Z nadwagą i otyłością boryka się ogromna część populacji. W ostatnich latach statystyki są alarmujące, a otyłość w krajach rozwiniętych nazywa się wręcz epidemią. Do oceny masy ciała używa się zwykle wskaźnika BMI (Body Mass Index), który wylicza się za pomocą równania masa ciała/wzrost (w metrach)2. Prawidłowo wynosi on 18,5-25 kg/m2. Gdy wskazuje on wartość powyżej 25, wówczas mówimy o nadwadze, a gdy sięga więcej niż 30 lub 40 rozpoznajemy odpowiednio otyłość lub otyłość olbrzymią. Nadmiar tkanki tłuszczowej wiąże się z dużymi konsekwencjami dla ludzkiego organizmu. Sprzyja on powstawaniu nie tylko chorób układu krążenia, ale także cukrzycy czy obturacyjnego bezdechu sennego. Co więcej, to właśnie otyłość jest przyczyną steatomastii.
Steatomastia - zjawisko towarzyszące otyłości
Mianem ginekomastii tłuszczowej, zwanej też lipomastią i steatomastią, określa się nadmiar tkanki tłuszczowej występujący w obrębie okolicy sutkowej u mężczyzn. Lipomastia jest ściśle związana z otyłością. W odróżnieniu od ginekomastii gruczołowej, sama steatomastia nie niesie za sobą żadnych komplikacji zdrowotnych. Stanowi ona jednak problem natury estetycznej, często prowadząc do obniżenia samooceny, a w skrajnych przypadkach unikania innych osób czy depresji.
Ginekomastia gruczołowa pojawia się wskutek zaburzeń hormonalnych, w wyniku których zazwyczaj dochodzi do nadprodukcji estrogenu, czyli żeńskiego hormonu płciowego. Odpowiada on między innymi za rozwój tkanki gruczołowej sutka. W sytuacji jego nadmiaru u mężczyzn pojawia się powiększenie piersi (zazwyczaj obustronne), co nazywamy ginekomastią. Zjawisko to występuje fizjologicznie u dużego odsetka noworodków płci męskiej oraz u blisko 50% dojrzewających chłopców i wówczas ma tendencje do samoistnego zanikania. Niestety u dorosłych mężczyzn ginekomastia jest zawsze zjawiskiem patologicznym i wymagającym odpowiedniego leczenia.
Leczenie steatomastii
Podobnie jak w przypadku lipomastii, częstą przyczyną wzrostu stężenia estrogenów u mężczyzy jest otyłość. Związane jest to z występującym w tkance tłuszczowej enzymem aromatazą, który przekształca męski testosteron w estrogeny. W diagnostyce ginekomastii gruczołowej i tłuszczowej zastosowanie znajduje badanie USG, dzięki któremu możemy określić z rozrostem jakiej tkanki mamy do czynienia, a co za tym idzie - rozpoznać odpowiednio ginekomastię lub steatomastię. W rozpoznaniu różnicowym należy wziąć również pod uwagę nowotwór sutka, który jednak zwykle występuje jednostronnie i tworzy twardy guzek.
Leczenie ginekomastii tłuszczowej opiera się przede wszystkim na redukcji masy ciała. Odpowiednio dobrana dieta i aktywność fizyczna spowodują nie tylko utratę tkanki tłuszczowej, ale także poprawę stanu zdrowia. Zdarza się jednak, że przy szybkim spadku masy ciała lipomastia będzie występować również u szczupłej osoby. Z pomocą przychodzi wtedy zabieg liposukcji. Polega on na odessaniu nadmiaru tkanki tłuszczowej z okolicy piersiowej. Procedury te są nierefundowane przez NFZ a ich ceny kształtują się w okolicach 3,5-7 tys. złotych.
Źródła:
- B. Venkata Ratnam, "How Important Is “Pseudogynecomastia”?" (www.ncbi.nlm.nih.gov), Aesthetic Plastic Surgery, 2011