacja, którą jak podkreślają lekarze przeprowadzić można w każdym wieku. Standardową procedurą operacyjną w terapii zaćmy jest zabieg fakoemulsyfikacji, czyli rozbicia nagromadzonych złogów ultradźwiękami a następnie wszepienie sztucznej soczewki oka.
Laser femtosekundowy w leczeniu zaćmy
W 2012 r. profesor Jerzy Szaflik przeprowadził pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie zabiegów usunięcia zaćmy przy użyciu lasera femtosekundowego - działającego w podczerwieni i generującego ultrakrótkie impulsy (250-800 femtosekund) o bardzo dużej częstotliwości (nawet 500kHz).
Operacja fakoemulsyfikacji z zastosowaniem lasera femtosekundowego różni się od "klasycznej" tym, że część działań manualnych chirurga zostało zastąpione działaniem precyzyjnego lasera.
"Tak zwana torebka soczewki otwierana jest laserem i wstępna fragmentacja jądra soczewki wykonywana jest za jego pomocą. Ma to wiele zalet: przede wszystkim mamy pewność bardzo dokładnej kapsuloreksji (otwarcia soczewki) a czym jest to dokładniejsze, tym lepiej układa się potem sztuczna soczewka w oku. Poza tym światło lasera rozbija zaćmę w sposób tak zwany zimny, nie powodując podniesienia temperatury w obrębie gałki ocznej, tym samym mniej szkodząc innym strukturom oka, np. rogówce" – mówi prof. dr hab. n. med. Jacek Szaflik z warszawskiego Centrum Mikrochirurgii Oka "Laser".
Laser femtosekundowy (np. niemiecki Victus) cechuje się bardzo wysoką precyzją a tym samym większą delikatnością i bezpieczeństwem dla pacjenta. Zapewnia on chirurgowi możliwość dostosowania parametrów do indywidualnych wymagań określonego oka danego pacjenta a także, przy użyciu metody OTC, pozwala w czasie rzeczywistym obrazować strukturę przedniego odcinka oka. Przy jego pomocy chirurg dokładnie oddziela zmętniałą soczewkę od innych tkanek oka a później ją rozbija. Następnie przez niewielkie nacięcia wprowadzane są narzędzia służące do usunięcia rozdrobnionej zaćmy. Na jej miejscu umieszcza sztuczną, zwijalną soczewkę.
Trwająca ok. 20-30 minut procedura przeprowadzana jest w trybie ambulatoryjnym w znieczuleniu miejscowym specjalnymi kroplami lub zastrzykiem w okolice oka. Kilka godzin po zabiegu pacjent może wrócić do domu.
Ile kosztuje laserowe leczenie zaćmy?
W warszawskim Centrum Mikrochirurgii Oka "Laser (prof. Jerzy Szaflik, prof. Jacek Szaflik) cena zabiegu fakoemulsyfikacji zaćmy z zastosowaniem lasera femtosekundowego z wszczepem standardowej, jednoogniskowej soczewki zwijalnej z filtrem UV zaczyna się od 6700 zł. Dopłaty (od 650 do 4600 zł) wymaga wybór innego typu soczewek (asferycznych, torycznych, wieloogniskowych). W cenę wliczony jest koszt kwalifikacji do zabiegu, opieki anestezjologicznej i wizyty kontrolne do 2 tygodni po zabiegu.
Nieco taniej swoje usługi wycenia sieć czeskich klinik Gemini (Zlin, Praga, Czeskie Budziejowice). Za usunięcie zaćmy laserem Victus zapłacimy tam od 4500 do 8100 zł – zależnie od typu wszczepionej soczewki.
czy można na początek stosować can-c