Leczenie żylaków odbytu (hemoroidów) ThermoStaplerem

Hemoroidy, inaczej guzki krwawnicze lub żylaki odbytu (łac. varices haemorrhoidales) to opuchnięte, rozbrzmiałe żyły splotu odbytniczego (łac. plexus haemorrhoidalis), ale również są to struktury naczyniowe o jamistej budowie występujące u człowieka od urodzenia w kanale odbytu. Pełnią one pomocniczą rolę w trzymaniu wypełnienia odbytnicy. Jednak pod wpływem pewnych czynników dochodzi do ich patologicznego rozdęcia i traktowania ich jako schorzenia. Wynika więc z tego, że termin hemoroidy odnosi się zarówno do fizjologicznych struktur anatomicznych jak i patologicznych zmian. W artykule termin ten będzie się odnosił do zmian patologicznych.

Objawowe żylaki odbytu są wynikiem złego ich zakotwiczenia w błonie kanału odbytu, a w efekcie przesuwaniu się hemoroidów i zmiany prawidłowego położenia, a czasami nawet wypadaniu z odbytnicy.

Wśród czynników branych pod uwagę w etiologii choroby swój udział mają czynności zwiększające pracę tłoczni brzusznej (podnoszenie ciężkich przedmiotów, przewlekły kaszel, zaparcia), długie przesiadywanie w toalecie i proces silnego parcia na stolec, ciąża i porody drogą naturalną oraz częste spożywanie alkoholu. Nie można także wykluczyć predyspozycji genetycznych związanych z defektem tkanki łącznej.

Stopień zaawansowania choroby hemoroidalnej - klasyfikacja Banova

W istniejącej klasyfikacji Banova stosowany jest czterostopniowy podział choroby hemoroidalnej:

• I stopień - żylaki odbytu widoczne podczas badania anoskopem, ale nie wystają poza kanał odbytu.
• II stopień - żylaki odbytu uwypuklają się na zewnątrz kanału odbytu podczas defekacji i potem samoistnie wracają.
• III stopień - żylaki odbytu wypadają na zewnątrz w trakcie parcia i same nie powracają na miejsce, wymagają ręcznego odprowadzenia.
• IV stopień - żylaki odbytu wypadnięte na zewnątrz, nieodprowadzalne.
  
  

Objawy towarzyszące chorobie zależa od stopnia zaawansowania guzków krwawniczych. Najczęstszym objawem żylaków odbytu jest krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego w trakcie defekacji luz bezpośrednio po niej. Krew jest najczęściej koloru jasnoczerwonego, a jej ilość po oddaniu stolca jest różna, od delikatnych śladów zauważonych na papierze toaletowym do sporych utrat krwi, mogących powodować niedokrwistość. Ponadto hemoroidy mogą powodować uczucie dyskomfortu, swędzenia w okolicy odbytu towarzyszące stanom zapalnym skóry w okolicy odbytu, poczucie niepełnego wypróżnienia, brudzenie bielizny. Ból spowodowany przez hemoroidy jest zwykle wynikiem powikłań zakrzepowych w obrębie guzka krwawniczego, swój szczyt osiąga w ciągu 48-72 godzin i powoli mija, gdy skrzeplina ustępuje. Ból występujący bez zmian zakrzepowych powinien zwrócić uwagę lekarza na inne możliwe przyczyny. Aż u 20% pacjentów chorobie hemoroidalnej towarzyszą szczeliny odbytu, które powodują silne dolegliwości bólowe.

Rozpoznanie choroby stawianie jest przez lekarza w oparciu o wywiad, badanie przedmiotowe pacjenta i badania dodatkowe. Niezwykle ważnym badaniem w diagnostyce guzków krwawniczych jest badanie per rectum. W celu ostatecznego rozpoznania i określenia zaawansowania choroby powinno być wykonane badanie anoskopowe lub rektoskopowe.

Leczenie hemoroidów

Leczenie żylaków odbytu może być zachowawcze lub chirurgiczne. Powinno być dobierane indywidualnie do każdego pacjenta na podstawie wywiadu, badania przedmiotowego, a także preferencji pacjenta.

Leczenie zachowawcze polega na uregulowaniu wypróżnień. W tym celu zaleca się spożywanie dużej ilości płynów, zwiększenie ilości błonnika w codziennej diecie (otręby, płatki owsiane, różnego rodzaju kasze). Można również wspomóc się środkami farmakologicznymi, pęczniejącymi w jelitach jak pochodne parafiny czy inne substancje osmotycznie czynne. Ważne jest powstrzymanie się od spożywania pikantnych potraw oraz alkoholu.

W ostrym rzucie choroby zastosowanie znajdują leki przeciwzapalne, znieczulające, antyseptyczne i przeciwzakrzepowe dostępne pod postacią czopków, kremów czy maści. Leczenie zachowawcze nie prowadzi do wyleczenia choroby hemoroidalnej, nie likwiduje przerosłych guzków krwawniczych. Prowadzi ono jedynie do ustąpienia dokuczliwych objawów. W celu wyleczenia i fizycznego usunięcia żylaków odbytu niezbędne jest leczenie chirurgiczne.

Istnieją różne techniki zabiegowe niszczące hemoroidy, wśród których możemy wyróżnić metody mniej inwazyjne takie jak sklerotyzację, fotokoagulację, elektrokoagulację biopolarną, termokoagulację, krioterapię, zastosowanie elastycznych podwiązek oraz bardziej rozległe, czyli miejscowe lub całkowite wycięcie chirurgiczne. Zależnie od stopnia zaawansowania choroby dobierane jest odpowiednie leczenie.

Usuwanie żylaków odbytu ThermoStaplerem

Usuwanie hemoroidów ThermoStapleremźródło: www.emed.pl

Leczenie XXI wieku zmierza w kierunku jak najmniejszej inwazyjności przy zachowaniu bardzo dużej skuteczności zabiegów. Jedną z metod wpisującą się w tą doktrynę jest usunięcie żylaków odbytu przy użyciu ThermoStaplera. Jest to nowy projekt polskiej firmy Emed. Metoda polega na elektrochirurgicznym zamykaniu naczyń. ThermoStapler to procedura łącząca w sobie siłę fizycznego nacisku z generowaniem prądu o wysokiej częstotliwości. Połączenie efektu termicznego z mechanicznym powoduje zmiany w strukturze kolagenu i elastyny, które pod ich wpływem stają się bardzo trwałym materiałem spajającym. Zapewnia to minimalną inwazyjność oraz bardzo dużą precyzję w zamykaniu naczyń krwionośnych. Zastosowana w tej metodzie technika bipolarna minimalizuje ryzyko jakichkolwiek oparzeń w miejscach odległych od pola operacyjnego. Dzięki zastosowaniu specjalnych układów elektrycznych i mikroprocesorów ThermoStapler jest w stanie w trakcie zabiegu dopasować wartość prądu do stanu tkanki. Generator dostarcza prądu do momentu całkowitego zamknięcia naczynia, a następnie automatycznie przerywa przesyłanie prądu. Niepodważalnym plusem takiego rozwiązania jest uzyskanie maksymalnej hemostazy przy minimalnym oparzeniu, zniszczeniu okolicznych tkanek. Promień uszkodzenia tkanek nie przekracza 2mm w obrębie działania prądu. System ThemroStapler umożliwia zamykanie naczyń do średnicy 7 mm.

Zabieg hemoroidektomii przy użyciu TermoStaplera przeprowadzany jest w warunkach ambulatoryjnych i przeprowadzany jest w ramach Chirurgii Jednego Dnia. Pacjent zgłasza się na zabieg z aktualnymi badaniami (morfologia, elektrolity, parametry układu krzepnięcia, wynik badania EKG). Po wstępnej rozmowie z anestezjologiem, wypełnieniu karty premedykacyjnej następuje kwalifikacja do zabiegu. Stosowane jest krótkie znieczulenie ogólne.

W trakcie procedury chirurg przy pomocy odpowiedniego narzędzia (chwytaka) łapie guzek krwawniczy. Następnie zaciska u podstawy hemoroidu kleszczyki podłaczone do całej aparatury ThermoStapler. W tym momencie zostaje włączony przepływ prądu i dochodzi do usunięcia guzka i szczelnego zamknięcia naczynia. Na koniec ostrożnie, mając na uwadze mięsień zwieracz wewnętrzny odbytu odcinany jest nadmiar śluzówki. Wszystko trwa około 20-30 minut. Krwawienie w trakcie całej procedury jest zredukowane do minimum. Po zabiegu pacjent po dwóch godzinach może udać się do domu. Zazwyczaj operowany nie odczuwa żadnych dolegliwości i może wrócić do swoich codziennych czynności. Jednak mogący się pojawić niewielki ból pooperacyjny z dobrym skutkiem może być zwalczony dostępnymi bez recepty środkami analgetycznymi.

Kontrolna wizyta odbywa się około 14 dni po operacji. Zalecenia pozabiegowe wyglądają podobnie jak opisane wcześniej leczenie zachowawcze choroby hemoroidalnej. Należy utrzymywać dietę bogatą w błonnik, unikać pikantnych potraw i w szczególności alkoholu, który ma bardzo negatywny wpływ na hemoroidy. Zalecana jest dbałość o regularny tryb wypróżnień poprzez opisaną już dietę i picie dużych ilości wody.

ThermoStapler - cena zabiegu

ThermoStapler jest nowym produktem, na rynku medycznym nie jest jeszcze rozpowszechniony w leczeniu hemoroidów. Kliniki w leczeniu żylaków odbytu oferują jeszcze inne aparaty wykorzystujące prąd o wysokiej częstotliwości. Są to bardzo popularne: czeskiej produkcji Hemoron oraz produkt firmy Olympus - Celon. Dzięki możliwościom produktu firmy Emed może niedługo do nich dołączyć ThermoStapler.

Żaden z zabiegów leczenia guzków krwawniczych metodą RFITT nie jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Cena zabiegu usunięcia hemoroidów prądem o wysokiej częstotliwości w krajowych klinkach zależy od techniki i waha się od 500 do 3000 zł. Taki zabieg oferowany jest przez klinikę MekMed, w której pierwsze trzy stadia zaawansowania choroby hemoroidalnej możemy wyleczyć poprzez metodę Hemoron lub Celon, zaś najbardziej zaawansowane przypadki leczone są w Centrum Proktologii w Katowicach z wykorzystaniem ThermoStaplera. Zabieg wiąże się z wydatkiem rzędu kilku tysięcy złotych.

Wprowadzenie technologii firmy Emed w aspekcie leczenia żylaków odbytu jest udaną próbą połączenia dwóch technik - termicznej i mechanicznej. Niesie to ze sobą skuteczność leczenia oraz zminimalizowanie zarówno samego zabiegu jak i możliwych powikłań. Projekt  nie jest tylko przypisany zabiegom proktologicznym. Swoim działaniem może objąć wiele dziedzin chirurgii, ginekologii zabiegowej, onkologii chirurgicznej, kardiochirurgii czy urologii. Należy bacznie się przyglądać rozwojowi tego projektu, który na pewno już niedługo będzie dostępny w szerszej ilości placówkach chirurgicznych w kraju i za granicą.

Źródła: Chirurgia pod redakcją Wojciecha Noszczyka tom 2, portal medscape, Medycyna Praktyczna, emed.pl, www.ncbi.nlm.nih.gov.